Xenos is niet exotisch meer

Met de reorganisatie wil Xenos, onderdeel van de Blokkerholding, de loonkosten terugbrengen. Diverse leidinggevende en coördinerende functies in de filialen komen te vervallen. Dat meldt het AD donderdag.

Dat is volgens het bedrijf nodig omdat de 250 winkels minder klanten trekken en de resultaten onder druk staan. Tegelijk met het slechte nieuws voor de 3.500 medewerkers, maakte Xenos woensdagavond ook bekend 11,5 miljoen euro vrij te maken om het assortiment en de service op de winkelvloer te verbeteren. Om de webwinkel verder te laten groeien, komt extra ruimte vrij in het distributiecentrum. Op het hoofdkantoor en magazijn in Waalwijk verdwijnen geen banen, verzekert een medewerker. "Daar is afgelopen jaren al een grote kwaliteitsslag gemaakt. Nu is het moment om de omzet en marges te verhogen op de winkelvloer."

Magie kwijtDat is nodig, want de formule is zijn magie kwijt. In de jaren '70 en '80 veroverde Xenos - Grieks voor 'vreemd'- Nederland met goedkope exotische snuisterijen. Die importeerde de winkelketen, toen nog onderdeel van de kruideniersketen De Gruyter uit Den Bosch, uit het verre oosten. Aan het wezen van die formule is niet zoveel veranderd. Maar de concurrentie is enorm toegenomen. Iedere retailer weet de weg naar de grote inkoopmarkten in Azië.

Op het Rotterdamse Binnenwegplein is die concurrentie wel heel letterlijk te zien. Pal naast de Xenos schreeuwt een Outlet Blokker om aandacht. In de etalage graaibakken vol hebbedingen voor 50 cent, van waxinelichthoudertjes en computerkabels tot tijdelijke tattoospray. Om de hoek zit een Action, ook al zo'n paradijs van goedkope snuisterijen. Schuin tegenover Xenos, op een rijtje, nog drie prijsvechters: Kruidvat, Bristol en Zeeman. En alsof die het Xenos nog niet lastig genoeg maken met hun lage prijzen en scherpe acties, moet het filiaal ook nog concurreren met een Flying Tiger als overbuurman.

Die strakke winkel met lage, sfeervol uitgelichte schappen schreeuwt geen stuntprijzen, maar de kaarsen, servetten en keukenspulletjes zijn er vaak nog goedkoper dan bij Xenos. Terwijl het Deense design hipper en verrassender is. Dat zorgt ervoor dat bijna niemand met lege handen de deur uit gaat. Want ook al heb je geen keukenschort met geborduurde hertjes of hipsterpruik met baard nodig, voor die paar euro kun je ze toch eigenlijk niet laten liggen?

De tijd dat studenten op Xenos waren aangewezen voor de inrichting van hun studentenkamer is voorbij, vat retaildeskundige Rupert Parker Brady samen. "Nu gaan ze eerst naar Ikea. En voor de wat beter ontworpen keukenspullen weten vrouwen Dille & Kamille en Søstrene Grene te vinden. Het is voor Xenos heel lastig geworden om nog op te vallen. Het bedrijf zal goed moeten kijken hoe het weer onderscheidend kan zijn."

De vakbonden reageerden gisteravond geschrokken op het nieuws. "Xenos wisselt echte, vaste banen van ervaren medewerkers in voor studenten met kruimelcontracten die na sluitingstijd een paar uurtjes vakken komen vullen", zegt Jan Haagmans van FNV. In een gesprek met Blokker Holding zullen de vakbonden volgende week hameren op een goed sociaal plan, zegt Martijn den Heijer van CNV. "Een eerlijke ontslagvergoeding en, belangrijker nog, goede begeleiding naar ander werk. Want ander werk vinden wordt er niet makkelijker op in deze tijd dat zoveel banen verdwijnen in de detailhandel."

Boventallige medewerkersEen deel van de boventallige medewerkers kan wellicht elders binnen het concern aan de slag, zegt Blokker, maar gedwongen ontslagen zullen er ook zeker vallen.

Onder de Blokker Holding vallen ook ketens als Blokker, Marskramer, Big Bazar, Cook&Co, Leen Bakker en Bart Smit. De holding leed in 2014 een verlies van 20 miljoen euro. Een jaar eerder werd nog een winst van 61 miljoen euro geboekt. De omzet liep 1,1 procent terug tot een kleine 2,1 miljard euro. In de Rotterdamse Xenos werd het slechte nieuws woensdag gelaten ontvangen. De winkel sluit dit jaar sowieso om plaats te maken voor een Primark. "Op een andere locatie zou een filiaal terugkomen", zegt een medewerkster. "Het is de vraag of dat nu nog gebeurt."