Bedrijfsoverdracht in coronatijd: behoefte aan overzicht en inzicht

Een bedrijf verkopen dat je met bloed, zweet en tranen hebt opgebouwd: veel ondernemers denken er pas aan als het moment zich op natuurlijke wijze aandient. Leeftijd is voor 40 procent van de ondernemers een reden tot verkoop, blijkt uit een onderzoek dat De Ondernemer onlangs uitvoerde onder honderd ondernemers.

30 procent verkoopt om iets anders te gaan doen

Toch is het belangrijk al eerder na te gaan wat er komt kijken bij het overdragen van een bedrijf. Niet alleen omdat het verkoopklaar maken zorgvuldige planning en veel voorbereiding vereist, maar ook omdat de kans bestaat dat je niet tot aan je pensioen bedrijfseigenaar blijft. Zo verkoopt 30 procent van de ondernemers hun bedrijf om iets anders te gaan doen. ,,Jonge, succesvolle ondernemers vinden het na een periode van hard werken vaak tijd voor iets nieuws en verkopen hun bedrijf om te cashen,” zegt Peter Pleijsant, specialist Kenniscentrum bij ABN AMRO MeesPierson. Ook fiscale regels kunnen een reden zijn om versneld tot overdracht over te gaan, zegt hij. ,,Die regels kunnen altijd veranderen. Soms is haast geboden om nog gebruik te kunnen maken van gunstige regelingen die de belastingdruk verlagen.” En dan zijn er nog strategische redenen: bedrijven in sectoren die momenteel kwetsbaar zijn, zoals horeca en retail, zien in een overname soms een manier om te overleven.

68 procent vindt Corona geen reden tot uitstel

De coronacrisis is voor sommige ondernemers ook aanleiding tot verkoop. Toch noemt slechts 20 procent van de ondervraagde ondernemers die bezig zijn hun bedrijf te verkopen dit als reden. 68 procent van hen vindt corona bovendien geen reden tot uitstel, en eveneens 68 procent geeft aan dat de omzet sinds het begin van de crisis gelijk is gebleven of is gestegen. Die omzet - en daarmee de waarde - van een bedrijf is uiteraard mede afhankelijk van de sector: de transactieprijzen voor bedrijven in onder meer het toerisme en de detailhandel daalden het afgelopen halfjaar flink ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. ,,Sommige grote bedrijven die in het begin van dit jaar miljoenen waard waren, lopen nu tegen een faillissement aan,” zegt Pleijsant.

Voor bedrijven in de gezondheidszorg en e-commerce werden juist hogere prijzen betaald. ,,In het tweede kwartaal van dit jaar, middenin de crisis, ontstond bij sommige bedrijven onzekerheid en werden overnames on hold gezet. Het derde kwartaal zag er beter uit en nu is het afwachten hoe het laatste kwartaal eruit gaat zien. Mogelijk trekt het aantal transacties aan, nu kopers kans zien om bedrijven in bepaalde branches voor een redelijke prijs te kopen.”

75 procent op zoek naar begeleiding

Van alle ondervraagde ondernemers die tien jaar of langer actief zijn, vindt driekwart bedrijfsoverdracht relevant of zeer relevant. 85 procent noemt vermogensstructurering relevant. Een hoog percentage, vindt Pleijsant, maar hij vraagt zich af waarom het niet nog hoger is. ,,Voor ondernemers die langer dan tien jaar actief zijn, komt het moment waarop ze hun bedrijf willen overdragen doorgaans eerder dan voor ondernemers die korter bezig zijn, maar ook voor die laatste groep is het verstandig hierover na te denken. Het verkoopklaar maken van je bedrijf kost tijd; zo’n zes tot acht jaar is niet ongebruikelijk. Als alles vanaf het begin goed is opgezet en je een flexibele ondernemingsstructuur hebt, kan dat sneller.

Maar in de praktijk kan het vaak nog veel beter, op het gebied van vermogensstructurering bijvoorbeeld. Zit het hele vermogen in één BV, dan loop je veel risico. En moet je daar op het laatste moment bijvoorbeeld het bedrijfspand of iets anders uithalen? Dan betaal je vaak extra belasting. Het kan ook verstandig zijn overtollige liquiditeiten naar een aparte holding-BV over te brengen, zodat de opvolger deze niet hoeft te financieren. En dan is er nog de vraag: wat kun je met het geld doen? Ga je je verkoopwinst beleggen, privé of binnen de BV, of investeren in vastgoed? Zijn er kinderen die in het bedrijf participeren? Wie krijgt aandelen? Wat verkoop je en wat niet? Daar denken we bij de bank graag over mee.”

Die behoefte aan overzicht en inzicht blijkt groot: 75 procent van de ondervraagden die hun bedrijf recent hebben overgedragen, wil begeleiding na het overdrachtsproces en 25 procent is op zoek naar fiscale informatie.

Kennis van fiscale regels bij overdracht

Voor bedrijven met een omzet van meer dan 10 miljoen euro lijkt de interesse in vermogensstructurering en vermogensbeheer gering: die onderwerpen vindt respectievelijk 43 en 38 procent (zeer) relevant. Die ondernemers hebben hun zaakjes wellicht al goed geregeld en weten al hoe ze gebruik kunnen maken van fiscale regels om het overdrachtsproces soepel te laten verlopen. Toch kunnen ook zij baat hebben bij begeleiding na bedrijfsoverdracht. Bijvoorbeeld wanneer ze hun vrijgekomen vermogen willen inzetten om te schenken aan een goed doel, of met hun kennis en geld startende ondernemers willen helpen. ,,Niet iedereen weet dat we daarvoor bij ABN AMRO MeesPierson aparte dienstverlening hebben.”

Je kunt het maar één keer goed doen

Waarom en wanneer je je bedrijf ook wilt overdragen: begin op tijd, benadrukt Pleijsant. ,,Zorg dat je op de hoogte bent van de fiscale regels, communiceer met je familie - misschien wil een van je kinderen het bedrijf wel overnemen - en ga in gesprek met sparringpartners om je vermogen te beschermen en risico’s te beperken. Je kunt het maar één keer goed doen.”