Blog Lennard van Otterloo
Britten schieten zichzelf in de voet met hardhandig grensbeleid
Beeldvorming is a bitch. Dat is de boodschap in deze nieuwe blog van Onze Man in Londen. Van Otterloo schrijft over de EU-burgers die aan de Britse grens worden vastgehouden omdat zij niet over de juiste papieren zouden beschikken. De Britten zouden daarmee een signaal willen afgeven, maar schieten zichzelf tegelijkertijd in de eigen voet. De personeelstekorten lopen namelijk gestaag op.

Lennard van Otterloo: ,,Naar schatting zijn enkele duizenden EU-burgers bij aankomst bij de Britse grenscontrole de toegang tot het land geweigerd."
De afgelopen maanden blijken zich vreemde dingen te hebben voorgedaan aan de Britse grens. Deze keer niet met goederen, maar met mensen. Naar schatting zijn enkele duizenden EU-burgers bij aankomst bij de Britse grenscontrole de toegang tot het land geweigerd. In ieder geval enkele tientallen hebben dagenlang in vreemdelingenbewaring in een uitzetcentrum gezeten - tussen de uitgeprocedeerde asielzoekers en opgepakte illegalen - in afwachting van hun uitzetting.
Schrijnende gevallen aan de orde van de dag
De gevallen lopen uiteen van een Spaanse die een paar jaar geleden in het Verenigd Koninkrijk had gewoond en nu terugkwam op zoek naar werk tot een Duitse IT-ondernemer die in het VK woont, een verblijfsvergunning heeft én een aanvraag voor een Brits paspoort heeft lopen.
Lees ook: Brexit-effecten duidelijk zichtbaar in bouw, logistiek en agrarische sector
De problemen aan de grens geven aan, zoals we vaker hebben gezien met de Brexit, dat je ineens moet nadenken over op het eerste gezicht simpele zaken. Zomaar even over de grens kunnen werken is een direct gevolg van EU-lidmaatschap, dus dat de Brexit dat heeft veranderd, is logisch. Maar, wat is eigenlijk werk? Zo blijkt er nogal wat onduidelijkheid te zijn over wanneer werk precies begint. Is een sollicitatiegesprek werk? En een pitch om een klant te winnen? Ik sprak deze week Marc Groothuijse van de KVK en het Brexit Loket en hij vertelde dat ze van Nederlandse ondernemers nog best veel vragen krijgen over dit soort onduidelijkheden.
Tip: werk met mensen die al in het VK wonen
Het Britse Home Office, het ministerie waar immigratie en grensbewaking onder valt, heeft na maanden eindelijk bevestigd dat het bijwonen van vergaderingen, conferenties, seminars of interviews geen werkvergunning vereist. Net zo min als het onderhandelen en afsluiten van een deal. Hopelijk heeft die boodschap inmiddels ook de agenten van de UK Border Force bereikt.
Een tip voor ondernemers die worstelen met zaken doen over de Britse grens: kijk of je mensen kunt werven die al in het VK wonen (of een tijd hebben gewoond) en de nieuwe post-Brexit ‘Settled Status’ hebben. Die hebben zowel EU-burgerschap als een Britse werkvergunning en mogen dus zonder problemen in VK én EU werken.
"Helaas voor de Britten werkt die beeldvorming twee kanten op. Een hardhandig grensbeleid zorgt op termijn voor een tekort aan personeel"
Britse regering wil achterban iets laten zien
Zoals we wel vaker hebben gezien in het Brexit-proces, wordt een simpele oplossing tegengehouden door onwil en politieke beeldvorming. Het probleem is dat het de Britse regering stiekem wel goed uitkomt dat dit soort zaken de pers halen. Het is een manier om aan de achterban te kunnen laten zien dat er aan de grens nu toch echt iets veranderd is door Brexit.
Die beeldvorming blijft terugkomen. Zo zagen we deze week waarschuwingen van onder andere het British Retail Consortium over de verwachte stijging van de voedselprijzen door extra post-Brexit bureaucratie. Je kunt de pro- of anti-Brexit signatuur van de politicus of het nieuwsmedium aflezen aan of het wordt uitgelegd als “nieuwe EU-bureaucratie” of “bureaucratie veroorzaakt door de Brexit”. Beeldvorming is het halve gevecht.
Helaas voor de Britten werkt die beeldvorming twee kanten op. Een hardhandig grensbeleid zorgt op termijn voor een tekort aan personeel. Het gaat tot nu toe om enkele duizenden mensen die zijn tegengehouden, maar dat is in een tijd dat er amper internationaal verkeer is. Er wordt gevreesd voor een flinke explosie in dit aantal zodra alle lockdowns en reisrestricties zijn opgeheven.
Er komt een moment dat je je als chirurg, aardbeienplukker of financieel analist gaat afvragen of het VK wel een plek is waar je wilt werken. Of waar je als Duitse IT-ondernemer je volgende vestiging wilt openen.
En de personeelstekorten lopen ondertussen flink op. Zo’n 90 procent van de ondervraagde bedrijven in de horeca geeft aan moeite te hebben met het werven van keukenpersoneel. Eén op de drie horecabedrijven voorziet problemen met het heropenen na de pandemie. Veel Europeanen die een jaartje een master in Engeland deden en daarnaast in de bediening werkten, blijven nu weg.
‘Gooi die grenzen toch maar weer open’
Deze week roerde Tim Martin zich in de discussie. De ceo van pub-chain Wetherspoons met ruim 900 pubs was weliswaar voorstander van een harde Brexit, maar nu moeten volgens hem toch echt de grenzen open voor EU-burgers om personeel te kunnen vinden. Ik vrees dat ten dele de schade al geleden is. Beeldvorming is a bitch.