Apps helpen Afrikaanse boer aan eerlijke prijs

,,Hoe de tussenpersonen de boeren naaien? Ga maar even rechtzitten, daar kan ik wel een hele dag over vertellen. Ze sjoemelen bijvoorbeeld met weegschalen, vertellen boeren niet welke prijs ze zelf krijgen voor de producten en liegen over de kwaliteit, zodat boeren een lagere prijs moeten accepteren", zegt Paul Nyende van TruTrade, een Oost-Afrikaans bedrijf dat dankzij een systeem van prijstransparantie en bonussen hogere prijzen voor boeren regelt.

Vicieuze cirkelDe boeren zijn (meestal) ongeletterd, hebben onvoldoende toegang tot informatie over de marktprijzen en kunnen geen vuist maken omdat iedere vorm van onderlinge organisatie ontbreekt. Ze kunnen daardoor niets uitrichten tegen de malafide praktijken van de opkopers. En dus blijven de straatarme boeren, die veelal onder de armoedegrens leven, vastzitten in een vicieuze cirkel van onderbetaling, armoede en gebrek aan ontwikkelingsmogelijkheden.

StartupsGhana, Kameroen, Rwanda, Soedan, Kenia, Oeganda: overal in Afrika ontstaan nu startups zoals TruTrade die deze vicieuze cirkel willen doorbreken met moderne techniek. TruTrade doet dat in drie Oost-Afrikaanse landen via een informatiesysteem dat de actuele marktprijzen voor alle schakels in de keten van boer tot consument inventariseert en vervolgens presenteert aan de andere schakels.

Commissie,,Om te zorgen dat tussenhandelaren willen meewerken, geven we ze een commissie die hoger wordt als de boer meer krijgt. Wij verdienen er uiteindelijk aan door de keten efficiënter te maken en bepaalde kosten voor middenschakels weg te nemen", vertelt Nyende, de Oegandese directeur van TruTrade.

AppDe tussenpersonen van TruTrade gaan werken met een app om de registratie van de gekochte producten te vereenvoudigen, de kans op gesjoemel op die manier verder te verkleinen en meer transparantie te bieden. Het liefste zou Nyende de prijsinformatie digitaal aan de boeren presenteren, zodat zij altijd de actuele marktprijzen zouden kunnen zien. Financieel gezien is het echter niet haalbaar om de 2.000 Oegandese boeren uit te rusten met een smartphone of computer.

Smart DeliveryDe Soedanese startup Smart Delivery probeert de tussenpersonen zelfs helemaal uit te bannen. Het idee voor Smart Delivery ontstond toen Mostafa Faiz c.s. tonnen aardappelen hadden geoogst, waarvoor ze een prijs kregen die drie keer lager lag dan de consumentenprijs. Faiz: ,,We hadden alleen geen enkele mogelijkheid om direct aan de consument te verkopen."

Gratis thuisbezorgdDus ontwikkelde Faiz een app, waarmee consumenten direct van de boer kunnen kopen en hun producten gratis thuisbezorgd krijgen. Met dit idee haalde de Soedanees de finale van de mondiale startupwedstrijd Get in the Ring in Colombia. Smart Delivery probeert om op den duur alle lagen van tussenpersonen weg te snoeien uit de keten. Faiz: ,,Dat kan alleen door verder te groeien. Het gaat langzaam, maar momenteel hebben we al twee van de vijf lagen weggenomen."

Smart Delivery zit met 5.000 app-downloads nog in de opstartfase. TruTrade werkt, dankzij een westerse kapitaalinjectie, ondertussen al voor meer dan 3.500 kleine Oost-Afrikaanse boeren.