Nieuws Financiën
Hoge bonussen niet meer vanzelfsprekend
De tijd dat aandeelhouders blind akkoord gaan met hogere beloningen is voorbij. Ze schromen niet meer om de bedrijfstop terug te fluiten, zo schrijft het AD.
"Er is een neerwaartse druk op beloningen en ik denk dat dat goed is." Sir Gerry Grimstone, president-commissaris van de Britse verzekeraar Standard Life, denkt dat het keerpunt bereikt is. Zijn bedrijf kwam onder vuur te liggen vanwege de salarissen van de top over 2015.
Ruim 22 procent van de aandeelhouders vond het niet zo'n goed idee dat de bestuursvoorzitter van Standard Life, Keith Skeoch, vijfmaal zijn vaste salaris in bonussen kon opstrijken. Dat Skeoch van die vijfmaal vrijwillig viermaal maakte (onder de streep bleef nog steeds ruim 4,5 miljoen euro over) kon de kritische aandeelhouders niet vermurwen: het was hen te gortig.
OphefDe gebeurtenis staat niet op zich. Autoconcern Volkswagen kortte de bonussen met een derde na ophef onder medewerkers en aandeelhouders. De topman van oliegigant BP zag af van zijn salarisverhoging van 20 procent omdat een grote meerderheid van de eigenaren van het bedrijf die niet pruimde. Het kostte hem meer dan 15 miljoen euro.
Bij Shell adviseerde Glass Lewis, een toonaangevend adviesbureau, aandeelhouders om tegen de beloning voor topman Ben van Beurden te stemmen. Ook iets minder bekende bedrijven als Regus, Weir Group en Anglo American kregen de wind van voren over hun beloningsbeleid.
Rode lijnEr is iets aan de hand, zoveel is helder. Gijs van Bussel, als professor in Nyenrode gespecialiseerd in topbeloningen, ziet in ieder geval dat anno 2016 een duidelijke rode lijn getrokken wordt. "Aandeelhouders willen niet meer betalen voor failure. Als het goed gaat met een bedrijf worden hoge salarissen nog wel getolereerd, maar niet als er aantoonbaar dingen mis zijn."
En dat is bij de betreffende bedrijven zeker het geval. Volkswagen wilde zijn topkader 63 miljoen betalen in het jaar dat intern gesjoemel met motortests het bedrijf richting de rand van de afgrond dirigeerde. De oliebedrijven zien hun winsten kelderen door de lage olieprijs en ontslaan duizenden medewerkers, maar willen niet dat hun top daar onder lijdt. "De discrepantie tussen bonussen en financiële prestaties,'' noemt Glass Lewis het. Aandeelhouders vreten dat steeds minder.
BalansHet zijn vooral de grote jongens die hun invloed laten gelden. Bij Standard Life bijvoorbeeld stemde 90 procent van de 1,2 miljoen kleine aandeelhouders vóór de beloning voor topman Skeoch, schrijft The Guardian. Het protest kwam van vermogensbeheerders en investeringsmaatschappijen. Van Bussel: "Met alle respect, maar die kleine bejaarde aandeelhouders komen alleen voor de koffie en de borrel. De grote aandeelhouders bekijken de beloningen heel gedetailleerd en zitten er echt bovenop."
Waarom nu? Slecht presterende bedrijven zijn er altijd geweest, maar zoveel bombarie over de salarissen, dat is nieuw. "Ik denk dat het aangeeft dat het uit de hand is gelopen. Er moet een balans zijn tussen de beloningen aan de top en die op de werkvloer. Die balans ontbreekt steeds vaker."
CowboysDat het niet zomaar een lukrake verzameling van rijke cowboys is die tegensputtert, blijkt wel uit het feit dat Norges Bank van zins is de strijd met topbeloningen aan te binden. Dat is de beheerder van de in de loop der jaren opgepotte en belegde Noorse oliegelden, en daarmee de grootste vermogensbeheerder ter wereld.
Begin mei kondigde het fonds, dat belangen heeft in bijna 10.000 bedrijven en waakt over een kapitaal van meer dan 750 miljard euro, aan dat het expliciet naar de hoogte van beloningen gaat kijken. Om de nieuwe lijn kracht bij te zetten zoekt Norges Bank de komende maanden een bedrijf uit dat als voorbeeld dient van hoe het niet moet. Naming en shaming dus. Het is ze menens.
Tot nu toe keken de Noren alleen naar de structuur van beloningsplannen en niet naar het bedrag in euro's, om te voorkomen dat buitenlandse bedrijven te veel met een Scandinavische bril beoordeeld werden. Beloningen in Noord-Europa liggen fors lager dan in Engeland of Amerika, vandaar. Maar die strategie voldeed niet langer. De hoogte van de topsalarissen is volgens directeur Yngve Slyngstad inmiddels 'een globaal probleem'.
VerleidingToch zal het nog een flinke strijd worden om dat probleem op te lossen. Nog problematischer dan een overbetaalde ceo vinden aandeelhouders een ceo die niet functioneert en brokken maakt, of een ceo die naar de concurrent overstapt. Als de man in wie ze geloven een miljoentje meer vraagt, is de verleiding groot om dat verzoek toch maar in te willigen.
Zeker in de financiële wereld is de boel ontspoord, stelt Standard Life-president Grimstone. Hij zegt dat zijn bedrijf de ommekeer niet alleen kan bewerkstelligen. Grimstone pleit voor iets wat lijkt op een 'multilaterale nucleaire ontwapening': met zijn allen afspreken dat het overal wat minder moet.
Gerelateerde artikelen:
