Twentse economie haakt aan bij rest van Nederland

De Agenda van Twente, een meerjarig investeringsprogramma om de regio sociaal-economisch te versterken, heeft met de inzet van 80 miljoen euro in de periode 2008-2015 'veel' bijgedragen aan de ontwikkeling van Twente.

Zo is het aantal arbeidsplaatsen in de regio in deze periode met 2700 gestegen. Desondanks is de werkloosheid door andere factoren gegroeid van 4.4 naar 7.2 procent.

Een rechtstreeks causaal verband tussen de investeringen, afkomstig van het dividend van afvalverwerker Twence, en de maatschappelijke effecten van de agenda is echter moeilijk vast te stellen: dat is een 'educated guess', ofwel een beredeneerde gok. Dat blijkt uit de notitie 'Een terugblik met reflectie op de Agenda van Twente', zoals die gisteravond in Borne is besproken tijdens een bijeenkomst voor alle gemeenteraadsleden van de veertien Twentse gemeenten.

Nieuwe agendaDe evaluatie, tot stand gekomen op initiatief van regiovoorzitter Onno van Veldhuizen en uitgevoerd door het regionale onderzoeksbureau Kennispunt Twente, moet de aanzet geven tot een discussie over de wenselijkheid van een nieuwe Agenda van Twente. Die zou, als de Twentse gemeenten daar weer voor kiezen, per 2018 vorm en inhoud moeten krijgen.

Onder landelijk gemiddeldeAanleiding voor het opstellen van de Agenda van Twente was in 2007, dat deze regio vooral economisch achterliep op de rest van Nederland. Zo lagen het Bruto Regionaal Product (de totale waarde van geproduceerde goederen en diensten) en de arbeidsproductiviteit (hoeveelheid productie per persoon) onder het landelijk gemiddelde.

De ambitie met de Agenda van Twente luidde destijds dat Twente op beide vlakken op landelijk niveau zou uitkomen. Die doelstellingen zijn niet gerealiseerd, al is Twente de gemiddelden wel dichter genaderd. Positief is dat de regio met het aantal hoogopgeleiden harder stijgt dan het landelijke moyenne.

SectorenDe 57 pagina's tellende analyse laat zien dat de sectoren handel (60.000 arbeidsplaatsen), zorg (46.000) en Hightech Systemen en Materialen (HTSM, 28.000) voor de meeste werkgelegenheid zorgen in Twente. Deze drie sectoren zagen de laatste zeven jaar een groei van circa 13.000 arbeidsplaatsen en zijn gezamenlijk goed voor ongeveer de helft van de werkgelegenheid in Twente. In de sectoren bouw, agrarisch en vervoer, opslag enlogistiek tekende zich een daling van het aantal arbeidsplaatsen af van ruim 15.000.

WerkloosheidDat de werkloosheid in Twente ondanks de groei van het aantal arbeidsplaatsen - 2700 meer dan aan het begin van de economische crisis - toch is gegroeid, wordt toegeschreven aan het feit dat meer mensen willen werken. De Twentse beroepsbevolking is in acht jaar tijd toegenomen met 900 mannen en vrouwen tot 325.000 in 2015: de evaluatie noemt in dat verband schoolverlaters die niet verder studeren en huisvrouwen en -mannen die (weer) een baan zoeken.

Snelle groeiDe Twentse economie laat een aantal sectoren zien die harder groeien dan het landelijk gemiddelde. Zo is de toename in deze regio van het aantal werkzame personen in de sector HTSM (moderne maakindustrie met innovatieve materialen en systemen) opvallend: 1135, ofwel 4 procent. Het aantal bedrijven nam toe met 7.2 procent tot ruim 3000.

Die bedrijven zijn zowel groot (de industriële werkgevers) als bescheiden (adviesbureau met een beperkt aantal werknemers) qua personeelsomvang. Landelijk gaf deze HTSM-sector een daling van 3 procent te zien. Kennispunt Twente omschrijft HTSM als 'voortrekker in het economisch herstel'.