Even concreet: 400.206 ondernemers maakten vanaf 2020 gebruik van het bijzonder belastinguitstel na de moeilijke coronaperiode. Per 1 oktober 2027 moeten deze schulden zijn afbetaald. 27 procent (73.133 ondernemers) heeft het volledig afgelost, maar nog 73 procent dus niet. En van die groep heeft 12 procent een achterstand.
„Het is goed om te zien dat een kwart hun schulden heeft afbetaald“, vertelt Marike Boersen, advocaat ondernemingsrecht en partner bij Nysingh. „Daar wordt niet vaak over geschreven in de media. Maar als je het omdraait zie je dat driekwart van deze ondernemers nog wel schulden met zich meetorst. Daar schrik ik van. Iedere dag zijn we hier op mijn kantoor mee bezig. Het is enorm stressvol voor ondernemers. De mensen die ik aan tafel heb zijn erg emotioneel dat ze schulden hebben, en ook dat ze zien dat ze deze niet opgelost krijgen zonder gedeeltelijke kwijtschelding.”
Geloof mij: als ondernemers de betalingsregeling bijzonder uitstel corona kunnen betalen, dan doen ze dat
Marike Boersen Advocaat ondernemingsrecht
Om aanspraak te kunnen maken op kwijtschelding moeten ondernemers onder meer kunnen aantonen aan de Belastingdienst dat de lopende verplichtingen, zoals de aangiftes OB en LH, kunnen worden nagekomen. De Belastingdienst is volgens Boersen op zich wel bereid om tot een sanering van de schulden te komen, maar dan moet er ook een regeling worden getroffen met andere schuldeisers.
,,Je moet daarnaast cijfers overleggen waaruit blijkt dat je bedrijf nog levensvatbaar is. De ondernemers die wij helpen kunnen bijvoorbeeld wel aan de lopende verplichtingen voldoen, maar ze zitten krap in hun liquiditeit. Ze moeten iedere euro omdraaien. En als het zo doorgaat kunnen ze niet meer voldoen aan die verplichte betalingen.”
Lees ook: Schuldendeal voor ondernemers: hoe je jouw bedrijf levensvatbaar maakt in zwaar weer
12 procent heeft achterstand met betalingen
Van de ondernemers die gebruikmaken van de regeling, betaalt 29 procent in termijnen. Van hen heeft 12 procent (31.206 ondernemers) achterstand met betalingen. Dat noemt Boersen ‘zorgelijk’: „Als er aan die termijnen niet wordt voldaan, dan is de kans groot dat er liquiditeitsproblemen zijn en dat niet aan lopende verplichtingen kan worden voldaan. Daardoor blijven de schulden oplopen. Het is geen kwestie van niet willen. Geloof mij: als ondernemers de betalingsregeling bijzonder uitstel corona kunnen betalen, dan doen ze dat.’’
Boersen vervolgt: „De kans is dus groot dat deze ondernemers in de problemen komen. Volgens deze cijfers betalen 3.060 ondernemers op dit moment niets, dat is shocking. Wanneer de Belastingdienst besluit tot invordering over te gaan, kan er na een dwangbevel beslag worden gelegd op bijvoorbeeld een eigen pand, auto’s, voorraden of machines, als er überhaupt activa zijn waar beslag op kan worden gelegd.”
Volgens Boersen zou de Belastingdienst proactiever moeten reageren bij deze groep ondernemers en tijdiger moeten ingrijpen, maar dat wordt niet gedaan.
Meeste coronaschulden zitten in het mkb
Er zijn geen gegevens bekend welk type ondernemers, qua sector, omzetgrootte, regio, de schulden hebben afbetaald. Wel is inzichtelijk dat de meeste schulden in het mkb zitten: ruim 2,2 miljard euro bij 59.279 ondernemers.
Het is nu een lastige tijd voor de horeca waardoor ze geen vet op de botten kunnen kweken om aan de verplichtingen te voldoen
Marike Boersen Advocaat ondernemingsrecht
Dat herkent Boersen: „We zien veel horecaondernemers bij ons in de praktijk. Het gaat om ondernemers met zo’n tien vestigingen. Het is een sectorprobleem, ze hebben allemaal dezelfde problematiek. Het is ook nu een lastige tijd voor de horeca, waardoor ze geen vet op de botten kunnen kweken om aan de verplichtingen te voldoen. Ze moeten creatief zijn, ze werken bijvoorbeeld met meerdere shifts op een avond voor meer omzet, doen mee aan Groupon-acties of proberen schaalgrootte te creëren.”
Aanpassingen saneringsbeleid van de Belastingdienst
Per 1 juli heeft de Belastingdienst bovendien aanpassingen doorgevoerd bij het saneringsbeleid. Ten eerste wordt de definitie van ‘dwangcrediteur’ verduidelijkt. Boersen legt uit: ,,Het uitgangspunt voor de Belastingdienst is dat er alleen wordt ingestemd met een sanering als alle crediteuren medewerking verlenen aan een kwijtschelding. Als een crediteur echter een dwangcrediteur is, kan deze buiten de sanering blijven en dus is de definitie enorm relevant.”
Daarnaast is de aflossingsperiode van het akkoordbedrag verruimd. Eerst moest het aangeboden bedrag binnen twaalf maanden worden afbetaald, nu vervalt deze maximumtermijn.
Michiel Hordijk (IMK): ‘Blijf met elkaar in gesprek’
„We hebben in ons land zo’n 400.000 mkb-bedrijven met personeel. Van die bedrijven zitten er 107.000 nog in een regeling. Zo’n 30 procent van die groep heeft het zwaar of loopt achter met het aflossen van de coronaschuld. Dat is nogal wat: bijna 10 procent van het mkb met personeel’’, zegt Michiel Hordijk van IMK Instituut voor Ondernemers in aanvulling op de nieuwe cijfers.
,Elke keer wanneer je wordt geconfronteerd met deze cijfers, besef je hoeveel mkb’ers elke dag weer met enorme stress moeten leven. Ze hebben het zwaar, de betalingsverplichtingen hangen als een molensteen om hun nek. Vergeet niet, het gaat om een lange periode. We zijn pas op de helft. Veel mensen zijn de coronapandemie alweer bijna vergeten, dat is wel even iets anders voor deze groep ondernemers die je vooral tegenkomt in de horeca- en retailsector. Ze hebben alle creativiteit nodig om hun winkel of horecazaak draaiende te houden. En dan hebben ze ook nog eens te dealen met zaken als het personeelstekort en hogere kostprijzen.’’
Waar zijn mkb’ers met coronaschuld bij gebaat?
De Belastingdienst draagt bij en helpt mee, waar het kan. „Daar valt niet veel meer aan te sleutelen’’, zegt Hordijk. Toch ziet hij nog een punt waar mkb’ers met coronaschuld bij gebaat zouden kunnen zijn. „Ik zie dat veel accountants het lastig vinden hun klant, de ondernemer, te adviseren om met de Belastingdienst in gesprek te gaan. Om op die manier te onderzoeken of er iets kan worden georganiseerd zodat het aflossen voor de ondernemer iets eenvoudiger wordt en het bedrijf deze periode kan overleven. Dat kan zijn in de vorm van een sanering, want soms kan een ondernemer zijn schulden niet betalen, simpelweg omdat de cashflow niet voldoende is. Dan moet er naar een alternatief gezocht worden.Tegen accountants zeg ik: ga niet op de stoel van de Belastingdienst zitten, maar help de ondernemer de juiste instanties te vinden wanneer aflossen even niet gaat. Op die manier heb je een goede samenwerking. Sta niet al te veel op de strepen, roep niet te snel: je moet de belasting betalen.”
Het is alle hens aan dek, meent Hordijk. „De signalen zijn dat de economie er voorlopig niet beter op wordt. Ik houd mijn hart vast voor de horeca en retail. De cashflow van juist die groep ondernemers zal niet snel toenemen. Zet als ondernemer zelf de stappen om hulp te zoeken. Blijf met elkaar in gesprek. Met de Belastingdienst, met verschillende organisaties en met je accountant.’’