Blog Lennard van Otterloo
Brexit-effecten duidelijk zichtbaar in bouw, logistiek en agrarische sector
'De Queen’s Speech, het Britse equivalent van Prinsjesdag, is hier net achter achter de rug. Het was een vrij onopvallend verhaal met weinig nieuws, of samenhang. Het meest opvallende was misschien nog wel dat Brexit schitterde door afwezigheid. Alsof dat nu achter ons ligt. Niets is minder waar. Er is stilletjes aan een permanente verandering in het handelslandschap zichtbaar. En die pakt veelal slecht uit voor Britse bedrijven'. Onze Man in Londen beschrijft in zijn blog duidelijk merkbare ontwikkelingen in drie branches.

Zo is Ierland plotseling veel meer uit andere EU-landen gaan importeren. In maart dit jaar werd er 46 procent meer uit andere EU-landen geïmporteerd dan in maart vorig jaar, toen het Verenigd Koninkrijk nog een belangrijker handelspartner was. De andere kant op geldt ook een toename en is Nederland na de Verenigde Staten en Duitsland nu de grootste importeur van Ierse producten.
Voor veel kleine en middelgrote Britse bedrijven was Ierland een logische eerste stap als ze internationaal wilden gaan. Je hoefde niets te vertalen en juridisch en cultureel waren de verschillen beperkt. Daar heeft Brexit ruw een einde aan gemaakt nu de kosten voor grensoverschrijdende handel veel Britse producten uit de Ierse markt heeft geprijsd. De corona-steunprogramma’s maskeren de pijn in het bedrijfsleven nu nog een beetje maar daar gaan we zeker meer van merken in de loop van het jaar.
Nederland is na de Verenigde Staten en Duitsland nu de grootste importeur van Ierse producten.
Een slaatje uit Brexit slaan
Ineens staat de agrarische sector op de achterste benen. De Britse regering wil graag een handelsovereenkomst met Australië sluiten. Niet omdat het economisch veel zin heeft om een deal te sluiten met een land aan de andere kant van de aarde dat vooral geld verdiend met het exporteren van delfstoffen. De Britse economie zit niet te wachten op ijzererts of kolen. Maar, politiek ziet het er aardig uit, zo’n eerste echte handelsdeal in het Brexit-tijdperk.
De Australiërs zien het ook wel zitten. Hoewel zij meer energie steken in een deal met de EU is het laaghangend fruit, zo’n land dat wanhopig een succesje probeert te scoren. En dat lijkt ten koste van de Britse boeren te gaan gebeuren.
Een drastische verlaging, of zelfs afschaffing, van veel invoerheffingen en quota op Australisch voedsel maakt het voor Britse boeren erg lastig om het hoofd boven het water te houden tegen Australische mega-farms. Het zal geen toeval zijn dat uitgerekend deze week bekend werd dat er plannen zijn om massaal boeren uit te kopen.
Het maakt het eiland alleen wel nog veel afhankelijker van voedselimport dan het al was. Ik verwacht dat Nederland, een van de grootste voedselexporteurs ter wereld en zo’n 15.000 kilometer dichterbij dan Australië, hier nog wel eens een slaatje uit zou kunnen slaan.
UKCA-keurmerk zorgt voor paniek in de bouw
Nog niet zo lang geleden voorspelde ik dat het nieuwe Britse UKCA keurmerk een volgend terrein zou kunnen zijn waar deadlines nog wel eens zouden kunnen gaan schuiven. Deze vervanging van het Europese CE keurmerk is nu nog vrijwillig maar vanaf volgend jaar verplicht.
De Britse bouwsector maakt zich inmiddels zorgen over de onduidelijkheid en het gebrek aan testcapaciteit om bouwmaterialen te testen. Voor sommige materialen bestaan er überhaupt nog geen Britse testlocaties.
Brancheorganisaties als de Construction Products Association verwachten problemen met onder andere staal, isolatiemateriaal, glas en lijmen waar certificering cruciaal is. Het zou nóg een klap zijn voor de bouwsector die enerzijds de vraag amper aan kan maar anderzijds kampt met Brexit-gerelateerde importproblemen en een tekort aan personeel.
Lees ook: Britse bedrijven wijken massaal uit naar EU vanwege Brexit
Chauffeurstekort
Ook de logistiek kampt met een flink tekort aan personeel. Veel vrachtwagenchauffeurs uit EU-landen zijn wegens Brexit en de pandemie vertrokken, het is belastingtechnisch minder aantrekkelijk geworden voor eigen rijders én er is een gigantische achterstand met de rijexamens.
Tot nu toe werd het tekort een beetje gemaskeerd door de terugval tijdens de pandemie maar nu de economie voorzichtig aantrekt zijn de gevolgen direct zichtbaar. Het lijdt al tot vertraagde leveringen en hogere transportkosten. De Britse regering wil de immigratieregels niet aanpassen voor vrachtwagenchauffeurs en een derde van de Britse bestuurders is de 55 al gepasseerd. Het tekort wordt structureel groter.
Al deze ontwikkelingen halen misschien geen voorpagina’s (of de Queen’s Speech) maar over tien jaar ziet dit land er drastisch anders uit. Het resultaat van duizenden speldenprikjes.