Tienduizenden bedrijven wachten op een aansluiting op het stroomnet. Terwijl de politiek worstelt met oplossingen voor netcongestie, groeit een ander knelpunt: een tekort aan uitvoerende vakmensen. Dat tekort raakt niet alleen de energietransitie, maar ook bouw, zorg en logistiek.
„Er is dringend actie nodig”, aldus Sophie van Hoenselaar, betrokken bij het initiatief Deltaplan Arbeidsmigratie, tegen het ANP. „We moeten jongeren enthousiasmeren voor techniek, statushouders en mensen in de bijstand activeren, maar óók ruimte maken voor internationale vakkrachten. Zonder hen redden we het niet.”
Lees ook: EZ-minister Karremans werkt aan nieuw plan tegen regeldruk: ‘Maar morgen niet 500 regels geschrapt’
Gespecialiseerde technici van buiten de EU
In het Deltaplan wordt gepleit voor een tijdelijke, streng gereguleerde vakkrachtenregeling die sectoren met grote tekorten draaiend moet houden. Die zou moeten gelden voor maximaal vijf jaar, met duidelijke grenzen per sector, erkend referentschap en gecertificeerde huisvesting. Daarmee krijgt Nederland meer grip op de instroom én worden misstanden voorkomen.
De politiek moet vaart maken met een goed geregelde inzet van internationale vakmensen
Volgens het plan is migratie geen doel op zich, maar een middel om vastlopende projecten los te trekken. De regeling zou bijvoorbeeld bouw en energiebedrijven in staat stellen tijdelijk gespecialiseerde technici van buiten de EU in te zetten, onder voorwaarde van eerlijke beloning en een begeleide terugkeer.
Duidelijke regels en toezicht
De roep om zo’n regeling klinkt breder in de sector. Eerder wees Techniek Nederland-voorzitter Mark Harbers al op het ontbreken van concrete plannen vanuit Den Haag voor woningbouw en energie-infrastructuur. „De politiek moet vaart maken met een goed geregelde inzet van internationale vakmensen”, vindt Van Hoenselaar.
Nederland loopt vast als we niets doen
Sophie van Hoenselaar
Tegelijkertijd wil het Deltaplan ook de misstanden in arbeidsmigratie aanpakken, zoals onderbetaling en slechte huisvesting. Alleen met duidelijke regels en toezicht kan arbeidsmigratie maatschappelijk draagvlak behouden.
„Nederland loopt vast als we niets doen”, zegt Van Hoenselaar. „De kabels liggen er, maar de handen ontbreken. Tijd om te handelen, met grip én menselijkheid.”
Lees ook: Netcongestie kost jaarlijks 40 miljard: oplossingen van ondernemers stokken door juridische grenzen
Wat is het Deltaplan Voorkomen dat Nederland vastloopt?
Het Deltaplan is een initiatief van OTTO Global Services, gepresenteerd in september 2025. Het plan wil misstanden in arbeidsmigratie aanpakken én vitale sectoren draaiend houden. Kern: streng toezicht op werkgevers, fatsoenlijke huisvesting en een tijdelijke vakkrachtenregeling voor sectoren met grote tekorten, zoals techniek, zorg en energie.
Het bevat voorstellen als een registratieplicht voor internationale medewerkers, vergunningplicht voor uitzendbureaus en een verbod op schijnconstructies. Van Hoenselaar wil dat Den Haag het plan uitvoert en aanscherpt, met extra aandacht voor de energietransitie en het tekort aan technisch personeel.
De kernpunten:
• Vakkrachtenregeling voor sectoren met structurele tekorten, zoals energie en zorg.
• Tijdelijke instroom van vakmensen van buiten de EU, met vergunningen tot vijf jaar.
• Strikte voorwaarden rond eerlijke beloning, gecertificeerde huisvesting en erkend referentschap.
• Quotum per sector en begeleide terugkeer om structurele afhankelijkheid te voorkomen.
• Hardere aanpak van misstanden zoals onderbetaling, slechte huisvesting en schijnconstructies.
