Opgelet: vrees voor nog een cyberaanval

Een aanval met het zogeheten ransomware afgelopen vrijdag kon vrij snel worden gestopt. Maar zeker 200.000 bedrijven en instellingen in 150 landen werden getroffen door het virus Wannacry, aldus de Europese politieorganisatie Europol. Hackers infecteerden systemen in onder meer ziekenhuizen en telecombedrijven, waar veelal met verouderde en dus onveilige software wordt gewerkt. Het virus zorgt ervoor dat gebruikers niet meer bij hun bestanden kunnen. In beeld verschijnt de mededeling dat de bestanden pas weer toegankelijk zijn, als de gedupeerden de criminelen betalen.

Nieuwe aanvallen

Europol-baas Rob Wainwright zei tegen de Britse zender ITV dat de cyberaanval kan escaleren. ,,Ik maak me grote zorgen over nieuwe aanvallen op maandag, als veel computers bij bedrijven worden opgestart.''

Zwarte markt

Het virus kon snel om zich heen grijpen doordat Wannacry zelden is gebruikt. De software werd eerder door hackers gestolen van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA waarna het op de zwarte markt belandde. Afgelopen weekend gebeurde waarvoor werd gevreesd.

Storing

Ook Nederland ontkwam niet aan de aanval. Systemen in 11 van de 262 parkeergarages van Q-park bleken te zijn geïnfecteerd. ,,Het betrof een storing in de betalingsapparatuur'', zegt directeur Mark van Haasteren. ,,Klanten konden alleen contant betalen.''

Per toeval

Wonderwel lukte het een jonge, Britse computerexpert om de aanval vrij snel te stoppen. De 22-jarige man, die onder de naam MalwareTech actief is, kocht per toeval voor 10 euro een domeinnaam die door de hackers werd gebruikt als geheime uitknop voor de wereldwijde virusaanval. MalwareTech zag een domeinnaam in de code van het virus staan, vertelt hij aan de nieuwszender BBC. ,,Ik dacht simpelweg: die ga ik kopen.''

Connecties

De internetexpert deed dat alleen in de hoop meer informatie te krijgen over het gebruikte virus, Wannacry. ,,Maar ik zag direct dat er duizenden connecties werden gelegd. Het bleek eenvoudig om het virus te doden.''

Waarschuwing

Cyberexperts waarschuwen echter voor nog een aanval, die wellicht minder gemakkelijk is tegen te houden. Ransomware is momenteel razendpopulair onder internetcriminelen, zegt Sandro Etalle hoogleraar computersystemen aan de Universiteit Twente en de TU Eindhoven. ,,De benodigde software is voor weinig geld te koop op de zwarte markt en de kans op succes is groot. Slachtoffers zijn geneigd meteen te betalen omdat ze hun computer weer willen gebruiken. Er kan alleen worden betaald met de virtuele munt bitcoin.