Hoekstra (CDA): 'Driekwart van de bedrijven maakt nu meer winst dan voor corona. Dan mag je verwachten dat ze de lonen verhogen'

Vrijdagmorgen. De CDA-bom onder het stikstofdossier doet Den Haag trillen. De Kamer keerde terug van zomerreces voor een debat, coalitiepartners waren gepikeerd over Hoekstra’s draai. Immers, CDA-partijleider en minister Hoekstra trekt zijn handen af van het kabinetsdoel om al in 2030 overal de stikstofuitstoot met de helft te hebben verminderd. Tenminste, in een interview met het AD pleit hij voor meer tijd en een ‘herstart’ van het proces. Vrijdagmiddag: aan het kabinetsbeleid is niet veranderd. De stikstofdoelen staan.

Dat zet ook vraagtekens bij andere stellige uitspraken van Hoekstra in datzelfde AD-interview, over de koopkrachtcrisis. Van 'we moeten fors ingrijpen', 'van bedrijven mag je verwachten dat ze de lonen verhogen' tot aan 'er is minimaal 10 miljard nodig'. Drie vragen over koopkrachtmaatregelen uit het AD-interview van Niels Klaassen en Hans van Soest:

De kritiek op het kabinet is juist dat het erg lang duurt voor er koopkrachtmaatregelen komen.

,,We moeten snel, fors en effectief ingrijpen. Eén op de drie Nederlanders dreigt op de korte termijn in financiële problemen te komen. Je schrikt je een hoedje als je aan de kassa in de supermarkt staat, om maar te zwijgen over de energierekening. We moeten voorkomen dat mensen door het ijs zakken. Tijdens de coronacrisis hebben we een pakket gemaakt om het bedrijfsleven met hun personeel overeind te houden. Ook nu moeten we fors ingrijpen, al kunnen we niet alles compenseren. Er is minimaal 10 miljard euro nodig.’’

En hoe wilt u de koopkracht dan redden?

,,Het ligt voor de hand te kijken naar de inkomstenbelasting en de belasting op energie. Maar laten we vooral kijken naar maatregelen die snel helpen. Ook de middenklasse staat onder druk. Veel gezinnen in Nederland hebben maar een klein besteedbaar inkomen, vaak door de hoge vaste lasten. Ook van bedrijven mogen we wat verwachten. Driekwart van de bedrijven maakt nu meer winst dan voor corona. Dan mag je van bedrijven verwachten dat ze de lonen verhogen. Uiteindelijk moeten we samen door deze crisis.’’

In het verleden pleitte u nog voor een solidariteitsheffing voor bedrijven.

,,Dat stond al in ons verkiezingsprogramma, dat vind ik nog steeds. Al staat voorop dat werkgevers de lonen moeten verhogen en dat wij als kabinet de pijn ook verzachten. Los van de techniek zal er een terecht beroep moeten worden gedaan op partijen die goed geboerd hebben. Ook nu. De polder en het kabinet moeten de handen ineenslaan om hier doorheen te komen en de lasten eerlijk verdelen.’’

'Te makkelijk om te zeggen dat lonen omhoog moeten'

Wat het verhogen van lonen betreft, stelde ONL-voorman Hans Biesheuvel eerder op deze website 'best gezamenlijk de huidige problematiek te willen aanpakken' maar net als de afgelopen maanden, zegt hij ook 'dat het bedrijfsleven geen pinautomaat is' ,,Het politieke veld in Den Haag is sterk verdeeld en komt daardoor maar niet met die stip aan de horizon. Juist nu, met zoveel crisissen gelijktijdig, moet er een krachtig beleid staan. Het is dan ook te makkelijk om zomaar te zeggen dat de lonen omhoog moeten, alsof het bedrijfsleven het kan oplossen.”

MKB-Nederland en VNO-NCW wijzen erop dat de lonen op dit moment al fors stijgen, waarmee werkgevers hun verantwoordelijkheid nemen. 'De hoogste stijgingen deze eeuw', stellen beide organisaties. Maar een meerderheid van de ondernemers, zo'n 60 procent, kan volgens hen de hogere kosten waar ze mee te maken hebben nauwelijks doorberekenen.

Premier Rutte: 'We kijken vooral naar 2023'

Hoekstra kan wel een bedrag van 10 miljard noemen, maar al sinds het voorjaar waarschuwt het kabinet - waar hij zitting in heeft - weinig middelen te hebben om nog dit jaar iets te doen aan de slechte koopkracht. Maar: de boodschap is wel extra pijnlijk nu het CPB een economisch beeld schetst dat sinds de jaren negentig niet zo somber was.

,,We sluiten het niet helemaal uit, maar het is toch zo dat we vooral kijken naar 2023", zegt premier Rutte in zijn eerste persconferentie na de zomerperiode. Hij benadrukt onder meer dat het kabinet al 7 miljard euro heeft uitgetrokken, waaronder 1300 euro aan steun voor de armste huishoudens.