Nederlandse bedrijven wachten gespannen belastinghervormingen president Trump af

Een A4'tje, meer behelst het 'belastingplan' van Donald Trump vooralsnog niet. Maar hoe summier het voorstel ook was, op het hoofdkantoor van Philips is het aandachtig bestudeerd. ,,We houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten", zegt Philips-woordvoerder Steve Klink. De Nederlandse multinational maakt in Amerika onder meer CT-scanners, behaalt er ongeveer een derde van zijn omzet en heeft er 17.000 mensen in dienst. Nederlandse bedrijven die actief zijn in de VS kunnen flinke gevolgen ondervinden van Trumps belastingplannen.

Importtaks

In positieve zin (als de Amerikaanse economie groeit dankzij het belastingvoordeel voor bedrijven) kan dat goed zijn voor de export. Amerika is een van de grootste afnemers van Nederlandse producten. Maar er dreigt ook nog steeds een extra heffing op producten die niet in de VS gemaakt worden, al staat die niet op Trumps A4'tje. Het Congres heeft ook inspraak, en de Republikeinen willen met een importtaks de schatkist vullen als bedrijven minder afdragen over hun winst.

Dat idee 'werkt niet in de huidige vorm', zei Mnuchin - wat suggereert dat zo'n heffing er na wat aanpassingen nog steeds kan komen. En ook zonder specifieke heffing kun je import onaantrekkelijker maken via het belastingstelsel, weet Philip Marley, econoom van de Rabobank. Zijn klanten denken al na over manieren om duurdere handel met de VS te ontwijken, merkt hij. ,,Stel je voor, je ziet je markt in de VS groeien. Ga je dan exporteren, of open je een vestiging? Dat laatste wordt aantrekkelijker."

Dankzij de lagere winstbelasting wordt het ook interessant een hoofdkantoor op Amerikaanse bodem te zetten. Bedrijven die hun activiteiten om fiscale redenen deels naar Europa verhuisden, keren mogelijk terug.

Geen problemen

Maar niet iedereen kan naar de VS verhuizen. Overzeese productie opstarten vereist investeringen. Veel bedrijven kunnen dus niet ontkomen aan een grenstaks. Nederland exporteerde in 2014 voor 19 miljard aan goederen naar de VS. Een extra belasting zou een groot probleem opleveren voor exportland Nederland, waarschuwt Jan Joosten, bestuurslid van de Netherlands American Business Council en partner bij Baker McKenzie in New York. ,,Ik denk dat veel ondernemers zich daar niet van bewust zijn."

Martin de Groot houdt het hoofd koel. Vanuit Washington begeleidt hij Nederlandse mkb'ers bij hun export naar de VS, vooral in de foodsector. ,,Voorlopig blijven we doen wat we al deden", zegt hij. ,,Er is zoveel geroepen, en er zat zoveel onzin tussen, dat we het niet serieus nemen tot er echt een plan ligt. Op chaos kun je niet anticiperen." Als invoer 5 tot 10 procent duurder wordt, verwacht hij geen problemen in de foodsector. ,,Als het daarbij blijft, is het te overzien - dan wordt het product gewoon iets duurder in de supermarkt. De Amerikaan betaalt dan."

Echte winnaars

Trump beloofde de president van de 'vergeten' gewone mante zijn, maar wil een belastinghervorming die vooral gunstig is voor mensen als hijzelf. Voor lagere en middeninkomens wordt een standaardaftrekpost verdubbeld en versimpeld, en kinderopvang aftrekbaar gemaakt. Maar de echte winnaars zijn bedrijven en grootverdieners.

Naast de winstbelasting wil Trump de inkomstenbelasting voor topinkomens verlagen van bijna 40 naar 35 procent. De belasting op erfenissen van meer dan 5,5 miljoen dollar wordt afgeschaft, net als een clausule die belastingontwijking door de rijken voorkomt en die Trump zelf in één jaar 31 miljoen dollar kostte, volgens zijn gelekte aangifte uit 2005.

De belastinghervorming zal de economie flink doen groeien, stelt de regering-Trump, en daar zou ook de gewone Amerikaan van profiteren. Maar een commissie van het Congres voorspelde dat de groei niet genoeg zal zijn om te voorkomen dat de staatsschuld verder toeneemt. Het is maar de vraag of het Congres akkoord gaat.

Snoeien

Het bedrijfsleven is in 'jubelstemming', merkt Bernardine van Kessel van de Netherlands America Chamber of Commerce in Ohio. ,,Men schreeuwt al jaren om deze belastingverlaging. De VS kent een van de hoogste winstbelastingen in de westerse wereld."

Ze heeft het razenddruk met advieswerk aan Nederlanders die in de VS willen beginnen, ook omdat Trump snoeit in regelgeving. ,,Er heerst nieuw optimisme, na acht jaar onder het juk van Obama."