De KLM als Blauwe Fabel: hoe trots mogen we zijn op één van onze bekendste bedrijven?

In het eind januari verschenen De Blauwe Fabel vertelt auteur Ties Joosten aan de hand van minutieus historisch onderzoek en op basis van tientallen interviews hoe de KLM keer op keer profiteert van de Nederlandse liefde voor de Zwaan. Of ze nu geraakt wordt door economische crises, een pandemie of opkomend nationalisme: de overheid staat altijd klaar met een grote zak geld om haar te redden.

Nu de klimaatcrisis de toekomstperspectieven van het luchtvaartbedrijf langzaam maar zeker doet vervagen, is het tijd om de oude zwaan recht in de ogen te kijken. Worden we na honderd jaar nog altijd verblind door de eeuwige liefde voor onze nationale trots?

Boekencast-hosts Tom van der Lubbe en Erno Hannink snijden direct de ondertitel van het boek aan: 'Waarom we de KLM al een eeuw lang tegen elke prijs in de lucht houden'. En: ,,Het is een boek vol geschiedenis over een bedrijf dat we allemaal kennen'', zegt Hannink. ,,Maar is de KLM nu een bedrijf om trots op te zijn als Nederlander of niet? Een spannende vraag waar je tegenaan loopt.''

Alleen al het hoofdstuk over die geschiedenis, het ontstaan van de Zwaan, is volgens Hannink enorm interessant. En dan zijn er nog elf hoofdstukken in het boek van klimaatjournalist Joosten te gaan. ,,Die geschiedenis geeft ook een beeld waarom de overheid vandaag de dag nog steeds zo veel geld in het bedrijf pompt.'' Het gevoel van Van der Lubbe bij het boek en KLM in het algemeen? Met de gemengde gevoelens die mede-oprichter van Viisi al erg lang heeft bij het horen van de naam van de vliegmaatschappij, zeker sinds de coronapandemie, is het antwoord niet in enkele woorden gevat. De 'zelfverzekerdheid' van KLM op verschillende vlakken, speelt hem parten, zo hoor je in de podcast.

Kennis en feiten achter KLM: van Schiphol tot politiek en de Franse invloed

Hoe dan ook is het boek volgens de Boekencasters zeer interessant, met vrachtladingen aan kennis en feiten die bij wellicht weinigen bekend zijn. Kennis onder meer over de verduurzaming en klimaatdoelstellingen van het vliegbedrijf. Maar natuurlijk ook het financiële aspect en de vele steun van de overheid en indirect de belastingbetaler.

De Blauwe Fabel is een goed voorbeeld van een boek waarin alle facetten van een van onze bekendste en grootste bedrijven en de geschiedenis ervan bij elkaar komen. Het eerder genoemde klimaat dat veel te lijden heeft onder het vliegverkeer, de politieke inmenging, het monopolie en de macht van Schiphol, en de financiële kant van KLM. Uiterst interessant lees- en discussievoer. Alleen al met de actualiteit in het achterhoofd: topman Pieter Elbers vertrekt volgend jaar. Wat is de rol van Air France, de partner van KLM, in die beslissing? Het laatste deel is volgens de hosts misschien wel het meest spannende deel: ,,De grootste crisis voor KLM en Schiphol komt er nog aan. Dat is het milieu. Hoe gaan ze dat aanpakken?'' Gelukkig heeft de auteur enkele suggesties, waarvan er een paar worden aangestipt.