Lieke Wolfraad
Onewave
Bewegingswetenschapper Lieke Wolfraad blogt op De Ondernemer over energiemanagement. Ze ontdekte met haar onderzoek bij de voetballers van FC Groningen hoezeer de balans tussen inspanning en ontspanning verschilt per persoon én hoe belangrijk energiemanagement is om goed te presteren. Vervolgens zette ze voor Accenture het succesvolle en prijswinnende programma Fit@Work op. Nu leert ze met haar bedrijf Onewave organisaties en medewerkers op een datagedreven manier de patronen van stress en herstel te verbeteren. Ze deelt haar inzichten die ze op doet bij diverse organisaties in combinatie met wetenschappelijke artikelen.
Maar de realiteit is niet zo perfect. Ik geniet van mijn ondernemersbestaan, maar lunch ook regelmatig achter mijn laptop. Ik stop weleens eerder om lekker uitgebreid te koken, maar zit dan ook thuis nog met mijn hoofd bij mijn werk. En als ik overdag tijd besteed aan privézaken, voel ik me vaak schuldig.
Voor een zomervakantie was ik moe en gaar, terwijl ik altijd goed eet, beweeg en slaap. Er speelde dus iets anders, maar wat precies? Daar kon ik de vinger niet op leggen. En ik had ook niet de energie om het verder te onderzoeken.
Vrijheid komt met een prijs
De zomervakantie veranderde dat. Een paar weken lang kamperen met de kinderen. We waren veel buiten, aten simpel en maakten lange wandelingen in de natuur. Mijn hoofd raakte leeg en mijn batterij liep vol. Ik maakte me geen zorgen en voelde me niet schuldig, maar plukte elke dag. Precies zoals ik als ondernemer zou willen zijn.
Om dat gevoel vast te houden, gaf ik mezelf toestemming om de eerste week op halve kracht te beginnen. Maar dat werkte niet. 'Hoezo ben je niet aan het knallen?', vroeg een stemmetje. 'Je bent nota bene vijf weken weg geweest!' Tegelijkertijd zei een ander stemmetje: 'Je zou toch rustiger aan doen? Waarom zit je nou weer te werken?'. Ineens werd het me duidelijk: ik had keuzestress.
Ga je vandaag eerst sporten en later beginnen? Of vroeger opstaan en korter slapen? Dat constante wikken en wegen vreet energie. Keuzes maken is mentale arbeid
Kiezen kost energie
Als ondernemer maak je de hele dag keuzes over je bedrijf. En dan komen de keuzes over je eigen dagritme daarbovenop. Ga je vandaag eerst sporten en later beginnen? Of vroeger opstaan en korter slapen? Dat constante wikken en wegen vreet energie. Keuzes maken is mentale arbeid. Ik merkte dat als ik niet vooraf een duidelijke keuze maakte, over hoe ik mijn dag ging inrichten, dat ik dan in het moment afwegingen maakte en dingen half ging doen. En doordat ik niet tevreden was over het (halve) resultaat, vond ik dat ik geen pauze verdiende, en was ik moe aan het einde van de dag. Ik kwam dan met een ontevreden gevoel thuis.
Sterker nog: zelfbeschikking leidt tot meer stress, las ik in het FD. Volgens hoogleraar sociologie Heejung Chung slaat vrijheid om in (subjectieve) tijdsdruk. “We hebben het idee dat we continu waarde moeten toevoegen aan de maatschappij, en voelen ons schuldig als we dat even niet doen.” Eh, ja… Herkenbaar.
Ja, je hebt als ondernemer de luxe om zelf te beslissen wanneer je wat doet. Maar, zoals het FD zo mooi schrijft: 'Tegelijkertijd stelt die vrijheid je voor de opdracht om een eigen leefritme te ontwikkelen, om rustmomenten in te bouwen, om jezelf niet uit te buiten. Geen gemakkelijke opgave.'
Belangrijk vind ik om niet alleen inspanning, maar ook ontspanning een plek te geven in mijn agenda
Plan zowel in- als ontspanning
Een eigen leefritme ontwikkelen, dacht ik toen ik dat las, dat moet ik doen! Dus heb ik als een echte ‘eigen baas’ regels opgesteld. Vanaf nu werk ik drie vaste dagen op kantoor, neem ik de trein van 7:55 uur en lunch ik niet achter mijn laptop. Ik sport op vaste tijden en lees elke doordeweekse avond een stuk uit mijn boek. Het klinkt klein, maar het geeft zoveel rust!
Belangrijk vind ik om niet alleen inspanning, maar ook ontspanning een plek te geven in mijn agenda. Niet alleen weten wanneer je moet, maar jezelf ook toestemming geven om te ‘mogen’. Ook dat is vrijheid.
Sinds ik een vast ritme heb, met duidelijke grenzen en vaste oplaadmomenten, heb ik meer energie. Ik merk dat mijn aandacht is verbeterd doordat ik de dingen weer met overtuiging doe. Er blijft mentale ruimte over, waardoor ik kan omgaan met onverwachte dingen. Ik deal makkelijker met kleine rampen, en pak kansen die op mijn pad komen. En ik kom veel meer in de buurt van de ondernemer die ik vroeger voor me zag.
Lees ook: ‘Ondernemersgeluk zit ‘m in een gezonde kop en een fit lijf’