'Als ik voor andere mkb-bedrijven werk, dán is er nooit een probleem met betaling'

De economie groeit en bloeit en er is meer werk dan ooit tevoren. Toch is het voor veel mkb-bedrijven lastig om daar ook volop van te profiteren. De reden is dat grote bedrijven en multinationals de kleine ondernemers steeds later betalen. Gemiddeld krijgt een mkb-ondernemer pas na 41,5 dagen zijn geld. En die termijn loopt alleen maar op richting het maximum van zestig dagen.

MKB-Nederland, de brancheorganisatie van kleine en middelgrote ondernemingen, vindt de ontwikkeling zeer verontrustend. ,,Dit doet het ergste vrezen voor als het straks weer minder gaat", aldus Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland.

Collega Peet Vogels van het AD sprak vier ondernemers over hun ervaringen met betaaltermijnen:

Michiel van Asbeck, RvdB

,,Lange betalingstermijnen brengen ons bedrijf in netelige situaties'', zegt Michiel van Asbeck, directeur bij RvdB, een adviesbureau op het gebied van personeelsbeleid. RvdB heeft zestig mensen in dienst die worden gedetacheerd bij bedrijven en heeft 13 miljoen euro omzet.

Elke maand moet Van Asbeck dus aan zestig mensen salaris overmaken. ,,Als iemand op 1 januari begint met een opdracht, krijgt die op 25 januari zijn salaris. Zelf kan ik de factuur over januari pas op 7 februari versturen. We hebben een betalingstermijn van 14 dagen, maar daar houden veel grote bedrijven zich niet aan. Soms duurt het wel drie of vier maanden voor de factuur wordt betaald.''

Van Asbeck merkt dat opdrachtgevers soms ver gaan om betaling uit te stellen. ,,Dan zeggen ze na zestig dagen dat ze de factuur niet hebben ontvangen. Moet je hem opnieuw insturen en begint de wachttijd van zestig dagen opnieuw. Grotere organisaties betalen steeds later, dat hoor ik ook bij collegabedrijven.''

Al die tijd moet het bedrijf de salarissen voorschieten. ,,Dat kost me groei, want ik moet nu veel werkkapitaal voorfinancieren. En het leidt tot extra kosten want ik moet iemand in dienst nemen die achter de betalingen aangaat. Iemand van de crediteurenadministratie bij een opdrachtgever zei ooit tegen mij dat ze pas betalen als we gaan piepen.''

Stef Kampinga, Proflexis

Slapeloze nachten had Stef Kampinga in maart. Zijn bedrijf Proflexis ging bijna failliet, omdat er al maanden geen geld binnenkwam, terwijl hij wel al die tijd aan het werk was voor opdrachtgevers.

Kampinga heeft een klein adviesbedrijf en levert projectmanagementdiensten. ,,Als ik voor andere mkb-bedrijven werk, is er nooit een probleem met de betaling. Mkb'ers weten van zichzelf hoe belangrijk het is dat er tijdig betaald wordt.'

Kampinga werkt ook voor bedrijven met achthonderd tot duizend medewerkers. Daar loopt het vaak stroef. Afgelopen jaarwisseling duurde het bij verschillende opdrachtgevers in verband met het verlengen van contracten ruim drie maanden voordat hij zijn eerste facturen kon sturen. De facturen werden daarna keurig na veertien dagen betaald maar voordat het zover was, waren de slapeloze nachten al begonnen, aldus Kampinga.

,,Je rekent er niet op dat diezelfde opdrachtgever er drie tot vier maanden over doet om de systemen zo in te richten dat je kunt factureren. Als klein bedrijf ben je door je beperkte capaciteit en beperkt aantal opdrachten afhankelijk van de opdrachtgevers. Je wilt en kunt niet tegen je opdrachtgever zeggen: 'ik kom pas al je het geregeld hebt'.''

Late betalingen hebben direct gevolgen voor een klein bedrijf. ,,Ik heb ook een hypotheek die betaald moet worden en onderneem in de ontwikkeling van nieuw speelgoed. Die investeringen kun je ook niet zomaar stopzetten.''

Van onwil tot betalen is totaal geen sprake, meent Kampinga. Maar bedrijven beseffen niet altijd dat het voor kleine bedrijven tot grote problemen kan leiden als ze laat betaald worden, merkt de ondernemer.

Herk-Jan Lenting, Lenting Techniek

,,Ik heb geregeld te maken met betalingstermijnen van zestig tot negentig dagen'', zegt Herk-Jan Lenting van Lenting Techniek. ,,Dat zou niet moeten hoeven.''

De lange betaaltermijnen zijn een probleem voor de installateur. ,,Het betekent dat we veel moeten voor- financieren.'' En dat kan in de papieren lopen, weet Lenting. ,,Zeker als je verschillende projecten tegelijk opstart.''

De kost gaat letterlijk voor de baat uit. Want Lenting probeert zijn leveranciers, vast personeel en ingehuurd personeel wel netjes op tijd te betalen. ,,Ik zorg er dus voor dat ik mijn financiële huishouding goed op orde heb. Daarnaast proberen we zo snel mogelijk te factureren.''

Als het geld niet op tijd komt, moeten ook de leveranciers wel eens wachten. ,,Dat kan dan weer tot problemen bij hen leiden'', beseft Lenting. ,,Daarom zeg ik altijd, betaal op tijd, want dat geld moet de keten in. Het gaat niet alleen om ons, maar ook om al die bedrijven die toeleveren. De opdrachtgever heeft er ook baat bij dat er op tijd wordt betaald. Als er een onderaannemer failliet gaat, heeft dat invloed op het hele werk.''

Het gaat niet alleen om de betalingstermijn van een factuur, zegt Lenting. ,,Het is ook belangrijk af te spreken wanneer je kunt declareren, niet alleen wanneer er betaald wordt. Het blijkt dat veel bedrijven later betalen omdat de wet die ruimte biedt. Prima voornemen van het kabinet om dat aan te passen. Dat helpt ons allemaal de volgende crisis beter door te komen.''

Mark van Hoften, Van Hoften Installatietechniek

Problemen met lange betaaltermijnen heeft Mark van Hoften eigenlijk niet. ,,90 tot 95 procent van onze klanten betaalt op tijd'', zegt de directeur van Van Hoften Installatietechniek. Het bedrijf zet jaarlijks zo'n 20 miljoen euro om met ruim honderd personeelsleden.

Van Hoften beschouwt dertig dagen als 'op tijd'. ,,Grote bedrijven zetten standaard zestig dagen in hun voorwaarden. Maar wettelijk zou dit dertig dagen moeten zijn en daar houd ik me aan.'' En als een bedrijf daar niet mee akkoord gaat dan zoeken ze maar een ander installatiebedrijf, laat Van Hoften ze weten.

Toch heeft Van Hoften ook ervaring met langere betaaltermijnen. ,,Enkele jaren geleden, toen de markt slecht was, heb ik ook te vaak tegen klanten gezegd: 'we gaan naar zestig dagen'. Maar nu is het dertig dagen.'' Van Hoften kan eisen stellen omdat de markt nu goed is. ,,Ze schreeuwen om installateurs. Daarom moet je niet bang zijn om met opdrachtgevers te praten over de betalingsvoorwaarden.''

Wat ook meespeelt is dat Van Hoften veel voor familiebedrijven werkt. ,,Die zitten er toch anders in. Ze betalen gewoon op tijd.'' Van Hoften heeft nog wel wat tips voor andere mkb'ers. ,,Wij hebben onze debiteuren verzekerd bij Atradius. Dat kost geld, maar dat kosten slapeloze nachten ook. En maak afspraken over betalingen voor je begint. Niet alleen over wanneer je kunt factureren, maar ook over bijvoorbeeld meerwerk.

Nu is de regel: 25 procent van het meerwerk krijg je bij opdracht betaald, 75 procent bij oplevering. Dat betekent dat je driekwart van het werk moet voorfinancieren. Dat kan in de miljoenen lopen. En als het werk vertraagd is, duurt het nog langer. Daar moet je goede afspraken over maken.''