Rutte over koopkrachtcrisis: 'Effecten van hoge prijzen op z'n hoogst te verzachten'

Het Centraal Planbureau (CPB) kwam met cijfers over de koopkracht, die dit jaar keihard onderuit gaat en gemiddeld daalt met 6,8 procent. Ook neemt de armoede flink toe. De cijfers zijn uiterst zorgwekkend en de coalitie praat de komende weken over een 'koopkrachtpakket'. Maar de maatregelen waartoe wordt besloten, zullen pas op zijn vroegst vanaf 1 januari ingaan, aldus Rutte op AD.nl.

Al sinds het voorjaar waarschuwt het kabinet weinig middelen te hebben om nog dit jaar iets te doen aan de slechte koopkracht. Maar de boodschap is wel extra pijnlijk nu het CPB een economisch beeld schetst dat sinds de jaren negentig niet zo somber was. ,,We sluiten het niet helemaal uit, maar het is toch zo dat we vooral kijken naar 2023", zegt Rutte in zijn eerste persconferentie na de zomerperiode.

Geldproblemen voor steeds meer Nederlanders

Hij benadrukt dat het kabinet al 7 miljard euro heeft uitgetrokken, waaronder 1300 euro aan steun voor de armste huishoudens. Maar een groot deel van die groep dreigt ook dit jaar al in de problemen te komen. Een op de tien kinderen belandt volgens het CPB in armoede. Dat zijn unieke en ‘dramatische cijfers’, aldus het CPB.

Achter die koele cijfers gaan schrijnende situaties schuil, erkent Rutte. Hij begrijpt de zorgen van veel Nederlanders die vrezen niet meer rond te kunnen komen. De oppositie verwijt het kabinet al langer veel te weinig te doen aan de geldproblemen waar steeds meer Nederlanders mee te maken krijgen. Rutte benadrukt dat veel voorgestelde maatregelen voor dit najaar problemen zouden opleveren in de uitvoering.

Coalitieleiders: 'Omvangrijk koopkrachtpakket 2023'

Ook in 2023 kan het kabinet de pijn niet helemaal wegnemen, maar de effecten van de hoge prijzen op zijn hoogst verzachten, benadrukt Rutte.

De coalitiepartijen kwamen de afgelopen tijd al een paar keer bijeen, maar de inzichten van het CPB geven een startschot voor de daadwerkelijke onderhandelingen over het koopkrachtpakket. Dat zal een omvangrijk pakket zijn, zeggen coalitieleiders.

CDA-voorman Wopke Hoekstra sprak in het intussen veelbesproken 'stikstof-interview' in het AD ook over de koopkrachtcrisis, over investeringen van zeker 10 miljard euro in de financiële situatie van huishoudens. Een deel van dat interview:

De kritiek op het kabinet is juist dat het erg lang duurt voor er koopkrachtmaatregelen komen.

,,We moeten snel, fors en effectief ingrijpen. Eén op de drie Nederlanders dreigt op de korte termijn in financiële problemen te komen. Je schrikt je een hoedje als je aan de kassa in de supermarkt staat, om maar te zwijgen over de energierekening. We moeten voorkomen dat mensen door het ijs zakken. Tijdens de coronacrisis hebben we een pakket gemaakt om het bedrijfsleven met hun personeel overeind te houden. Ook nu moeten we fors ingrijpen, al kunnen we niet alles compenseren. Er is minimaal 10 miljard euro nodig.’’

En hoe wilt u de koopkracht dan redden?

,,Het ligt voor de hand te kijken naar de inkomstenbelasting en de belasting op energie. Maar laten we vooral kijken naar maatregelen die snel helpen. Ook de middenklasse staat onder druk. Veel gezinnen in Nederland hebben maar een klein besteedbaar inkomen, vaak door de hoge vaste lasten. Ook van bedrijven mogen we wat verwachten. Driekwart van de bedrijven maakt nu meer winst dan voor corona. Dan mag je van bedrijven verwachten dat ze de lonen verhogen. Uiteindelijk moeten we samen door deze crisis.’’

In het verleden pleitte u nog voor een solidariteitsheffing voor bedrijven.

,,Dat stond al in ons verkiezingsprogramma, dat vind ik nog steeds. Al staat voorop dat werkgevers de lonen moeten verhogen en dat wij als kabinet de pijn ook verzachten. Los van de techniek zal er een terecht beroep moeten worden gedaan op partijen die goed geboerd hebben. Ook nu. De polder en het kabinet moeten de handen ineenslaan om hier doorheen te komen en de lasten eerlijk verdelen.’’