'Tolheffing nodig om onderhoud te bekostigen'

Er moet in de nabije toekomst tol worden geheven op de belangrijkste Nederlandse snelwegen. Met dat voorstel komt Arcadis, het grootste ingenieursbureau van ons land.

Zonder extra tolgeld verkeert ons wegen- en vaarwegennet over niet al te lange tijd in net zo'n deplorabele toestand als de Duitse infrastructuur.

Peter Dourlein van Arcadis beseft dat zijn pleidooi voor tolheffing op scepsis zal stuiten. Ook bij onze oosterburen zorgden tolplannen voor veel ophef. "Maar wellicht is dit voor ons land juist heel goed. De wegenbelasting kan in dat geval naar beneden. Bovendien wordt via de tol voor een deel betaald naar gebruik."

Voor onderhoud en vervanging van de Nederlandse wegen, tunnels en bruggen is de komende vier jaar een bedrag nodig van 6,3 miljard euro. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft volgens het Economisch instituut voor de bouw (EIB) voor slechts 3 miljard euro aan middelen gereserveerd.

Omdat de gasinkomsten alleen maar zullen teruglopen, en niemand méér belasting wil betalen, ziet Arcadis maar één mogelijkheid om het 'gat' van 3,3 miljard euro op de begroting te dichten: via tolheffing.

Veel infrastructurele projecten dateren van net na de Tweede Wereldoorlog en naderen het einde van de levensduur, stelt Arcadis-manager Dourlein. "Gaan we een grote vervangingsgolf tegemoet of zetten we in op verlengen van het onderhoud? Welke keuze er ook wordt gemaakt; het gaat hoe dan ook veel geld kosten. We moeten een denkomslag maken naar de waarde van infrastructuur en niet alleen de kosten."

Veel handen krijgt Arcadis niet op elkaar voor het tolplan. Politiek Den Haag, de ANWB en EVO, de belangenbehartiger voor verladers, schieten het proefballonnetje van Arcadis bij voorbaat af.

Regeringspartij VVD noemt het idee 'klinkklare onzin'. "We gaan de automobilist echt niet pesten met tol of meer belasting", zegt Barbara Visser. Ze merkt op dat er voldoende geld is gereserveerd voor onderhoud en vervanging van infrastructuur.

Ook CDA en ANWB zien niets in het tolplan. "De automobilist betaalt al genoeg", zeggen CDA-Kamerlid Martijn van Helvert en ANWB-woordvoerder Markus van Tol.

EVO denkt er precies hetzelfde over als de christen-democraten: "De ondernemers die wij vertegenwoordigen zijn dag en nacht op pad met hun bestelbusjes. Die zouden enorm op kosten worden gejaagd. Wij zeggen over die busjes: het zijn werkpaarden - geen melkkoeien", aldus Raymond Mens.

Transport en Logistiek Nederland (TLN) is minder uitgesproken in zijn afwijzing, maar heeft wel één harde voorwaarde: het tolgeld móet terugvloeien naar de infrastructuur. "Als ik naar de ons omliggende landen kijk, zou het niet onlogisch zijn dat wij mettertijd ook tol gaan heffen op onze wegen", aldus TLN-woordvoerster Renee Reijers.

Rijkswaterstaat is een grote opdrachtgever van Arcadis.