Sinds 1 januari 2025 hebben de eerste zeventien gemeenten in Nederland een zero-emissiezone ingevoerd. Dit betekent dat bestelauto’s en vrachtauto’s die na deze datum op kenteken worden gezet, alleen nog in deze zones mogen rijden als ze uitstootvrij zijn. Het doel hiervan is de luchtkwaliteit in de steden te verbeteren en de CO2-uitstoot te verminderen. Voor voertuigen die vóór 1 januari 2025 op kenteken stonden, geldt een gefaseerde overgangsperiode. Boetes werden nog niet uitgedeeld, maar vanaf 1 juli gaat dat veranderen.
Klushub als oplossing in Amsterdam
De gemeente Amsterdam berekende dat het voor ongeveer 15 procent van de servicelogistieke bedrijven mogelijk is om met alternatief vervoer de stad in te gaan. Mede daarom startte de gemeente eind februari een eerste proef om meer bestelbussen uit het centrum van Amsterdam te weren. Bij de zogeheten Park & Switch in de Piet Heingarage kun je je klusbus – tegen betaling – inruilen voor een van de elektrische voertuigen.
De Park & Switch is een samenwerking tussen de gemeente Amsterdam en een aantal bedrijven. Een van die bedrijven is mobiliteitsplatform Mobian. Het bedrijf legde de infrastructuur aan voor het project. Door het hele land heeft Mobian al mobiliteitshubs.
De eerste reacties waren eind februari positief. De animo voor de Park & Switch neemt met de week toe, stelde Sven Snel, oprichter van Mobian. Eind maart zouden er zo’n twintig ondernemers zich gemeld hebben om de elektrische voertuigen te gaan gebruiken. „Voor de voertuigen die we hebben op de eerste locatie, gaat dat al te weinig zijn. We gaan sowieso uitbreiden”, zei Snel destijds.
Loopt nog geen storm bij de klushub
Nu, zo’n vier maanden na de opening, blijkt dat slechts drie ondernemers tot nu toe gebruik hebben gemaakt van de e-voertuigen in de klushub. Zo is er een zzp-loodgieter die zijn bus in de Piet Heingarage plaatst en daar een e-cargobike pakt. Een aannemer heeft ruim een maand geparkeerd in de garage en twee scooters gebruikt. In het najaar wil hij weer gebruikmaken van de klushub.
Ondanks dat het nog geen storm loopt, geeft de gemeente Amsterdam nog niet op. Verkeerswethouder Melanie van der Horst benadrukt dat drie nieuwe bedrijven zich hebben gemeld voor de klushub. „We zien dat de Park & Switch langzaam maar zeker op gang begint te komen. Ik hoop dat het aantal de komende tijd verder oploopt, als meer ondernemers van goede ervaringen van hun collega’s horen.”
Eigen bedrijfshubs versus dé klushub
Voorafgaand aan de pilot is bij de brancheverenigingen in de bouw- en installatietechniek geïnformeerd of er behoefte zou zijn aan de klushub. „Die hebben toen aangegeven dat hun achterban daar niet direct veel gebruik van zou maken”, zegt Rogier Krabbendam, van VNO-NCW West. Hij schrijft het initiatief niet helemaal af, maar volgens hem werkt het beter als bedrijven zelf een hub opzetten, zoals installatiebedrijf Van Dorp heeft gedaan. „Zij hebben in verschillende steden eigen hubs met een heel logistiek systeem dat goed is afgestemd met het personeel. Daar draait het goed en de medewerkers zijn er heel tevreden mee.”
Je kunt je afvragen of zo’n algemene klushub het juiste middel is voor deze brede doelgroep van ondernemers
Rogier Krabbendam VNO-NCW West
Vanaf 1 juli zullen er boetes uitgedeeld worden aan ondernemers die met hun vervuilende voertuig de zero-emissiezone betreden. Voor een bestelauto bedraagt de boete 120 euro en voor vrachtauto’s 310 euro. Het is ‘koffiedik kijken’ of dit meer ondernemers naar de klushub zal trekken, stelt Krabbendam. „Maar je kunt je afvragen of zo’n algemene klushub het juiste middel is voor deze brede doelgroep van ondernemers. Dit is dan het leergeld dat je betaalt voor zo’n experiment”, zegt Krabbendam.
De gemeente Amsterdam gaat de komende tijd geïnteresseerde ondernemers nabellen, advertenties plaatsen en brancheverenigingen benaderen om meer ondernemers te trekken.
Mobian is om een reactie gevraagd, maar die laat nog op zich wachten.