Esther Reinders
Opvolgerscoach voor familiebedrijven
Esther Reinders helpt familiebedrijven bij een succesvolle én harmonieuze bedrijfsopvolging. Ze zet als coach de opvolger(s) centraal en ze begeleidt de familie om open met elkaar te communiceren. In deze nieuwsbrief lees je nog veel meer over familiebedrijven. Esther is auteur van het boek Familiezaken zonder ruzie.
AI ontwikkelt zich razendsnel en de mogelijkheden lijken met de dag groter te worden. Ook ik, als opvolgerscoach, ontkom er niet aan. Waar ik eerst wat sceptisch was, ben ik inmiddels helemaal gegrepen door de mogelijkheden.
Al spelend met ChatGPT ontdekte ik dat familiebedrijven hun strategische vragen over bedrijfsopvolging voortaan ook aan AI kunnen voorleggen. Gratis. Dat is fantastisch, want als de eerste onzekerheden over financiën en constructies zijn weggenomen, ontstaat ruimte voor het échte gesprek binnen de familie. En juist dat gesprek is bepalend voor het succes.
AI als financieel en fiscaal adviseur
Voorlopig zal AI de accountant nog niet vervangen vermoed ik, want alleen hij heeft de benodigde bevoegdheden. Toch zal het de overnameadviseurs best wat werk uit handen kunnen nemen, want als ondernemer kan je nu veel vooronderzoek zelf doen.
Het is een kwestie van de juiste vragen stellen en in plaats van dat je dagen of weken moet wachten op het antwoord, geeft ChatGPT die binnen enkele seconden. En je kunt doorvragen om het beter te begrijpen en dat vergemakkelijkt ook het gesprek binnen de familie.
AI is nog net geen maatwerk
Verwacht (nog) geen maatwerk van vragen aan AI. ChatGPT geeft desgevraagd zelf aan dat het niet alle vragen kan beantwoorden, maar ik vermoed dat dat een kwestie van tijd is.
Lees ook: Wel of niet de koude kant in het familiebedrijf?
Het heeft namelijk niet overal inzicht in, zoals in de laatste belastingcijfers, maar als je die zelf invoert kan hij er wel wat mee. Dan nog zijn het geen bindende adviezen en dus het echte maatwerkadvies blijft vooralsnog voorbehouden aan de accountant, fiscalist of notaris.
Uitstellen niet langer nodig
Uitstel en nietsdoen is een van de grootste oorzaken van gedoe in het familiebedrijf. Dat durf ik vanuit mijn ervaring wel te stellen. Je bedrijf overdragen is ook niet gemakkelijk en emotioneel en financieel gezien best complex. Waar moet je ook beginnen en hoe krijg je inzicht in de vele mogelijkheden?
Als een stap naar een adviseur nog te vroeg of te officieel voelt, wordt het gespreksonderwerp ‘opvolging’ soms járen vermeden.
Hoewel opvolging helemaal niet begint met financiële duidelijkheid, willen sommige ondernemers daar toch graag zicht op hebben voordat ze echt gaan nadenken over een exit. Als dan een stap naar een adviseur nog te vroeg of te officieel voelt, wordt het gespreksonderwerp opvolging soms járen vermeden.
Naarmate de kinderen ouder worden, wordt het vaak nog lastiger om over te beginnen. ‘Ze doen heel wat anders’, is dan een veelgehoord argument. Maar ook van de nieuwe generatie hoor ik af en toe dat ze graag eerst willen weten wat het allemaal gaat kosten, voordat ze verder willen praten. Hoewel ik vind dat het opvolgen van je ouders niet alleen maar over geld gaat, snap ik die zakelijke vraag wel. Die vragen kunnen nu dus met een druk op de knop gesteld worden aan AI.
ChatGPT als voorlichter
Ik vroeg aan ChatGPT hoe het familiebedrijven dan kan helpen en er verscheen een prachtig lijstje met mogelijkheden. Samengevat is het een heel fijne voorlichter voor wie over overname nadenkt.
Zo kun je uitgelegd krijgen wat de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) is. Of het kan het verschil duiden tussen schenking, verkoop met uitgestelde betaling, of een stap voor stap overdracht. Het kun je vertellen hoe holdingstructuren, fiscale eenheden of BV-vormen gebruikt worden bij overdracht, of wat er verandert bij overlijden van de ondernemer (erfrecht en erfbelasting).
Lees ook: Het familiebedrijf als keurslijf: ‘Kan ik dit mijn kinderen aandoen?’
Je kunt ook vragen waarom je voor een STAK (Stichting Administratiekantoor) zou moeten kiezen of wat er gebeurt als je nu alle aandelen overdraagt. Of vraag om te helpen bij het structureren van je vragen aan de accountant of de notaris en laat je vertellen welke documenten en cijfers je nodig hebt.
De zachte kant blijft mensenwerk
ChatGPT ziet niet wanneer er tranen komen of wanneer je lichaamstaal wat onzekerheid uitstraalt. Een opgetrokken wenkbrauw of een schop onder de tafel zal niet worden opgemerkt.
ChatGPT ziet niet wanneer er tranen komen of wanneer je lichaamstaal wat onzekerheid uitstraalt
Ervaringsdeskundigheid wordt niet zomaar vervangen door technologie en begrip van de familiegeschiedenis en de opgebouwde patronen zal voorlopig wel mensenwerk blijven. Hoewel je AI best coachende vragen kan laten stellen, zie ik mijn werk als opvolgercoach nog niet direct ingrijpend veranderen, maar ik kan het natuurlijk mis hebben.
