Blog Patrick Wessels
Help, de economie krimpt! Of moet ik mij daar niet druk om maken?
De economie kromp in het eerste kwartaal met 0,7%, nadat het laatste kwartaal vorig jaar verrassend groei liet zien. Het toont volgens het CBS aan dat de ‘consument voorzichtiger’ is. Hoe zal dat consumentenvertrouwen zich ontwikkelen? En moeten ondernemers zich daar eigenlijk druk om maken? Consumentenpsycholoog Patrick Wessels legt het uit in deze blog.
Afbeelding ter illustratie. Bron: Shutterstock
Patrick Wessels
Consumentenpyscholoog
Patrick Wessels blogt op deze website over consumentenpsychologie. Zijn master Economic & Consumer Psychology aan de Universiteit Leiden vormt de basis voor zijn kennis. Patrick combineert nieuwsberichten, wetenschappelijke artikelen en praktische tips, om daar vanuit de consumentenpsychologie dieper op in te gaan. Hij is regelmatig in de media te zien en horen, voor De Ondernemer schrijft Patrick al geruime tijd maandelijks een expertblog.
Om te beginnen zullen er weinig consumenten zijn die inderdaad merken dat ze 0,7% minder te besteden hebben. Dat er heel veel duurder wordt merken veel mensen, maar die percentages gelden natuurlijk vooral op macro-niveau.
Lees ook: CBS: Krimp Nederlandse economie door afzwakkende wereldhandel
Want, weet je eigenlijk hoeveel dat voor jou is? Hoeveel is 0,7% van je jaarinkomen? Of van het (gemiddelde) inkomen per maand? Wie 40.000 euro per jaar verdient besteedt bij 0,7% daling 280 euro minder. Maandelijks gaat het dus om iets meer dan twee tientjes.
Het nieuws en consumentengedrag
Dat het CBS deze cijfers naar buiten brengt is natuurlijk prima. En dat de nieuwswebsites erover berichten ook. Tegelijkertijd heeft dat invloed op het consumentengedrag dat volgt.
Lees ook: Economieminister Adriaansens schrikt van krimpcijfer: dit is veel
Het consumentenbrein wil graag normaal zijn. Vooral in tijden van onzekerheid kijkt het brein vooral naar anderen, en het gedrag dat zij vertonen. Door anderen te volgen loopt het individu minder risico. Het voelt als een veilige keuze.
Dus, leest dat brein over consumentenvertrouwen dat daalt? En over andere consumenten die minder besteden? Dan motiveert dat om zelf ook minder te besteden. Zelfs wie dat op basis van de eigen portemonnee misschien niet hoeft ervaart dus een motivatie om het wat voorzichtiger aan te doen. Nieuwsberichten over dalend consumentenvertrouwen kunnen leiden tot een selffulfilling prophecy.
Hoe slecht gaat het eigenlijk?
Bovendien is het interessant dat de Nederlandse economie 0,7% krimpt, in een tijd van hoge inflatie. De prijzen stijgen, maar onderaan de streep geven consumenten minder uit.
Lees ook: Ondernemersorganisaties bezorgd over krimp economie
Dat betekent eigenlijk een dubbele klap. Consumenten besteden minder geld. Terwijl ze meer geld betalen voor wat ze aankopen. Dat betekent dat ze nog veel minder aankochten dan in dezelfde periode vorig jaar. De inflatie houdt het bestede bedrag nog enigszins op peil.
Bied de klant zekerheid
Er is al langer sprake van economische onzekerheid. Berichten zoals die van het CBS versterken dat alleen maar. Dit leidt tot onzekerheid in het brein van de consument. Die onzekerheid vertaalt zich naar meer blikken op het gedrag van anderen, die schijnbaar de hand op de knip houden. Het motiveert consumenten om voorzichtiger te zijn met aankopen.
Die motivatie om voorzichtiger te zijn en de onzekerheid die het individuele brein ervaren vragen om aanpassingen bij ondernemers. Het valt in die situatie namelijk niet mee om vernieuwende, revolutionaire of exotische producten te verkopen. Alles wat nieuw is creëert extra onzekerheid. Net als alles wat ver bij de consument vandaan staat.
Kies daarom liever voor lokale producten, producten die iedereen kent en smaken die nostalgie naar boven halen. Kies voor retro en het bekende, dichtbij en het liefst aangeboden door een verkoper of producent die de consument kent. Hoe veiliger het aanvoelt, hoe groter de kans dat het precies voldoende onzekerheid wegneemt om toch te stimuleren tot een aankoop.
Zodra de economie weer groeit en het vertrouwen terugkeert (want dat gaat meestal sneller dan je denkt) komen die andere producten wel weer. Dan willen we nieuwe smaakjes, bijzondere sensaties en iets nieuws dat we nog niet kenden.
Luister hieronder ook De Ondernemer Live terug, waarin Patrick uitlegt wat de economische krimp betekent.
