Ongeveer 400.206 ondernemers hebben gebruikgemaakt van de regeling ‘Bijzonder uitstel corona’, waarmee ze belastinguitstel kregen. Deze regeling stopte op 31 maart 2022 en met ingang van 1 oktober 2022 moesten deze ondernemers beginnen met het aflossen van de opgebouwde belastingschuld. Eind april kwam het nieuws naar buiten dat ruim 120.000 ondernemers begin die maand nog niet al hun belastingschulden hadden afgelost, bleek uit nieuwe cijfers van de Belastingdienst. In totaal stond toen nog 5,9 miljard euro aan schulden open. Bijna 30 procent van de ondernemers met een betalingsregeling loopt achter met het aflossen van hun coronaschuld.
Een van de ondernemers wiens schulden deels zijn kwijtgescholden, is Rick Moorman. Begin 2024 zette hij alle schroom opzij en liet het Instituut voor Midden- en Kleinbedrijf (IMK) een levensvatbaarheidsonderzoek uitvoeren naar zijn onderneming. Het doel van het onderzoek was de coronaschuld bij de Belastingdienst tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen. En dat lukte. Er wordt 70 procent van de 400.000 euro aan openstaande schuld kwijtgescholden.
De Ondernemer ontving diverse vragen over (de kwijtschelding) van coronaschulden en stelden de vijf meest prangende vragen aan advocaat Wesley Terhaerdt.
Hoe werkt zo’n kwijtschelding van coronaschulden?
„Een sanering van belastingschulden gebeurt via twee routes: een buitengerechtelijk crediteurenakkoord; en een WHOA-akkoord. Als we de zaak van Moorman nemen dan gaat het vrijwel zeker om een buitengerechtelijk crediteurenakkoord.”
„Het buitengerechtelijk crediteurenakkoord is een oplossing als de onderneming op dit moment aan haar lopende verplichtingen kan voldoen, maar oude schulden heeft die zij niet kan afbetalen; of voorziet dat toekomstige schulden niet kunnen worden voldaan. Hierbij is van belang dat de onderneming levensvatbaar is: als de problematische schulden er niet meer zijn, moet de bedrijfsvoering structureel rendabel zijn. Denk bijvoorbeeld aan het niet kunnen terugbetalen van (oude) belastingschulden of een lening die je over twee maanden moet aflossen terwijl je op basis van prognoses ziet dat dat niet gaat lukken.”
Benieuwd naar wat een WHOA-akkoord inhoudt? Lees een eerdere blog van Wesley Terhaerdt.
Wat is het beleid van de Belastingdienst rondom kwijtschelding?
„De Belastingdienst heeft voor saneringsverzoeken een uitvoerig beleid. Je wilt immers voorkomen dat gelijke gevallen, ongelijk worden behandeld. Je wilt niet dat ondernemer A wél een kwijtschelding krijgt, terwijl ondernemer B in exact dezelfde situatie verkeert maar géén gebruik kan maken van een sanering van zijn belastingschuld.”
„Allereerst verleent de Belastingdienst nooit eenzijdig kwijtschelding. De Belastingdienst stemt alleen in met een kwijtschelding als ook alle andere schuldeisers een deel van hun vordering kwijtschelden. Daarnaast wil de Belastingdienst ten minste het dubbele percentage ontvangen in vergelijking met concurrente crediteuren. Dus als de concurrente crediteuren 15 procent van hun vordering betaald krijgen, dan wil de Belastingdienst minimaal 30 procent ontvangen.”
„Het deel dat de ondernemer in het kader van een sanering wél betaalt moet een substantiële omvang hebben, zowel absoluut als in relatie tot de totale belastingschuld. Ook moet het deel dat de ondernemer in het kader van een sanering wél betaalt van dezelfde omvang zijn als kan worden verkregen door executiemaatregelen. De Belastingdienst kan bijvoorbeeld onderpand hebben voor haar vordering. Stel de waarde van het onderpand is een miljoen en de schuld aan de Belastingdienst is twee miljoen, dan moet je minimaal een miljoen aanbieden. Daarnaast moeten er na de kwijtschelding reële vooruitzichten zijn voor de voortzetting van de onderneming. Anders gezegd: de onderneming moet levensvatbaar zijn.”
„Het zijn een aanzienlijk aantal eisen/voorwaarden. Bottom line is dat je niet zomaar even kwijtschelding krijgt. Het moet echt evident zijn dat de onderneming een gezonde bedrijfsvoering heeft, maar door ‘oud zeer’ zijn hoofd niet meer boven water kan houden.”
Lees ook: 120.000 ondernemers hebben nog coronaschuld, samen 5,9 miljard euro
Hoe eerlijk is een levensvatbaarheidsonderzoek?
„Een levensvatbaarheidsonderzoek is gebaseerd op een prognose van de resultaten. Het is een inschatting, maar – als het goed gebeurt – wel een onderbouwde inschatting. Het is noodzakelijk om hier een deskundige bij te betrekken om de betrouwbaarheid van het levensvatbaarheidsonderzoek te garanderen.”
„De Belastingdienst kan zelf de levensvatbaarheid nog onderzoeken. Bijvoorbeeld als de ondernemer geen externe beoordeling over de levensvatbaarheid overlegt of er omstandigheden zijn die hiertoe – ondanks een positieve beoordeling van een herstructureringsdeskundige aanleiding geven.”
Is de Belastingdienst strenger beneden de rivieren?
Na de publicatie van het artikel over Rick Moorman ontving deze website veel verontwaardigde reacties onder het sentiment: ‘Waarom hij wel en wij niet?’. Als reactie daarop zei IMK-directeur Michiel Hordijk. „Je kunt wel zeggen dat Nederland in tweeën is gesplitst als het gaat om de uitleg van bepaalde regels. Bij sommige vestigingen van de Belastingdienst is het een stuk lastiger om met een positief levensvatbaarheidsonderzoek tot overeenstemming te komen.”
Hoe ziet Terhaerdt dit? „De Belastingdienst beoogt uiteraard gelijke gevallen zo veel als mogelijk gelijk te behandelen. In algemene zin worden kwesties langs dezelfde lat gelegd en beoordeeld.”
„Binnen het beleid zit uiteindelijk toch altijd enige mate van vrijheid en ruimte. Daar kunnen dus inderdaad verschillen per regio of per behandelaar in zitten. Ik herken het wel, wat de heer Hordijk zegt. Niet per se voor die specifieke regio’s, maar wel in algemene zin. Al moet ik daarbij wel de kanttekening maken dat er op hoofdlijnen zeker een consistente lijn in zit en dat natuurlijk haast geen enkel geval identiek is.”
Wat is je advies aan ondernemers die ook hopen op een saneringsregeling?
„Steek je kop niet in het zand. Kom in actie en trek zo snel mogelijk aan de bel. Ja, het is pijnlijk om te concluderen dat er een uitdagende schuldenlast is. Ja, het is een emotionele conclusie. En ja, het wordt een zwaar en intensief traject. Maar als je tijdig aan de bel trekt, zijn er mogelijkheden om een oplossing (sanering) te bewerkstelligen. Sterker nog, voor een succesvolle herstructurering is het tijdig (h)erkennen van de problemen cruciaal. Wanneer tijdig is, staat in deze blog.”
„Wil je de Belastingdienst en de andere schuldeisers echt meekrijgen in een sanering, dan is het cruciaal om alle (financiële) stukken op orde te hebben. Je moet tot in de puntjes kunnen onderbouwen waarom een sanering nodig is, hoe hoog de sanering dan moet zijn, wat de waarde van de activa is, welke zekerheden er zijn, welke schuldeisers er zijn, waarom alternatieve scenario’s minder aantrekkelijk zijn, dat je onderneming na de sanering levensvatbaar is. Alleen als je goed onderbouwd je situatie én de noodzaak van een sanering kunt uitleggen, is een sanering mogelijk.”
„Een herstructureringsexpert/adviseur is in dit geheel onmisbaar, want er komt ontzettend veel kijken bij het treffen van een regeling, zowel in de aan te leveren stukken en informatie als in de communicatie.”
Lees ook: De ene ondernemer krijgt coronaschuld kwijtgescholden, de ander niet: is er willekeur?