De zorgen van Nico Dijkshoorn over zijn 'drie dagen anarchie': Lowlands

Lowlands. We hebben het hier over een festival dat levens-veranderend kan zijn. Op vele manieren. Ik zette er ooit, tussen 12.000 mensen op camping 3, voor het eerst zelfstandig mijn eigen tent op, tussen allemaal mensen die, net als ik, stomverbaasd naar een zak vol ijzeren haringen stonden te kijken.

Ik rook daar voor het eerst de geur van 12.000 halfnaakte mensen die drie dagen achter elkaar besloten om toch maar niet in de rij te gaan staan bij de douchecabines. Het was geen prettige ervaring, ’s nachts op anderhalve meter afstand de buurman voor de derde keer luidruchtig klaar horen komen naast een vrouw die hij had ontmoet tijdens het concert van een onbekend Engels bandje. En ja, dat was vreemd, dat je, alleen in je tentje, ging liggen nadenken hoe je dan zelf zou klinken - stel er wilde eens iemand met jou mee naar je tent.

Ik herinner mij de eerste keer dat ik het festival bezocht en langs de Kiss & Ride-plek liep. Daar waar zoontjes en dochtertjes door ouders werden afgezet voor een stoomcursus nooit volwassen worden. Die langzaam voortbewegende stroom mensen, die als in een epische scene uit Game of Thrones, behangen met steelpannetjes, dekbedden en regenkleding, zich met twintig rectaal verstopte pilletjes langs de kassa wurmden. Ze waren op weg naar, ja, waar gingen ze eigenlijk naar toe, naar dat nieuwe bandje uit Engeland waarschijnlijk, waar iedereen het over had omdat ze midden in het optreden dertig ezels over het podium lieten galopperen.

Wat ik wil zeggen: Lowlands was en is anarchie voor drie dagen. Een plek in Nederland waar het er een lang weekend Niet-Nederlands aan toe gaat. Niemand loert uit de ramen naar de buren want je buren liggen vlak naast je te tongzoenen met een mislukte pannenkoek op hun rug, terwijl in de verte de nieuwe sensatie uit Australië speelt, de CuntCockers, een band bestaande uit zes elektrisch versterkte didgeridoo spelers.

Daarom is het nu zo wrang dat uitgerekend Lowlands en allerlei andere festivals op de knieën worden gedwongen door regelgeving die sterk aan de jaren ’50 doet denken. Natuurlijk is het geen goed idee om midden in een vierde golf corona straalverliefd tegen elkaars bezwete lijf te gaan staan dansen in een tent en natuurlijk is het heel onverstandig om midden op de dansvloer met je hoofd tegen het hoofd van een onbekende man in slaap te vallen, maar Lowlands' core business is juist het aanwakkeren van onverstandig gedrag. Al jaren en jaren.

Wie langs die rokende schoorstenen bij de ingang liep, zich liet fouilleren en daarna vijf meter het festivalterrein op liep, weet waar ik het over heb. Je voelde dat je allemaal heel ongezonde en onverstandige dingen ging doen, dat ze ontzettend veel geld aan je gingen verdienen en dat je na twee dagen, in een laffe poging om al die goddeloze handelingen af te kopen, een fruitsalade zou kopen in plaats van je negentiende broodje hamburger. Maar wat je vooral voelde was dat je leefde en dat niets vastlag.

Waarmee ik niet zeg dat dat ik een groot liefhebber ben van die manier van feesten. Ik was de halfkale man die naar Lowlands ging omdat de band Wilco speelde of omdat ik Underworld een keer in de buitenlucht wilde zien, met een lichtshow tot aan de horizon.

Ik heb Lowlands langzaam zien veranderen in De Efteling voor vruchtbare mensen. In een paradijs voor ondernemers. Het walhalla voor foodverkopers. Het maakt de laatste zes jaar niet meer uit welke bands er spelen. Lowlands is een weekend lang onderdompelen en in een draaikolk van vlees, vreten en muziek één keer in het jaar niet hoeven te zijn wat iedereen graag wil dat je bent. Netjes en verstandig met geld.

Hedonisme en escapisme

Ondanks mijn lichte afkeer van deze industrie die zijn geld verdient aan hedonisme en escapisme, leef ik nu toch mee met de organisatie en alle mensen die een kaartje hebben. Lowlands verbieden omdat je rekening moet houden met mensen van 76 voelt alsof je tegen een degenslikker zegt dat hij alleen maar mag werken met theelepeltjes.

Lowlands was voor heel veel mensen een baken. Een stip aan de horizon. Met het plaatsbewijs in je achterzak of op je telefoon liep je wat makkelijker door allerlei beperkingen heen. De beloning zou komen. Wat het eventueel afgelasten van alle grote festivals gaat betekenen voor de mensen die zich daar een jaar lang aan vasthielden, uitbaters én bezoekers, daar durf ik niet eens aan te denken.

Als het toch moet: ik denk een snelkookpan op hoog vuur. Lowlands was altijd, al die jaren, het sissende ventiel.