Filantropie: meer betekenis geven aan je vermogen

Bijdragen aan het tegengaan van klimaatproblemen, schenken aan mensen die het minder goed hebben of onderzoek naar behandeling van ziektes steunen: veel ondernemers die hun bedrijf hebben verkocht, zetten een deel van hun vrijgekomen vermogen in om een positief verschil te maken.

Filantropie wordt tweede carrière

,,Ze zijn lange tijd druk geweest met hun bedrijf en hebben nu eindelijk tijd en ruimte om op een andere manier invulling te geven aan hun passies en interesses,” zegt Frank Aalderinks, hoofd Filantropie Advies bij ABN AMRO MeesPierson. ,,Sommigen willen bijdragen aan een betere wereld, anderen willen iets doorgeven aan volgende generaties of op grotere schaal geven aan goede doelen waar ze met hun (familie)bedrijf al aan verbonden waren.”

Voor sommige ondernemers wordt filantropie zelfs een tweede carrière: zij maken niet alleen gebruik van hun vermogen, maar zetten ook hun kennis en netwerk in. Ze worden bijvoorbeeld actief in besturen, adviesraden en innovatiekringen van goede doelen. ,,Ondernemers houden van ondernemen,” zegt Aalderinks. ,,Ze kijken vaak met een bedrijfsmatige blik naar goede doelen. Vooral grote gevers vinden het vaak interessant om meer te geven dan alleen geld. Ze willen écht betrokken zijn.”

Goed geven begint met een goed plan

Met zo’n 10.000 fondsenwervende organisaties slaat de keuzestress soms toe. Aalderinks en zijn collega’s maken ondernemers wegwijs in het overweldigende aanbod goede doelen en denken met hen mee. ,,Dat begint met persoonlijke gesprekken over passies, interesses en problemen die de ondernemer wil aanpakken,” zegt Aalderinks. ,,Wat is belangrijk voor je, welk verschil wil je maken? Die vragen geven meestal al veel richting. Hoe duidelijker je weet wat je wilt doen, voor wie en waar, hoe groter het verschil is dat je kunt maken. We zorgen ervoor dat ondernemers een betrouwbaar en bewezen effectief goed doel vinden, waar ze affiniteit mee hebben. Daarna geven we samen invulling aan de aanpak, het budget en tot slot de geefstructuur.”

Er zijn meerdere manieren om te geven. Zo kun je losse giften doen, een fonds op naam oprichten bij een bestaand goed doel, periodiek schenken of zelf een ANBI-stichting opzetten, een algemeen nut beogende instelling. Welke manier het meest geschikt is, verschilt per persoon. ,,Dat hangt af van je persoonlijke financiële situatie, je reden om te geven en de tijd die je eraan wilt besteden. De fiscale aspecten kunnen ook verschillen.”

Meer betrokkenheid en sturing

Ondernemers die een eigen stichting beginnen, doen dit bijvoorbeeld omdat ze meer betrokkenheid en sturing willen. ,,Wij helpen met het maken van een beleidsplan en begeleiden hen bij alle stappen die nodig zijn voor de oprichting van een stichting met ANBI-status. We zien twee varianten: ondernemers met stichtingen die uitkeren aan goede doelen en ondernemers die eigen projecten starten, omdat ze geen aansluiting kunnen vinden bij bestaande goede doelen. Die laatste groep zou je doe-het-zelf-filantropen kunnen noemen.” Klik hier voor meer informatie over de mogelijkheden met jouw vermogen.

De soft touch ontbrak

Hotelier en ondernemer Wulf van Alkemade is een van die doe-het-zelffilantropen. In 2018 richtte hij samen met zijn vrouw stichting Charlie Braveheart op. Het doel: behandelingen bij kinderen in ziekenhuizen zoveel mogelijk pijn- en stressvrij maken, door cursussen over comfort care voor medische en verzorgende professionals te sponsoren. Een persoonlijke ervaring was de aanleiding: zijn kleindochter Charlie kreeg in 2017 de diagnose acute lymfatische leukemie.

,,Ze werd opgenomen in het ziekenhuis, waar ze meteen chemotherapie moest ondergaan en al snel complicaties kreeg,” zegt Van Alkemade. ,,Toen ze een pijnlijke neupogen-injectie in haar been kreeg, vroegen we de artsen of ze wat lachgas kon krijgen om de pijn te verzachten. Daar deden ze niet aan: ze moest maar even op haar tanden bijten. Een traumatische ervaring, voor haar en voor ons. Op tekeningen die Charlie van het dagelijks bloedprikken maakte, tekende ze een enorme spuit en een plas bloed. In ons calvinistische land bleek weinig aandacht voor de soft touch, het humane en empathische aspect van de zorg. En dat terwijl er genoeg medicijnvrije manieren zijn om kinderen een behandeling zonder angst, stress en pijn te laten ondergaan. Denk aan muziek, medische hypnose of een VR-bril met tekenfilms.”

Van Alkemade besloot een deel van zijn vermogen, deels verkregen door de verkoop van zijn bedrijf Intros Hotel Supplies tien jaar geleden, in te zetten voor meer comfort care voor kinderen – en uiteindelijk iedereen. Schenken aan goede doelen doen Van Alkemade en zijn vrouw al twintig jaar, maar ditmaal zetten ze een eigen stichting op. Geen van de bestaande doelen op het gebied van oncologie sloot namelijk aan bij hun visie en doelstellingen.

,,Niet iedereen hoeft meteen een stichting op te richten,” zegt Van Alkemade, die in het bestuur zit met zijn stiefdochter Bibi van der Velden, Charlies moeder. ,,Maar omdat wij een duidelijk doel hadden en zagen dat er nog weinig op dit gebied gebeurde, was het in ons geval ideaal.” De bank was een grote steun bij het opzetten van Charlie Braveheart: ,,Die hielp ons met bijvoorbeeld adviezen over het openen van rekeningen, het schrijven van het beleidsplan en het aanvragen van de ANBI-status.” Van Alkemade hoopt dat meer ondernemers en bedrijven zich gaan bezighouden met filantropie. ,,Je wilt niet de rijkste man op het kerkhof zijn. Je geld weggeven geeft veel meer voldoening.”

Meer informatie: charliebraveheart.com.