Welke bedrijven groeien en welke dalen door de crisis?

En of het nu gaat om een enorme groei of juist enorme daling, dat het coronavirus wereldwijd een enorme economische impact heeft, is duidelijk. Reden genoeg voor een overzicht van groeiende en dalende sectoren. Waar zit de groei en waar juist niet?

Een greep uit de bedrijven met groeiende omzet

Uit cijfers van marktonderzoeksbureau GfK blijkt dat de omzet van non-food webshops tot wel 70 procent is gestegen, sinds het coronavirus in Nederland uitbrak. Normaal gesproken ligt de groei in het voorjaar historisch gezien rond 15 procent. Ook pakketbezorgers merken dat het coronavirus zorgt voor een piekbelasting. Het volume pakketten ligt meer dan twee keer hoger dan normaal. Het feit dat de meeste Nederlanders zowel privé als voor het werk al bijna drie maanden aan huis gebonden zijn, is daarvan waarschijnlijk de oorzaak. Ook angst voor besmetting in winkels en supermarkten speelt mee.

De bedrijven die vanwege de coronacrisis een grote omzetstijging of waarde noteren, zijn verdeeld over meerdere sectoren. Zo zijn er de bedrijven die zich bezighouden met klinische proeven voor het ontwikkelen van een vaccin tegen corona, zoals Inovio Pharmaceuticals, Moderna en Novavax. De beurswaarde van deze bedrijven stijgt met tientallen procenten.

Op het gebied van nieuwsvoorziening, videobellen, webshops, online entertainment en leerplatformen doen goede zaken. Miljoenen nieuwe abonnees schrijven zich de afgelopen maanden in als klant bij Netflix en online onderwijsplatform Squla groeit explosief. Zoom video is razendsnel wereldwijd een van de populairste apps om te videobellen met grote groepen. Ook Google (YouTube), Facebook, producenten van videogames zoals Activision Blizzard profiteren van meer omzet. In Nederland noteren de online supermarkten Albert en Picnic een omzetstijging van 40 procent. Wachtlijsten voor het bezorgen van de wekelijkse boodschappen lopen op.

Ook producenten en leveranciers van hygiëne-artikelen, zoals desinfecterende zeep, handgels, chirurgische handschoenen en mondkapjes doen goede zaken. Deze producten zijn niet aan te slepen en vaak uitverkocht.

Ondanks het risico op coronabesmetting weten consumenten massaal de weg te vinden naar bouwmarkten en tuincentra. Het vele thuis zijn wakkert de drang om te klussen aan en de tuin na de winter weer lenteklaar te maken. Bouwmarkten zoals GAMMA, Hornbach en anderen doen goede zaken en noteren de grootste omzetstijgingen ooit. In de winkels volgen maatregelen om altijd anderhalve meter afstand van andere klanten en personeel te bewaren.

Bedrijven waarbij de coronacrisis hard aankomt

De impact die de coronacrisis op bedrijven heeft, verschilt per sector. Een greep uit de hardst getroffen sectoren:

• Luchtvaartmaatschappijen (-88%)
• Reisorganisaties (-85%)
• Horeca (-82%)
• Tandartsen (-70%)
• Fysiotherapeuten (70%)
• Taxibedrijven (-70%)
• Financiële instellingen (-31%)
• Accountants en advocaten (-30%)
  
  

Vooral het Nederlandse midden- en kleinbedrijf (mkb) wordt zeer hard geraakt door de maatregelen om de gevolgen van het coronavirus te bestrijden. Denk aan opticiens, bloemisten, horeca-uitbaters, sportscholen, reisbureaus en transportbedrijven, maar ook grote ondernemingen als luchtvaartmaatschappijen (TUI, Air France-KLM), pretparken (De Efteling) en dierentuinen (Artis). Daarnaast noteren kleding- en schoenenwinkels een steeds groter omzetverlies. Omdat er minder gereden en gevlogen wordt, daalt de olieprijs enorm en daarmee ook de omzet en winst voor multinationals zoals BP en Shell.

Verder zijn vooral de horeca en het toerisme enkele van de zwaarst getroffen sectoren. De omzet van hotels en vakantieparken is sterk gedaald. Eet- en drinkgelegenheden, zoals snackbars en restaurants, ontvangen door de maatregelen tegen verspreiding van het coronavirus (vrijwel) geen klanten meer.

Ook accountants merken dat minder klanten om advies vragen en hun plannen uitstellen. Ondernemers vragen uitstel aan voor het doen van hun belastingaangifte, of regelen het zelf via een online boekhoudpakket. Zo bespaart men kosten, maar vermijd men ook fysiek contact met een boekhouder of accountant.

Veel bedrijven zien hun omzet zelfs teruglopen tot bijna 0. Ongeveer driekwart van de ondernemers in het mkb doet daarom een beroep op overheidssteun.

Groei en daling verkoop producten bij webshops

De online verkopen van grote webshops in consumentenartikelen geven goed aan waar de groei en daling zit. Het gevoel voorbereid te zijn op schaarste, zelfvoorzienend te zijn en zo min mogelijk risico op besmetting te lopen zorgt voor een groei in verkopen van bepaalde producten. Zo stijgt de verkoop van wegwerphandschoenen met maar liefst 670%. Ook broodbakmachines vinden gretig aftrek met een stijging van 652% en middelen tegen hoesten worden 535% meer dan normaal verkocht. Daarnaast slaan veel mensen een voorraad voedsel in. Dat blijkt uit de verviervoudiging aan verkopen van pasta, blikken met bonen en soep, rijst, toiletpapier en vitamines. De coronacrisis zet mensen bovendien aan thuis in beweging te blijven. De verkoop van gewichten en fitnessapparaten stijgt met ruim 300%. Ook verdubbelt de verkoop van pijnstillers zoals ibuprofen en paracetamol. Veel drogisterijen kampen tijdelijk met een tekort aan desinfecterende middelen en zelfmedicatie.

Aan de andere kant van de medaille daalt de verkoop van bagagetrolley’s en koffers met 77%. Vliegreizen en vakanties gaan niet meer door, waardoor ook fotocamera’s tot wel 64% minder worden verkocht. Zwemkleding voor mannen en vrouwen, trouwjurken en -pakken, sportschoenen en drones kampen allemaal met een halvering van de normale verkopen.

Hoe nu verder?

De directe aanleiding voor het grote omzetverlies bij veel organisaties zijn de maatregelen die de overheid tegen verdere verspreiding van het virus heeft genomen. Naarmate de pandemie in de loop van het tweede kwartaal van 2020 beter onder controle komt, zal de Nederlandse en wereldwijde economie waarschijnlijk snel herstellen. Hard geraakte bedrijven pakken hun productie en distributie weer op. Dat zal in de ene sector sneller gaan dan de andere. Vooral organisaties die grote groepen mensen bijeen brengen komen langzamer op gang, zoals luchtvaart, openbaar vervoer en organisatoren van evenementen.

De snelle verspreiding van het coronavirus en de gevolgen ervan tonen aan hoe belangrijk het is om als bedrijf voldoende reserves te hebben om een periode van (tijdelijke) omzetdaling financieel te overbruggen.

Gelukkig laten de meeste sectoren in 2021 weer groei zien, hoewel deze naar verwachting nog wel onder het oude niveau van 2019 zal liggen. Alles zal grotendeels afhankelijk zijn van de maatregelen die tegen verspreiding van het coronavirus worden genomen, een eventueel vaccin en beschikbare overheidssteun.