Blockchain gaat de wereld veranderen

Grote kans dat u nog nooit van de term hebt gehoord: blockchain is de onderliggende technologie achter de bitcoin, de elektronische munt waarvan de totale waarde inmiddels 10 miljard dollar bedraagt.

Interessanter dan bitcoins

Maar blockchains - in het Nederlands 'blokketens'- zijn eigenlijk véél interessanter dan bitcoins. Volgens experts gaat deze technologie de maatschappij fundamenteel veranderen op manieren waar we nu totaal geen weet van hebben. ,,Voor veel mensen klinkt het bijna als sciencefiction", vertelt de Amerikaanse hoogleraar Melanie Swan. ,,Maar over enkele decennia is het volstrekt normaal." Swan is een van de toonaangevende experts in blockchain en cryptovaluta en oprichter van het 'Institute for Blockchain Studies'.

Leg lezers eens in drie zinnen uit wat een blockchain is?,,Een blockchain is eigenlijk niets meer dan een groot online register. Een decentrale database, waaraan steeds een nieuw stukje informatie kan worden toegevoegd. Doordat zo'n blockchain op duizenden servers over de hele wereld staat opgeslagen, blijft de informatie veilig bewaard. Elke nieuwe transactie wordt immers door al die duizenden servers gecheckt op fouten."

Wat kun je ermee?

,,Blockchain biedt eindelijk een goede manier om digitaal geld, aandelen of bezittingen over te dragen, en informatie veilig op het open internet te parkeren. Als je nu online een foto of file stuurt, kan de ontvanger zoveel mogelijk kopieën maken als hij wil. Met geld wil je dat niet, anders verliest het z'n waarde."

Hoe kunnen blockchains onze wereld dan veranderen?

,,Ze maken allerlei intermediairs en centraal bijgehouden registers overbodig. Wie bijvoorbeeld een huis koopt moet naar de notaris, die duizenden euro's vraagt. En in het Kadaster is het eigendom vastgelegd. Dat hoeft straks niet meer. Je kunt er op vertrouwen dat het eigendom goed in de blockchain staat, een derde persoon hoeft dat niet langer te controleren. Transacties verlopen daardoor sneller en zijn véél goedkoper."

Waarom is het veiliger?

,,Bedrijven en overheden hebben nu allemaal hun eigen systemen. Neem ABN Amro, ik noem ze slechts als voorbeeld. Ze hebben de gegevens van miljoenen klanten lokaal opgeslagen, er is een datacenter en wat back-up. Maar bij een hack of brand lopen de gegevens van miljoenen mensen acuut gevaar. Met blockchain heb je dat probleem niet."

Voor welke sectoren is blockchain geschikt?

,,Niet alleen voor geld, banken en huizen, maar ook voor de industrie en sectoren die werken met grote hoeveelheden geautomatiseerde zaken. Hier in Amsterdam zie ik veel Tesla-taxi's. Wat als die straks zelf rijden? Die moet je uit oogpunt van aansprakelijkheid monitoren, ook moeten klanten veilig betalen. Of wat als iemands net geplaatste pacemaker defect raakt?"

Kost het niet veel tijd als duizenden computers elke blockchain-transactie moeten checken?

,,Als je iets groots als een huis of auto koopt, wil je dat goed controleren en zijn duizenden bevestigingen logisch. Maar niet bij het afrekenen van een kopje koffie met bitcoins. En voor het Internet of Things, waarbij de koelkast in je huis met je smartphone communiceert, ook niet. Er zullen dus verschillende gradaties van controle zijn."

Als de blockchain gehackt wordt, valt de ellende niet te overzien.

,,Dankzij de versleutelingstechniek en doordat gegevens op duizenden servers staan, blijkt dat zeer lastig. Tot nu toe is het niemand nog gelukt. Bovendien kunnen bij blockchains alleen stukjes informatie worden toegevoegd. De eerdere keten blijft ongewijzigd."

Laatst is anders 60 miljoen dollar buitgemaakt bij blockchain-based bedrijf DOA.

,,Die hack betrof niet de onderliggende technologie. Tot nu toe zijn alle cyberaanvallen op gebruikers en de mobiele apps zelf gericht. Mensen zijn onzorgvuldig met hun password. Of ze krijgen een hackmailtje waar ze op ingaan en waardoor ze hackers hun gegevens overdragen."

Het blijft onveilig klinken: een online register zonder centrale toezichthouder.

,,Toen de eerste pinautomaten op straat verschenen, vonden mensen die ook eng en onveilig. Vandaar dat de acceptatie stap voor stap zal verlopen. Dus je stopt niet meteen iemands medische geschiedenis in een blockchain, maar begint bij een register voor voorgeschreven medicijnen. Het kan nog wel dertig jaar duren voordat blockchain mainstream is, maar het gaat hard."

Gebruikt u zelf al vaak digitale valuta als bitcoins?

,,Dat probeer ik zeker, maar ze worden op relatief weinig plekken geaccepteerd. Ik raad het iedereen aan eens te proberen. Neem een elektronische portemonnee en bestel eens wat kleins, met bitcoins. Zo wen je er aan."

Industrie

Logistiek, inventarismanagement, grondstoffen. Fabrikanten moeten software-updates sturen naar klanten. Daarbij bieden blockchain-toepassingen veelbelovende mogelijkheden. ,,Ieder zichzelf respecterend bedrijf heeft een blockchain-strategie nodig”, weet Swan. Met de komst van geavanceerde robots wordt dat alleen nog maar belangrijker.

Aandelen

Het kopen en verkopen van aandelen, obligaties en financiële producten op wereldwijde beurzen vergt nog veel tijd. ,,Als er één blockchain database is, kan de bevestiging meteen in plaats van in drie dagen”, zegt Swan. ,,En brokers zijn niet meer nodig, het werk van banken verandert ingrijpend. Dat verkleint de kosten voor alle spelers.” Veel financiële bedrijven onderzoeken nu de mogelijkheden van blockchain. Daaronder bekende namen als Goldman Sachs, Barclays en UBS.

Overheden

Overheden moeten nu op tal van terreinen eigendom, titel en identiteit controleren. Denk aan het Kadaster voor huizen, geregistreerde octrooien en merken, auto’s. Door registratie blockchainbased te maken, kan geld en tijd bespaard worden. Niet voor niets laat minister Kamp (Economische Zaken) onderzoeken of het kabinet een Nationaal Competence Center Blockchain moet beginnen.

Gerelateerde artikelen:

Bitcoin, iets voor ondernemers?

Steeds meer interesse in Bitcoin

'Schepijs of koffie met bitcoins betalen'