'Wat extra steun voor zelfstandigen vanuit Zijne Majesteit de Koning kan geen kwaad'

Vanuit de verschillende VZN-leden hadden we een gevarieerde groep zelfstandigen samengebracht om met de koning in gesprek te gaan: een huisschilder, verpleegkundige, trainer, yogadocent, dagvoorzitter en dirigent. Allemaal zelfstandig ondernemers die de invloed van de covid-19-pandemie ervaren in hun dagelijkse werk.

Sommigen, zoals de huisschilder en verpleegkundige, hebben over werk niet te klagen maar maken zich zorgen over hun toekomst als zelfstandige. Mag je bijvoorbeeld blijven ‘zzp’en in de zorg’ en houd je vrijheid om naar eigen inzicht je sociale en ondernemersrisico’s af te dekken? Anderen, zoals de trainer en dagvoorzitter, hebben afgelopen jaar stevig geïnvesteerd in het digitaliseren van hun dienstverlening. Dat leverde, na een aanvankelijke leegloop in de agenda’s, nieuwe inkomsten op. Maar tarieven voor online diensten staan wel degelijk onder druk, zo merken zij.

Rijinstructeurs verkopen hun leswagens en geluidstechnici hun apparatuur

De grote verliezers van deze pandemie zijn de zelfstandig ondernemers die nog steeds, na ruim een jaar, hun beroep niet kunnen uitoefenen als gevolg van de coronamaatregelen. Wij hadden er twee aan tafel – de dirigent en de yogadocent – maar de groep is veel groter. Ook toeristische gidsen, geluidstechnici, sportinstructeurs, sekswerkers en barmannen etc. zien hun bedrijven van overheidswege nog altijd gesloten. De koning had, terecht, veel aandacht voor de situatie van deze groep zelfstandig ondernemers. Het water staat hen immers niet meer aan de lippen maar boven het hoofd.

,,Ik merk in mijn omgeving dat mensen inmiddels murw zijn. Zij hebben het opgegeven. Vorig jaar ging het financieel al slecht, maar de laatste maanden waren de nekslag”, zo vertelde de yogadocent. Bij VZN kennen we deze verhalen ook. Wekelijks bellen mij zelfstandig ondernemers die in het zicht van de haven de handdoek alsnog, noodgedwongen, in de ring gooien. Meestal omdat ze hun vaste lasten niet meer kunnen dragen. Ik ken rijinstructeurs die hun leswagens verkopen en geluidstechnici die hun apparatuur van de hand doen. Niet omdat ze niet meer willen ondernemen, maar omdat ze het geld nodig hebben om van te leven. Zij verkopen hun primaire bedrijfsmiddelen om te kunnen blijven bestaan. De wereld op z’n kop, als je het mij vraagt.

Foto boven: de videocall met de koning, linksboven zichtbaar.

Dit had voorkomen kunnen worden

Dat dit voor de mensen in kwestie een persoonlijk drama is, moge duidelijk zijn. Maar wat betekent het voor Nederland? Dat we straks wel weer naar een concert kunnen, maar dat de zangers in het donker en zonder versterking staan te zingen? Dat we niet genoeg gekwalificeerde mensen meer hebben om onze kinderen muziekles te geven? Of dat we van onze coronakilo’s af moeten zien te komen zonder de bezielende leiding van een zumba-juf of bootcamp-meester? Daar begint zo het langzamerhand op te lijken. En dat is doodzonde.

Dit had voorkomen kunnen worden met steunpakketten op maat voor zelfstandigen zonder personeel. Een Tozo zonder partnertoets bijvoorbeeld, die elke zelfstandige met aantoonbaar omzetverlies ondersteunt, ongeacht of je een verdienende partner hebt of niet. Een daadwerkelijk ruimhartige TONK. Of een TVL-regeling zonder de voorwaarde van een apart bedrijfsadres; iets waar veel eenmanszaken niet aan voldoen.

Wat extra steun vanuit Zijne Majesteit de Koning kan geen kwaad

De koning bleek zeer goed op de hoogte van deze obstakels. Heel fijn was dan ook zijn toezegging dat hij de verhalen van zelfstandigen meeneemt in zijn gesprekken met ‘Den Haag’. Ook VZN blijft zich daar hard maken voor deze groep ondernemers. Maar wat extra steun vanuit Zijne Majesteit de Koning kan geen kwaad. Aandacht voor de penibele situatie van zelfstandigen in de getroffen sectoren is namelijk harder nodig dan ooit. Het terras open is fijn, maar brengt nog geen zomer. Veel zelfstandig ondernemers staan nog altijd in de kou. En onderwijl blijven de besmettingen hoog en stromen de ic’s verder vol.

Dat de politiek voor een lastig dilemma staat, begrijp ik heus. Maar, als je een politiek besluit neemt om bedrijven dicht te houden ten faveure van de volksgezondheid, kom dan de getroffen ondernemers tegemoet met snelle steun, bijvoorbeeld in de vorm van een eenmalige coronacompensatieregeling. Want buiten de poorten van het Binnenhof voltrekt zich achter vele voordeuren (vaak tevens bedrijfsadres) een stille ramp onder zelfstandig ondernemers die het nu echt niet meer volhouden. Zij kunnen niet wachten tot het formatieproces is afgerond. Zij hebben onmiddellijk hulp (en een vaccinatie) nodig. De koning luisterde naar hen. Nu is het de beurt aan politiek en overheid.