Boekenserie: Hoe levensvatbaar is mijn onderneming?

Toekomstperspectief bedrijf

Het vaststellen van het toekomstperspectief van je onderneming is moeilijk. Het probleem is namelijk dat er geen objectief criterium bestaat voor het bepalen van de levensvatbaarheid van een onderneming in zwaar weer, hiervoor is de praktijk te weerbarstig. Een restaurant met een geweldige chef-kok kan kopje onder gaan, terwijl een risicovolle startup van een beroemde voetballer de crisis ongeschonden doorkomt.

Bestaande voorspellingsmodellen hebben nooit tot bevredigende antwoorden geleid. Het probleem is namelijk dat in deze modellen alleen met financiële variabelen wordt gerekend, en meestal met historische cijfers. Daarmee worden de (positieve) gevolgen van te nemen reorganisatiemaatregelen ontkend en daardoor is de voorspellende waarde van dergelijke modellen niet zo groot.

Vijf vragen levensvatbaarheid

Je kunt de levensvatbaarheid van je onderneming dus niet tot achter de komma berekenen, maar gelukkig is dankzij veel onderzoek welk bekend welke vijf factoren bepalen of je bedrijf in de basis levensvatbaar is. Kun jij een positief antwoord geven op de volgende vijf vragen? Dan ben je op de goede weg.

1. Heb je uitzicht op een positieve cashflow binnen drie tot zes maanden?

2. Is er een realistische kans dat verkoopvolumes tijdens de turnaround niet dramatisch afnemen;

3. Is je productieproces niet te verouderd?

4. Heb je voldoende mogelijkheden om de kosten in balans te brengen?

5. Is er voldoende besef bij het management van veranderingen in de omgeving van de onderneming – denk hierbij aan kannibaliserende technologieën, sociaal-culturele veranderingen, fundamentele veranderingen in de bedrijfstak, verhevigde concurrentie en meer algemene economische factoren.

Hoe transparant ben jij over je onderneming?

Uit Leids onderzoek komt naar voren dat een andere belangrijke succesfactor de transparantie richting belangrijke belanghebbenden (lees: banken) ten aanzien van de financiële situatie en de voorgenomen turnaround is. Het betrekken van belangrijke belanghebbenden in het proces is cruciaal. Immers, deze belanghebbenden zullen veelal worden gevraagd om de onderneming extra geld te lenen.

Is kosten besparen de oplossing?

In de praktijk ligt de focus bij een turnaround vaak uitsluitend op het zo snel mogelijk doorvoeren van kostenbesparingen. Dit is wel te begrijpen – het levert immers direct resultaat op – maar dan wordt vergeten dat het gevecht om overleving aan de omzetzijde van de winst-en-verliesrekening moet worden gerealiseerd. Waar het allereerst om gaat, is dat er diepgaand wordt nagedacht over het vermogen van de onderneming om betere en onderscheidende waarde te bieden. Vanzelfsprekend bepaalt de mate van urgentie de te nemen stappen.

Als het water aan de lippen staat, is lang nadenken over de langetermijnvisie misschien niet meteen logisch, maar in geen enkele situatie mag worden vergeten dat het bestaansrecht van de onderneming uiteindelijk is gebaseerd op het vermogen om producten en diensten tegen concurrerende prijzen te verkopen. Klanten dienen juist nu centraal te staan. De bevrediging van de klantbehoeften bepaalt immers of de onderneming op langere termijn zal kunnen blijven voortbestaan.

• Hoe je de klantbehoefte bevredigt in tijd van crisis? Hier vind je tips voor (horeca-)ondernemers die marcom-expert Thijs van Dijk gaf naar aanleiding van de heropening na de eerste lockdown.

Nieuw onderzoek laat zien dat ondernemingen die zowel in de kosten snijden als focussen op groei een grote kans op succes hebben. Hierbij is sprake van een interessante paradox, namelijk dat de competenties die nodig zijn voor saneren en groei elkaar enerzijds uitsluiten. Anderzijds kan juist geleerd worden van de verschillende aanpakken. Zo kan creativiteit die nodig is om groeiscenario’s te ontwikkelen ook worden toegepast bij vraagstukken rondom kostenbesparingen. De focus en de discipline die nodig zijn bij saneringsvraagstukken kunnen ook helpen bij het versneld en gestructureerd nadenken over innovatie. Kortom, saneren en groei kunnen samengaan.