Nieuws Belasting
Moet je bitcoins opgeven aan de belasting?
Virtuele valuta worden in Nederland gezien als vermogen, net als een traditionele spaarrekening of een aandelenportefeuille. Voor de meeste bitcoinbezitters zal de fiscale schade meevallen, maar niet voor iedereen, schrijft de Volkskrant. Moet je bitcoins opgeven aan de belasting?

Hij zou het liever niet doen, maar ondernemer Joey van Koningsbruggen (28) geeft zijn bitcoinvermogen toch op bij de jaarlijkse belastingaangifte in april. Want ook over hun virtuele valuta moeten Nederlandse beleggers gewoon belasting betalen. Maar hoeveel precies en in welke box valt het?
Onwetendheid
'Er is nog veel onwetendheid onder bitcoinbezitters', merkt advocaat Noud van Gemert. Zijn kantoor is onder andere gespecialiseerd in het strafrecht rond bitcoins. 'We worden dagelijks gebeld met vragen over de belastingaangifte.' Ze vragen of er btw wordt geheven over transacties en of ze belasting moeten betalen over de koerswinsten.
Lees ook: Hoe werkt bitcoin?
Europese Hof van Justitie
Het antwoord op de eerste vraag is simpel: nee. In een zaak van de Zweedse belastingdienst tegen de Zweedse bitcoinhandelaar David Hedvist stelde het Europese Hof van Justitie in 2015 vast dat het omwisselen van bitcoins naar andere valuta vrijgesteld is van btw. Het hof oordeelde dat de virtuele valuta weliswaar geen wettig betaalmiddel zijn, maar dat 'bitcoins geen ander doel hebben dan als betaalmiddel te worden gebruikt'. Daarom moeten cryptomunten voor de heffing van btw op dezelfde wijze worden behandeld als traditioneel geld.
Vermogen
Net als een spaarrekening vol traditioneel geld of een aandelenportefeuille worden virtuele valuta in Nederland gezien als vermogen. Een bitcoinbezitter moet daarom gewoon vermogensbelasting betalen over zijn virtuele munten. Sinds vorig jaar staat er bij de aangifte voor box 3 dat 'virtuele betaalmiddelen (bijvoorbeeld bitcoins)' worden gezien als 'overige bezittingen'.
Aangifte
De Belastingdienst is alleen geïnteresseerd in de waarde van de cryptomunten op 1 januari. Aan de hand daarvan berekent hij de vermogensbelasting. In april 2018 moeten de belastingbetalers dus doorgeven hoeveel hun cryptomunten op 1 januari 2017 waard waren. Wie in de loop van dat jaar bitcoins heeft gekocht, hoeft pas aangifte te doen in 2019.
Mensen die op nieuwjaarsdag van 2017 al wel bitcoins hadden, hoeven ook nog vrij weinig belasting te betalen. Eén bitcoin was toen nog maar 709 euro waard. Een vermogen van minder dan 25 duizend euro is belastingvrij. Pas als iemand aan het begin van het jaar dus iets meer dan 35 bitcoins had, moet diegene de fiscus betalen.
Cryptogeldfanaten
'En zelfs dan betaal je eigenlijk vrijwel niets als je het vergelijkt met de koersstijging', zegt Van Gemert. De fiscus rekent tussen de 0,86 procent en 1,61 procent belasting. Dat is gebaseerd op een verwacht rendement van 4 procent. In werkelijkheid steeg de waarde van de bitcoin sinds 1 januari van 709 euro naar bijna 14 duizend euro: een rendement van zo'n 1.900 procent.
Lees ook: Loont het nog om in cryptomunten te stappen? Tips van een bitcoin-miljonair
Belasting
Voor een kleine groep cryptogeldfanaten kan de belasting mogelijk wel hoger uitvallen. 'Het kan voorkomen dat handelen in bitcoins wordt gezien als bron van inkomsten', laat een woordvoerder van de Belastingdienst weten. In dat geval moet de handelaar inkomstenbelasting betalen en dat kan oplopen tot 52 procent van de winst. 'Wat precies onder handelen valt is nog een grijs gebied', zegt Van Gemert. 'Het kan ook gezien worden als vermogensbeheer en dat valt onder de vermogensbelasting.'
Doorn in het oog
Ondanks de relatief lage belasting is de belastingplicht een doorn in het oog van de libertariërs als Van Koningsbruggen. Zij kochten ooit de bitcoin met het idee dat de munt buiten het toezicht van toezichthouders, centrale banken en overheden zou vallen. 'Het is eigenlijk je morele plicht om je bitcoinbezit niet op te geven. Belasting is een methode voor de overheid om van de burgers te roven', zegt Van Koningsbruggen. Toch geeft hij zelf zijn bezit netjes op: 'Het is nu eenmaal de wet. Maar als andere mensen dapper genoeg zijn om het niet op te geven, juich ik dat toe.'
Geheim
Doordat het in beginsel geheim is wie er achter een transactie zit, is het voor de fiscus redelijk lastig om na te gaan of mensen hun bezit wel opgeven. 'De Belastingdienst kan dat niet direct zien', zegt advocaat Van Gemert. 'Maar de overheid wordt steeds vernuftiger. Ze kunnen bijvoorbeeld bij wisselkantoren opvragen of iemand een online bitcoinportemonnee heeft.' Of de Belastingdienst nog andere methoden gebruikt wil de dienst niet zeggen. 'Over onze controlestrategie doen wij nooit uitspraken', laat een woordvoerder weten.
Vervolging
Wie de virtuele munten niet opgeeft en gepakt wordt, kan rekenen op een strafzaak vanwege belastingontduiking. 'Er zijn nog geen strafzaken geweest, maar ik verwacht dat die zaken er wel gaan komen in 2018', zegt Van Gemert. 'Justitie zit er bovenop.' De advocaat raad mensen die hun bitcoinbezit expres niet hebben opgegeven of niet wisten dat het moest, aan zich alsnog te melden.
Zwart geld
'Als je geen aangifte doet is het zwart geld. Het is daardoor onmogelijk het om te zetten in euro's. Als die euro's op je bank komen, kan de bank het als ongebruikelijke transactie beschouwen. Banken zijn verplicht dit gelijk te melden bij de Financiële Inlichtingen Eenheid zonder dat jij het weet.' Die eenheid onderzoekt of de geldstroom gebruikt is om terrorisme te financieren of geld wit te wassen.
Inkeerregeling
Maar wie zichzelf alsnog meldt, kan gebruikmaken van de inkeerregeling. Van Gemert: 'Als je het vermogen dan alsnog opgeeft, kan strafrechtelijke vervolging worden vermeden. Je krijgt alleen een boete boven op de belastingaanslag, maar het geld is daarna wel gewoon wit.'
Als je geen aangifte doet is het zwart geld. Het is daardoor onmogelijk het om te zetten in euro's