Horeca: geld nodig voor heropening, maar banken zijn te streng

Als de banken en overheid hun starre houding tegenover horecaondernemers niet snel laten varen, vallen de gevolgen van de coronacrisis voor de horeca nog desastreuzer uit, zeggen ondernemers, bierbrouwers en Koninklijke Horeca Nederland in het AD.

,,Banken zien geen directe noodzaak om de horeca te steunen”, zegt verkoopdirecteur Jacco Potkamp van bierbrouwer Grolsch. ,,Maar het is nu cruciaal dat horecabedrijven schulden herfinancieren. Er is nu een heel klein beetje licht aan het einde van de tunnel met de vooruitzichten voor heropening. Dat betekent dat ook de rekeningen weer betaald moeten worden, de huur, de fiscus. Dat geld is er niet.”

Horeca wordt weggestuurd door de bank

Horecabedrijven die aankloppen bij de bank, of dat nu voor een nieuwe lening is of aanpassing van bestaand krediet, worden veelal weggestuurd. ,,We praten hier als brouwers sinds april vorig jaar al over met banken en overheid”, zegt Potkamp. ,,Maar we zien nog altijd geen verbetering. Er is overbruggingskrediet nodig en snel ook.”

,,Er zit geen verbetering in”, zegt directeur Dirk Beljaarts van branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland. ,,Het gaat eerder de verkeerde kant op. Wij zien dagelijks dat banken steeds strenger worden en meer eisen stellen, terwijl de overheid bij steunmaatregelen coulanter is geworden. Vorig jaar, bij het begin van de crisis, was het nog mogelijk om uitstel van betaling of langer lopende kredieten te krijgen. Nu niet meer. Als het vorig jaar kon, waarom dan nu niet?”

Beljaarts vindt dat banken hun verantwoordelijkheid moeten pakken. ,,Ze zijn de vorige crisis gered met óns gemeenschapsgeld. Zij moeten wat terugdoen voor de maatschappij. Maar juist nu andere bedrijven hulp nodig hebben, geven ze niet thuis. In gesprekken tonen ze veel begrip, maar ze halen steeds het magische woord ‘maatwerk’ van stal. Daarmee verschuilen ze zich alleen maar achter hun strenge regels.”

Daardoor wordt in de horeca maar zelden gebruik gemaakt van door de overheid gegarandeerde coronaleningen in regelingen als Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) en Klein Krediet Corona (KKC). ,,De extra zekerheden en garanties die het rijk en de bierbrouwers bieden, worden door de banken niet eens meegenomen.”

Tekst gaat verder onder foto van Dirk Beljaarts.

Banken zijn van oudsher terughoudend met financiering van cafés en restaurants. Vaak omdat die volgens hun regels te veel risico opleveren. Daarom zijn brouwers, Heineken en Grolsch voorop, grootfinanciers van cafés en restaurants geworden. ,,Maar wij hebben het geld en de mensen niet om de Nederlandse horeca te redden”, zegt horecatopman Marc Josephus Jitta van Heineken. ,,Er zijn alleen al 50.000 cafés, waarvan een deel echt hulp nodig heeft. We hebben hulp van de banken nodig.”

Extra garanties van Heineken en Grolsch

Heineken en Grolsch bieden de banken nu extra garanties aan en zijn bereid voor een groter deel borg te staan voor leningen en kredieten. Daarnaast willen ze kennis delen. ,,Wij hebben een heleboel specialisten die de financiën van horecaondernemers beoordelen”, zegt Jitta. ,,Wij kunnen banken helpen te bepalen welk risico ze lopen en daarbij samen optrekken.” Tot nu toe hebben gesprekken daarover niets opgeleverd.

,,We willen één loket waar horecaondernemers terecht kunnen en daar met de banken en overheid vorm aan geven. Horeca is hét sociale vaccin tegen de coronacrisis. Daar zit ook voor de banken een maatschappelijke verantwoordelijkheid bij.”

Rabobank: 'Harde boodschap, in belang van ondernemer'

De banken herkennen zich niet in de kritiek. ,,Ook in deze pandemie zijn wij bereid horecaondernemers bij te staan”, zegt een woordvoerder van Rabobank. ,,Maar de risico’s nemen toe, vooral bij bedrijven die direct geraakt worden door covid-beperkingen.”

,,De overheid vraagt ons expliciet te toetsen of een lening verantwoord is. Naarmate de crisis langer duurt, wordt het antwoord op die vraag vaker 'nee'. Dat is een harde boodschap, maar uiteindelijk is dat in het belang van ondernemer, bank en onze spaarders.”

ABN Amro ontkent strenger te zijn bij horecafinancieringen. ,,We bekijken elke aanvraag afzonderlijk”, zegt een woordvoerder. ,,Een onderneming die voor corona al slecht zat en zich niet heeft aangepast, komt moeilijker in aanmerking voor financiering.”

Gebrek aan perspectief

Op het hulpaanbod van de brouwers reageert de bank terughoudend. ,,Om eerlijk te zijn stranden de meeste financieringsaanvragen niet op dekking van de lening, maar op gebrek aan perspectief: is het aannemelijk dat kredieten kunnen worden afgelost uit de kasstroom? Als dat onwaarschijnlijk is, dan is het niet verantwoord om geld te lenen.”