Lessen uit China: welke bedrijven in Nederland omarmen de vergeten generatie in digitalisering?

Als een land het zwaar gaat hebben met vergrijzing is het China wel. De befaamde éénkindspolitiek heeft de groei van de bevolking succesvol afgeremd, maar heeft daarmee een tijdbom geplaatst op haar bevolking: versnelde vergrijzing. De verwachting is dat in 2040, ongeveer 400 miljoen Chinezen ouder zijn dan 60 jaar. Dat is dan 28 procent van de bevolking. Interessant genoeg is dat niet heel anders dan de vergrijzing in Nederland: hier is 26 procent van de bevolking 60 jaar of ouder.

Wat wel compleet anders is in China is hoe ouderen omgaan met digitale innovatie. Je ziet daar juist veel dat ouderen en laaggeletterden volledig digitaal autonoom zijn.

Een grote inspiratie voor mij, en een mooi voorbeeld in dit geval, zijn mijn eigen opa en oma in Wenzhou.

Mijn opa en oma zijn beide 80+, hebben de nieuwste iPhone’s en doen vrijwel alles online. Boodschappen, spullen kopen, vakmannen inhuren, taxi’s boeken, restaurants reserveren en nog veel meer. Dit is een groot contrast met de senioren in het westen, die juist wat afstandelijker zijn wat technologie betreft.

Win-win-win businesscase

In de Chinese cultuur is het sowieso gebruikelijker om goed voor ouderen te zorgen (het concept van een verzorgingstehuis is daar vreemd). Technologisch op gang helpen hoort er dan ook bij, maar dat is slechts een klein stuk van het plaatje.

De belangrijkste apps in China waarmee je communiceert en betaald, hebben namelijk een Easy Mode. Hiermee is de interface groter, zijn er minder functies en worden notificaties uitgesproken. Daarnaast kun je limieten en beheer uit handen geven. Verder zie je dat de populairste shopping apps 'toezicht' features hebben. Hiermee kun je aankopen laten accorderen door anderen en is de klantenservice makkelijker bereikbaar.

Wat hier gebeurt is dat de grote techbedrijven focus leggen op ouderen en laaggeletterden. Hiermee zorgen ze ervoor dat (1) die groep mee kan gaan doen aan de digitale economie, (2) ze een nieuwe markt aan kunnen boren en (3) de overheid helpen met hun vergrijzingsuitdagingen.

Diversiteit en Inclusie

Het digitaal bedienen van doelgroepen die er nu ver vanaf staan (ouderen en laaggeletterden) moet een essentieel onderdeel worden van de inclusiviteitagenda.

In Nederland hebben we 2,5 miljoen inwoners die moeite hebben met digitale apparaten. Met een vooruitzicht dat steeds meer zaken in het leven digitaal gaan - verzekeringen, belastingen, bankzaken - is het essentieel dat deze groep digitaal vaardiger wordt. Hier hebben alle bedrijven een rol in te spelen.

Businesskans voor alle digitale ondernemers

In Nederland ken ik niet één consumentenbedrijf dat zich focust op de doelgroep 'ouderen' als het om digitalisering gaat. Geen van de grootste e-commercespelers doet specifiek gebruikersonderzoek naar mensen die moeite hebben met digitale apparaten.

Moet je je voorstellen hoe loyaal je deze doelgroep kunt krijgen wanneer je dit goed doet. Vanuit een bedrijfskundig perspectief is dit dus een mooie blue ocean om relatief makkelijk markt te winnen.

Hierbij alvast een gratis gebruikersquote van mijn oma op de vraag waarom ze zoveel besteld (gemiddeld drie bestellingen per dag): “Dit is mijn nieuwe hobby, ik ben gepensioneerd, ik heb geld te besteden en ik heb niks te doen...”