Dat zegt Johan Dolstra van Oost NL tegen Tubantia. Hij is programmaleider defensie-industrie. De oorlog in Oekraïne en de toenemende onrust in de wereld zorgen voor een enorme groei van de militaire uitgaven. Dat biedt grote kansen, vooral voor de maakindustrie in Gelderland en Overijssel. Oost NL is sinds een half jaar een vraagbaak voor bedrijven die voor Defensie willen werken en heeft daarvoor een speciaal digitaal loket geopend.
Lees ook: Van dating-app-bouwers tot medeoprichter van Upfront: allemaal hopen ze grote spelers te worden in de drone-industrie
Contacten leggen
Dolstra beantwoordt vragen, maar zorgt vooral dat bedrijven met elkaar en met de juiste personen bij Defensie in contact komen. Dat gebeurt telefonisch, in persoonlijke contacten, maar ook tijdens gezamenlijke zakenreizen. Bijvoorbeeld dit jaar in Letland.
Recente cijfers laten zien dat Oost-Nederland nu al goed is voor een vijfde van de landelijke productie op het gebied van veiligheid. De bedrijven Thales in Hengelo en Rheinmetall in Ede zijn grote spelers, maar er zijn ook talloze bedrijven die onderdelen leveren.
Dolstra: „Bedrijven die al leverden, produceren nu vijf keer zoveel voor Defensie. De bedrijven die onderdelen leveren volgen erachteraan. En onze inzet is ook op bedrijven die nu nog niet leveren, of die niet weten waar te beginnen.”
Logische stap
Vroeger lag samenwerken met het leger soms gevoelig. Nu zien fabrikanten het als een logische stap. „Werken voor Defensie is niet vies meer. Het is nodig om te verdedigen wat we hebben. En het biedt enorme kansen voor nieuwe producten waar de maatschappij breed voordeel van heeft”, zegt Dolstra.
Samenwerken met Defensie is voor veel bedrijven ook een noodzakelijke stap. De orders uit de Duitse autoindustrie en van chipfabrikant ASML haperen. ASML is een bedrijf dat machines maakt voor chipfabrieken. Daarom zoeken fabrikanten alternatieven. Voor Defensie is dat gunstig. Dolstra: „Bedrijven hebben de ruimte voor orders van Defensie.”
Enorme pot met geld
Het budget voor de krijgsmacht groeit de komende jaren explosief. „De begroting van Defensie groeit. Van 14 à 15 miljard naar tussen de 30 en 45 miljard in 2030”, zegt Dolstra.
Een bedrijfje in Twente maakt een product voor koffiemachines en ontwerpt chips. Ze onderzoeken nu: kunnen we chips maken voor verschillende functies op een drone?
Johan Dolstra Oost NL
Oost-Nederlandse bedrijven willen daarvan voordeel hebben. In 2023 was de regio al goed voor 1,9 miljard euro omzet in deze bedrijfstak. Hij voorspelt dat het veel meer wordt. Dolstra: „Elke week melden vier of vijf bedrijven zich bij Oost NL.”
Lees ook: Nederlandse startup stuurde al 400 drones naar Oekraïne: ‘Groei naar 10.000 drones per maand’
Van koffie naar drones
Hij geeft een paar voorbeelden: „In Twente zijn we heel goed in sensoren, chips en kunstmatige intelligentie. Een bedrijfje in Twente maakt een product voor koffiemachines en ontwerpt chips. Ze onderzoeken nu: kunnen we chips maken voor verschillende functies op een drone?”
Ook een bedrijf uit Zwolle heeft zich gemeld. „Het maakt mooie, ecologisch vriendelijke verven. Ze zijn heel slijtvast en ze werken met uv-licht, ultraviolet licht dat verf sneller laat drogen. Je kunt in no-time weer over een vloer heen. Het gaat langer mee, het herstel is sneller en er is minder onderhoud.”
Namen wil Dolstra niet noemen, maar diverse bedrijven in Twente maken drones voor Oekraïne.
Andere manier van denken
Toch is leveren aan het leger niet eenvoudig. Veel ondernemers worstelen met de aanpassing van hun product voor burgers naar een product voor het leger. Dat vraagt om een andere manier van kijken naar je eigen product.
„Voor het leger gaat het veel meer over hoe goed iets werkt”, verduidelijkt Dolstra. „In plaats van over de kosten.” Bedrijven moeten niet focussen op hoe goedkoop en snel iets gaat, maar op zekerheid en of je iets kunt gebruiken wanneer nodig.
Groter bereik
Dolstra noemt een voorbeeld van metalen vleugels op schepen. In de scheepvaart bespaart dat brandstof. Voor Defensie betekent diezelfde besparing vooral dat een schip 30 procent verder kan varen zonder te tanken. Dat is belangrijk voor de tactiek.
Ook vernieuwingen uit onverwachte hoek zijn welkom. Een bedrijf in Apeldoorn meet met satellietbeelden de bodemsterkte. Voor het leger is dat heel belangrijk om te weten of zware voertuigen ergens kunnen rijden na een overstroming of bombardement.
Samenwerking is noodzaak
Het ministerie van Defensie koopt zelden losse onderdelen. Het ministerie koopt complete systemen. Om toch contracten te krijgen, moeten bedrijven in Oost-Nederland samenwerken, adviseert Dolstra.
Als voorbeeld noemt hij de vliegstrook voor drones die Defensie wil tussen de vliegvelden Deelen en Twente. Ondernemers zouden moeten samenwerken. Dan kunnen ze een compleet plan voor de ontwikkeling aanbieden aan Defensie. Dat zou volgens hem een slimme zet zijn.
Lees ook: Nederlandse dronebouwer Avy verdrievoudigt verkoop: ‘We hebben het momentum’
