FIOD beschuldigt Haagse ondernemer van belastingontduiking

Vorige week dinsdag. Zeven uur in de ochtend. Rens Vrolijk (66), eigenaar van de Vrolijk Dienstengroep, met onder meer een uitzendbureau en een schoonmaakbedrijf, 500 man in dienst, heeft net een kop thee gezet. Zijn vrouw, met wie hij al meer dan 45 jaar samen is, ligt nog boven in bed. De bel gaat. Zonder te kijken doet de ondernemer het hek open. ,,Ik dacht dat het om een vergeten rugzak van een kleinkind ging.''

Argeloos opent hij vervolgens de voordeur. ,,Er stormden vijftien man naar binnen. Met een kogelvrij vest en wapens. Of ik wapens in huis heb liggen, vroegen ze. Ik kon het niet bevatten. Ik dacht: is dit nu opgezet, of werkelijkheid?''

Vrolijk, die naast zijn werk ook actief is voor goede doelen zoals het Rode Kruis en het Juliana Kinderziekenhuis, doet zijn verhaal in deze krant. Eenmalig. Hij zat fout, erkent hij, maar deed dat niet voor eigen gewin. Het is zelfs, zo beweert hij, van oorsprong zijn bedoeling geweest het correcte bedrag te betalen.

Porsche

Daar zal hij de FIOD en in het verlengde daarvan het Openbaar Ministerie en de rechtbank nog wel van moeten overtuigen. Want ook al is hij na drie dagen in een politiecel te hebben gezeten weer op vrije voeten, hij blijft verdachte. Volgens de FIOD is de Belastingdienst tussen 2011 en nu door zijn toedoen twee miljoen euro aan omzetbelasting misgelopen. Om alvast daarvan wat binnen te harken werden vorige week zijn 10 jaar oude Porsche Cayenne, enkele kostbare horloges en drie litho's van Karel Appel - 'voor een paar honderd gulden gekocht bij Paagman'- in beslag genomen.

Terug naar de aanhouding. Vrolijk mag nog een schone onderbroek pakken, moet zijn paspoort inleveren en wordt afgevoerd naar het hoofdbureau van politie. Zijn vrouw, die door een FIOD-medewerker uit bed is gehaald, gaat naar een politiebureau in Gouda. Gescheiden van elkaar zijn ze drie dagen afgesloten van de buitenwereld. ,,Gelukkig zei een agent tegen me: 'je moet gaan lezen, ik heb wel een boek liggen'. Ik heb nog nooit gelezen, daar heb ik helemaal geen geduld voor. Het was een boek van 313 pagina's. In anderhalve dag had ik het uit."

In die drie dagen wordt de selfmade ondernemer elke dag zo'n vijf uur lang verhoord. Het onderwerp is geen verrassing voor hem. De aantijging is niet nieuw. Sterker nog: de kwestie tussen de Belastingdienst en Vrolijk loopt al jaren. Het begint een paar jaar nadat de crisis in 2009 haar intrede heeft gedaan bij de bedrijven van Vrolijk. ,,Ik heb tijdens de verhoren mijn verhaal verteld, zoals het in werkelijkheid is.''

Vrolijk is grote vaste klanten kwijtgeraakt. Bezuinigingen bij de Marine, voortaan maakt het personeel zelf schoon. Bouwbedrijven, jarenlang vaste klant, gaan failliet. Vestigingen van Holland Casino in Utrecht en Enschede doen een nieuwe aanbesteding voor het schoonmaakwerk. Vrolijk grijpt er naast.

En dan pleegt Vrolijk in 2011 zijn wanhoopsdaad. ,,We hebben minder btw-aangifte gedaan, en dat geld gebruikt om salarissen te betalen'', luidt zijn excuus. Een daad waarvan Vrolijk wist dat hij fout zat. ,,Ik zag geen andere uitweg. Ik wilde niet zomaar de stekker eruit trekken, maar proberen de mensen aan het werk te houden. Ik voelde me verantwoordelijk voor het personeel. Velen zijn al jaren, sommigen al 25 jaar, bij ons in dienst. Die zet je niet zomaar op straat.''

Verkopen

Via een zogenoemde suppletie wilde hij dat geld later alsnog aan de Belastingdienst betalen, zo zegt hij. Maar de financiële problemen houden aan. En dan staat in 2013 de Belastingdienst op de stoep. ,,Dat was geen moeilijke zaak. Omdat we naderhand alles wilden betalen, stonden de juiste bedragen in de boeken.''

Er volgen onderhandelingen en een jaar later komen de Belastingdienst en Vrolijk overeen dat hij het uitzendbureau zal verkopen. Het geld, zes ton en ongeveer eenderde van de belastingschuld, zal via een notarisrekening naar de dienst worden overgemaakt. Dan zou de zaak worden afgesloten.

Maar het loopt anders. ,,Degenen die het uitzendbureau zouden kopen, bleken oplichters'', aldus Vrolijk. ,,Zij haalden hun geld terug, terwijl het al op de notarisrekening stond. We hebben een rechtszaak aangespannen én gewonnen. Dan zou je denken eind goed al goed. Maar die heren lieten zich vervolgens failliet verklaren."

Ook plan B, de verkoop van het Brandsaneringsbedrijf, loopt mis, doordat die koper eveneens failliet gaat. Vrolijk betaalt zichzelf geen salaris meer, zegt dat hij zijn pensioen heeft opgegeten en bekent dat hij geld leent bij zijn zoon en dochter om lonen te kunnen betalen. Het geduld bij de Belastingdienst is op. Tegelijk met de inval wordt beslag gelegd op de betalingen van de grootste klanten.

De Belastingdienst, zo stelt de FIOD, moet erop kunnen vertrouwen dat mensen juiste belastingaangiften doen en fraude, om welke reden dan ook, ondermijnt het systeem.

Overdragen

Voor het eerst durft de ondernemer niet verder te kijken dan de dag van morgen. ,,Als vooral die beslaglegging door de Belastingdienst alleen maar even op 'on hold' gezet kan worden, kan ik het bedrijf met klanten en personeel overdragen aan een derde voor het behoud van werkgelegenheid. Wat ze met mij doen, dat zal wel. Ik ben fout geweest. Maar dan is mijn personeel wel gered. Maar als ze dat niet doen? Ik weet het niet. Echt niet.''

Het Rode Kruis afdeling Den Haag heeft in gezamenlijkheid met Rens Vrolijk besloten dat hij zijn functie als voorzitter van de galacommissie 2017 tijdelijk zal neerleggen in afwachting van het verloop van het onderzoek.