Binnenkijken: dit fort verwerkt belastingaangiftes BV Nederland

Het lijkt zo simpel, maar om uw aangifte en die van 9 miljoen landgenoten plus bedrijven af te handelen, heeft de overheid één van de meest geavanceerde en best beschermde complexen van Nederland ingericht in de Veluwse bossen bij Apeldoorn.

De beveiliging van de financiële data van de BV Nederland begint meteen aan de ingang: het ommuurde terrein is opgedeeld in compartimenten met sluizen in iedere gang. Ieder van de 1100 medewerkers heeft slechts toegang tot zijn of haar deel van het gebouw. Op de gangen registeren camera's, bewegingsmelders en trillingssensoren iedere verstoring. ,,Bij elke afwijking gaat direct een signaal naar de meldkamer," vertelt directeur Fred Bosman.

Dit keer zwieren alle deuren echter joviaal open en leidt Bosman de verslaggever en fotograaf ('u mag geen close-ups van apparatuur maken, teken eerst dit formulier') naar het kloppend hart van het ICT-zenuwcentrum. In de circa 100 meter lange ruimte staan rijen serverkasten te loeien. Achterin staat de zwarte, futuristisch ogende IBM-mainframe.

Dubbel uitgevoerdDit is slechts het ene datacenter, vertelt Jan Hoogendoorn, floor manager. ,,Al onze systemen en bedrading zijn gespiegeld, ofwel dubbel uitgevoerd. Mocht er brand uitbreken, dan hebben we een identieke server waar alle informatie op staat."

Niet dat een vuurzee kansrijk is. Bij de eerste vlammen wordt gas in de serverruimte gespoten. Hoogendoorn: ,,Het zuurstofniveau in de lucht daalt voldoende om het vuur te doven, maar onvoldoende om een mens te laten stikken."

Ook stroomuitval is geen enkel probleem, de Belastingdienst kan in Apeldoorn haar eigen elektriciteit opwekken.

CyberaanvallenAl met al lijkt het ICT-zenuwcentrum van de fiscus inbraakproof en alleen met een luchtdoelraket uit te schakelen. Maar inbreken gebeurt al lang niet meer analoog. ,,Jaarlijks krijgen wij te maken met 3 miljoen cyberaanvallen gericht op de Belastingdienst," vertelt Gerlof Toorn, productmanager. In Apeldoorn is daarom een Security Operations Center ingericht. Een speciaal team cybersecurityexperts houdt dag en nacht aanvallen van cybercriminelen in de gaten en gaat ze tegen."

Op deze middag werken alle systemen echter als een zonnetje. Afgelopen uur zijn 32.896 Nederlanders aan de slag met hun aangifte 2015, blijkt in de centrale controlekamer. De helft minder dan de de Belastingdienst normaliter aan kan. Vorige week waren er een tijdje te veel en bleek de site enkele uren onbereikbaar. Het leidde meteen tot commotie.

Door minutieuze planning wordt de fiscus eigenlijk zelden nog verrast. De tijd van grote ICT-chaos en het zoekraken van honderdduizenden aangiften lijkt voorbij. Toch kunnen de computerexperts en rekenmeesters niet alles beheersen. ,,We zouden graag de weersvoorspelling in onze prognoses meenemen," lacht Douwe van der Werff, landelijk directeur Particulieren. 2 jaar terug deden door een prachtig zonnig weekend liefst 2 miljoen Nederlanders op de laatste dag aangifte. De systemen konden dat niet aan. ,,Dat willen we niet meer, vandaar dat de deadline daarna een maand is verruimd."

... die slechts toegang hebben tot hun eigen gedeelte

...krijgt de Belastingdienst jaarlijks te verwerken