Blog Lieke Wolfraad
Waarom jongeren bang zijn voor stress (en dat zorgt voor burn-outs)
,,Hoe is het toch mogelijk dat zoveel jonge medewerkers een burn-out krijgen, terwijl ze niet eens hard werken?” Een vraag die bij veel bedrijven speelt. In deze blog kijkt Lieke Wolfraad, als vitaliteitsexpert oprichter van Onewave naar energiemanagement van werknemers.
Lieke Wolfraad
Onewave
Bewegingswetenschapper Lieke Wolfraad blogt op deze De Ondernemer over energiemanagement. Ze ontdekte met haar onderzoek bij de voetballers van FC Groningen hoezeer de balans tussen inspanning en ontspanning verschilt per persoon én hoe belangrijk energiemanagement is om goed te presteren. Vervolgens zette ze voor Accenture het succesvolle en prijswinnende programma Fit@Work op. Nu leert ze met haar bedrijf Onewave organisaties en medewerkers op een datagedreven manier de patronen van stress en herstel te verbeteren. Ze deelt haar inzichten die ze op doet bij diverse organisaties in combinatie met wetenschappelijke artikelen.
De nieuwe generatie kijkt anders naar werk. Ze bewaken hun grenzen en beschouwen een werk-privébalans als heilig. Directieleden vinden de ‘jeugd van tegenwoordig’ maar een slappe hap: ,,Toen ik zo oud was, werkte ik keihard. En ik kreeg toch ook geen burn-out?”
Tja, de cijfers liegen niet. Ziekteverzuim is sky high onder jonge medewerkers. Dat kost handenvol geld en ondernemingen proberen van alles om hun mensen vitaal te houden. Gezonde lunch, gezonde snacks en sportlessen... Maar het helpt onvoldoende. Misschien komt dat wel doordat werkgevers meteen in de oplossingen schieten, zonder te kijken naar de oorzaken. Want waaróm bewaken jongeren zo angstvallig hun grenzen? Waaróm willen ze niet hard werken?
Bang voor stress
Wat ons is opgevallen, is dat jongeren bang zijn voor stress. Ze hebben geleerd dat stress slecht is voor hun gezondheid en proberen het daarom te vermijden. Maar daarmee ontnemen ze zichzelf iets heel belangrijks: groei en weerbaarheid. Want we hebben kortdurende stress nodig om uitgedaagd te worden en ons te ontwikkelen. En bovendien: je kunt stress helemaal niet vermijden. Het leven is niet alleen leuk, tegenslagen horen erbij.
Lees ook: Onderzoek: een op de zeven heeft last van burn-outklachten
Naast de irreële angst voor stress, speelt nog een misvatting een rol: de heilige werk-privébalans. Jongeren denken dat werk energie kost en dat ze in privétijd weer opladen. Maar dat is niet altijd het geval. Je werk kan energie geven en je privéleven kan je leegzuigen. Sterker nog: 63 procent van het verzuim komt door privézaken.
Welzijn heeft dus niet alleen te maken met werkdruk, maar met de volledige 24 uur die in een dag zitten. Bij Onewave meten we daarom een paar dagen lang wat je lichaam te zeggen heeft. Op werkdagen én in het weekend. Zo ontdekken mensen dat vermoeidheid niet altijd met werk te maken heeft. Het kan ook komen doordat ze slecht slapen (door alcohol, bijvoorbeeld), door ruzie thuis, mantelzorg of een te druk weekend. Niet alles is op te lossen door de werkgever.
Rol werkgever
Dat betekent niet dat de werkgever achterover kan leunen. We leven in een tijd die veel van mensen vraagt en als leidinggevende is jouw steun van groot belang. Wij zien nog vaak mensen leeglopen omdat het leiderschap onvoldoende is. Bijvoorbeeld bij bedrijven met callcenter-achtig time-management, met grote druk op elke minuut. Bij bedrijven zonder purpose, waarbij medewerkers zingeving missen. Leidinggevenden die geen prioriteiten aangeven. Ook altijd bereikbaar moeten zijn, te weinig focus en je talent niet kunnen benutten zijn zaken die energie kosten.
Lees ook: Personeel wil vaker onbereikbaar zijn buiten werktijd: zo ga je er als ondernemer mee om
Tijden zijn veranderd. We hadden vroeger minder keuze en als we ergens voor kozen, zagen we niet de hele dag wat we hadden laten liggen. Dat gaf rust. Maar jongeren staan al hun hele leven elke minuut van elke dag in verbinding met de rest van de wereld. Ze kunnen zichzelf continu met anderen vergelijken en doen dat ook. Dat roept continu twijfel op: doen zij het wel goed genoeg?
Wij ondernemers delen zelf, vanuit autonomie, onze dagen in. Wij weten wat we kunnen en waar we energie van krijgen. Jongeren zijn daar nog naar op zoek, terwijl ze ondertussen hun uiterste best doen om aan allerlei verwachtingen te voldoen. Dat is lastig en daar kunnen ze best wat begeleiding bij gebruiken. Ze zoeken naar een mentor in hun leidinggevende. Een coachend leider, die duidelijk uitlegt wat er van ze verwacht wordt en wanneer ze het goed doen.
Verbinding
We zien het meeste succes bij leidinggevenden die verbinding zoeken en hun mensen proberen te begrijpen. Wat vinden ze belangrijk? Wat willen ze leren? En wat hebben ze daarvoor nodig? Ga het gesprek aan, maar laat de bal bij de medewerker. Je hoeft mensen niet te redden, maar wel laten zien dat het oké is om oplossingen te zoeken.
Lees ook: Deze 9 vragen maken duidelijk of een medewerker mogelijk door stress uitvalt
Leg uit dat stress niet per definitie slecht is, maar bij het leven hoort. Je moet alleen wel afwisselen tussen stress en herstel, net als topsporters die keihard trainen en daarna rust houden. Daar word je sterker van. En jij wilt daar graag bij helpen, alleen heb jij ook niet alle antwoorden. Kunnen jullie samen op zoek naar verbetering?
Slappe hap of niet: elke ondernemer heeft vroeg of laat de nieuwe generatie nodig op de werkvloer. En als we productiviteit en gezondheid nastreven, moeten we veranderen van vraagstuk. Niet meer: waarom willen jongeren niet hard werken? Maar: hoe kunnen we samen met meer energie aan het werk?
