Mag de ondernemende geest uit de fles?

Bedrijfsadviseur Peter Nijhof van Qredits staat om 09.00 uur op de stoep bij Jan Schepers* in Borne, waar hij even later aan de keukentafel plaatsneemt. Hij heeft een belangrijke rol bij de beoordeling van de kredietaanvragen uit Twente die binnenkomen bij het karakteristieke kantoor van Qredits aan de Wierdensestraat in Almelo.

De bedrijfsadviseur Liefst twee uur neemt Nijhof de tijd om alles te weten te komen over Schepers, die deze ochtend vrij ontspannen oogt. Vooraf heeft de bedrijfsadviseur nauwkeurig het ingediende ondernemingsplan, met de financiële gegevens bestudeerd. Nijhof wil het naadje van de kous weten, blijkt tijdens het gesprek. Om zekerheden in te bouwen voor zijn werkgever, maar niet op de laatste plaats om te voorkomen dat een enthousiasteling zich op een onbezonnen avontuur stort.

Schepers heeft geld nodig om te investeren in een uitgeverij die hij in Enschede wil beginnen en waarvoor hij tweedehandsmachines wil kopen. Al in het verleden werkte hij in die wereld, maar na faillissementen en overnames kwam hij op straat te staan. Schepers stak 13.000 euro privégeld in een doorstart, maar naar dat geld kan hij nu fluiten. In totaal wil Schepers 30.000 euro in zijn onderneming steken en hoopt hij op een lening van 90.000 euro via Qredits.

Ben je ondernemer? Dan stelt Nijhof een belangrijke vraag: "Ben je ondernemer? Bij een eigen bedrijf komt meer stress kijken dan wanneer je in loondienst bent. Je hebt meer verantwoordelijkheden, onder andere voor personeel maar ook voor de lening van bijna een ton. Je hebt een hypotheek, een gezin en andere verplichtingen. Hoe ga je daar mee om?"

Schepers: "Ik blijf er rustig onder. Ik heb een bepaalde voorzichtigheid in me, waardoor ik geen onnodige risico's neem. Ik heb vorig jaar een aantal maanden moeten schrapen omdat ik geen salaris meer kreeg en ook geen uitkering. Ik hoef geen directeurssalaris. Je kunt het werk zo zwaar maken als je wilt, maar ik kan een beperkte hoeveelheid werk aan. Dat kan ik later eventueel uitbreiden. Ik moet wel mijn gezondheid in de gaten houden."

Rapport Peter Nijhof is tevreden na afloop van het gesprek, maar hij doet geen beloftes. De bedrijfsadviseur gaat eerst aan de slag met zijn rapport, dat hij inlevert bij de 'riskmanager'. Schepers krijgt over twee weken uitsluitsel of de lening wordt toegekend of niet, en of hij zijn droom om een eigen zaak te beginnen kan waarmaken.

Nijhof komt in zijn werk mensen van allerlei pluimage tegen. "Soms zie je bij een adres al dat een plan niet veel kans maakt, maar toch ga ik er naar toe. Het is de kunst om dan onbevooroordeeld te luisteren. Maar ook in 'normale wijken' sta je voor verrassingen. Een huis dat vol ligt met troep of waar het zo vies is dat je liever geen koffie neemt. Die omstandigheden wekken weinig vertrouwen."

De riskmanager Riskmanager Gabor Verwoerd heeft ondertussen op kantoor de hele ochtend gekeken naar kredietaanvragen die binnenrollen via de website. Hij controleert of alle stukken zijn bijgevoegd en of de aanvrager past binnen de doelgroep. Is hij positief, dan gaat de aanvraag naar een van de twintig bedrijfsadviseurs van Qredits in Nederland. Er wordt vooral gekeken naar de persoonlijke situatie van de aanvrager.

"Een ondernemingsplan kan vol staan met spelfouten maar toch kunnen we in een gesprek positief worden verrast", vertelt Verwoerd. "En ja, andersom komt ook voor natuurlijk. Luistert iemand zijn voicemail af, reageert hij snel? Dat zegt ook iets over zijn ondernemersgeest."

Totaalplaatje Bij de beoordeling is het 'totaalplaatje' het uitgangspunt; er wordt niet met standaardkerngetallen gewerkt. Iemand kan best nog een lening hebben uitstaan, maar dat hoeft geen belemmering te zijn. Want als hij die keurig aflost is er niets aan de hand, zegt Verwoerd. "Het is een ander verhaal als iemand tot zijn nek in de schulden zit. De liquiditeitsprognose is wel belangrijk: kan iemand zijn rekeningen betalen? Plannen voor een erotische bar, coffeeshop of iets anders op het gebied van seks en drugs worden resoluut afgewezen."

Qredits is voor veel ondernemende geesten een laatste redmiddel, en sommigen zijn zelfs wanhopig. Een ondernemer in spe krijgt bij een bank het gat van de deur te zien als hij bekend is bij het Bureau Kredietregistratie (BKR). "Verwoerd: "Wij kijken verder dan dat. Als ik een plan lees, krijg ik een beeld van de persoon die erachter zit en dat maakt het werk superleuk. Je komt van alles tegen: van een loempiakraam op de markt tot een groter mkb-bedrijf. Het is toch fantastisch dat wij ondernemers kunnen financieren die zonder ons in de bijstand terechtkomen?"

* Jan en Barbara Schepers zijn om privacyredenen gefingeerde namen.

Foto: Bedrijfsadviseur Peter Nijhof van Qredits bezoekt ondernemer Nienke Kamp (Lars Smook)