Blog Lennard van Otterloo
Als het niet in het schap ligt kun je het niet verkopen
De ceo van Marks & Spencer waarschuwde deze week voor een crisis in de voedselimport als over drie weken het papierwerk voor importeren ineens flink gaat toenemen. Het touwtrekken om personeel is in volle gang. Hotels blijven dicht wegens gebrek áán En zo meldt Onze Man in Londen, Lennard van Otterloo, meer zichtbare post-Brexit effecten in het Verenigd Koninkrijk.
Lege schappen in tal van Britse winkels. Foto: ANP.
We blijven maar schuiven. Twee weken geleden schreef ik al dat de post-Brexit problemen met tekort aan medewerkers in sectoren als de bouw, logistiek en horeca zorgen dat problemen doorschuiven via de supply chain. Als een grote schuifpuzzel. Nu begin ik ook te vrezen dat de tekorten wel eens langdurig zouden kunnen doorschuiven van grote bedrijven naar het midden- en kleinbedrijf.
Het zegt veel dat grote spelers in de voedselsector als Nando’s, McDonalds en Greggs problemen hebben met leveringen terwijl ze hun eigen supply chain tot in de details kennen, die waarschijnlijk zelf kunnen sturen en er miljoenen tegenaan kunnen gooien. Er zit bij kleinere bedrijven, die veel minder middelen of macht hebben om hun leveranciers te beïnvloeden, waarschijnlijk veel meer leed. Alleen haalt dat de voorpagina’s niet.
Voor supermarkten geldt het adagium voor de vakkenvuller: als het niet in het schap ligt kun je het niet verkopen. Zonder producten (of vakkenvullers) minder omzet. Maar, bij supermarkten is er vaak nog een uitwijkmogelijkheid. Is het vaste merk er niet dan volstaat een ander merk wel een keertje. Kleinere winkels met een kleiner assortiment verkopen dan gewoon minder.
Lees ook: Lege schappen in de Britse winkels? Allemaal de schuld van de 'pingdemic'
Weer een uitstel?
De ceo van Marks & Spencer waarschuwde deze week voor een crisis in de voedselimport als over drie weken het papierwerk voor importeren ineens flink gaat toenemen. De kosten voor het Britse bedrijfsleven van deze extra bureaucratie worden geschat op 7,5 miljard pond per jaar en de signalen geven aan dat men er nog lang niet klaar voor is. De geruchten dat die extra controles uitgesteld worden gaan al rond.
Touwtrekken om personeel
Ook in de strijd om personeel vrees ik dat kleinere bedrijven aan het kortste eind gaan trekken. De salarissen in bepaalde sectoren zijn inmiddels flink gestegen maar het heeft weinig effect op het aantal openstaande vacatures. Het lijkt er vooral voor te zorgen dat personeel overstapt naar de concurrent of dat mensen hun sector verlaten om in een lucratiever sector te gaan werken.
Zo verschuift het tekort simpelweg naar een minder kapitaalkrachtige sector. Er is nu een tekort aan bestuurders van vuilniswagens en de vraag is of die diensten het financieel aankunnen om met chauffeurssalarissen te gaan opbieden tegen supermarktketens.
Zo heb ik een vermoeden dat veel kleinere bedrijven ook aan het kortste eind gaan trekken omdat ze simpelweg niet de salarissen (of secundaire arbeidsvoorwaarden) kunnen bieden die grotere bedrijven wel bieden.
Een Tesco-bezorger laadt een vrachtwagen uit bij supermarkt in het centrum van Londen. Een tekort aan vrachtwagenchauffeurs heeft ertoe geleid dat supermarkten en restaurants in het Verenigd Koninkrijk geen producten meer hebben. Door Brexit en de Covid-pandemie zijn er niet genoeg vrachtwagenchauffeurs om aan de vraag te voldoen. Foto: ANP.
Kleiner is beter
Toch is kleiner soms beter. Er is inmiddels een run op busjes aan het ontstaan omdat daar geen groot rijbewijs voor nodig is. Als het niet in een tientonner kan, dan maar in een paar drietonners. De Britse regering heeft op de problemen gereageerd door het proces voor het behalen van een groot rijbewijs te stroomlijnen maar met het huidige tempo (en slagingspercentage) zou het twee jaar duren om het tekort op te lossen.
De transportsector vraagt nog steeds om het beroep van vrachtwagenchauffeur op de lijst met beroepstekorten te zetten zodat buitenlandse chauffeurs kunnen overkomen. De regering weigert nog steeds om dat in te willigen. Zij zijn bang dat na de logistiek ook de zorg, agrarische sector, horeca en nog een reeks andere sectoren personeel uit het buitenland zal willen halen.
De Confederation of British Industry (het Britse VNO-NCW), verwacht dat de vele tekorten aan vakmensen nog wel twee jaar aan zou kunnen houden. Zij zien grote tekorten in onder andere heftruckchauffeurs, abattoirmedewerkers, plukkers in bloemen en fruit, slagers, magazijnmedewerkers, schoonmakers, koks, steigerbouwers, timmerlieden, lassers, elektrische installateurs en lopende band personeel.
De Britse regering is bang dat na de logistiek ook de zorg, agrarische sector, horeca en nog een reeks andere sectoren personeel uit het buitenland zal willen halen.
Verschillende sectoren gaan daar op hun eigen manier mee om. Zo geeft ditzelfde CBI aan dat er hotels zijn die niet al hun kamers in de verhuur hebben omdat ze simpelweg het personeel er niet voor hebben. Sommige boeren hebben besloten hun fruitoogst maar weg te geven aan mensen uit de buurt, mits ze zelf komen plukken.
Misschien is de enige redding voor kleinere bedrijven dat ze vaak wat lichter voetenwerk hebben dan logge grote bedrijven. Zoals de pandemie noodgedwongen creatief ondernemen vereist, zo zorgen deze Brexit problemen misschien ook wel voor een nieuwe lading creativiteit bij het midden- en kleinbedrijf. Een ander soort puzzel.
