Circulaire economie: 'Maak van afval de grondstof voor nieuwe producten'

Tijdens haar studie industrieel ontwerpen raakte Lisanne Addink-Dölle zo geïnspireerd door het boek Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things van Michael Braungart en William McDonough, dat ze er een bedrijf voor oprichtte, zo vertelt ze in gesprek met Nu.nl.

Sinds 2011 bedenkt en ontwerpt Addink-Dölle met Verdraaid Goed nieuwe toepassingen voor afvalstromen, zoals de gele vertrekborden van de NS. Ook adviseert ze over het verminderen van afval en slimmer omgaan met grondstoffen.

Het boek van Braungart en McDonough ligt aan de basis van jouw carrière?

,,Dat kun je wel zeggen, ja. De huidige economie werkt volgens de auteurs met een 'wieg tot graf'-benadering (cradle to gate), waarin grondstoffen de basis zijn voor producten die na gebruik op de afvalberg belanden. In plaats daarvan moeten we toe naar een 'wieg tot wieg'-benadering (cradle to cradle), waarin producten zo worden ontworpen dat ze na het afdanken als grondstof dienen voor nieuwe producten. Daarvoor moet je radicaal anders gaan ontwerpen. Maar laten we in de tussentijd het 'afvalmateriaal' dat vrijkomt wel zo goed mogelijk benutten."

Je zwom met jouw bedrijf tegen de stroom in?

,,Het kostte vaak veel tijd om uit te leggen waar we mee bezig waren. We maakten notitieboeken en lampen van afval om aan te tonen dat je niet per se nieuwe grondstoffen nodig hebt. Inmiddels is het idee van de circulaire economie veel meer ingeburgerd en benaderen bedrijven ons voor advies."

Welke bedrijven hebben veel afval?

,,Als je erop gaat letten, heeft elk bedrijf veel afval. Met ons spin-offbedrijf Coffee Based zamelen we bijvoorbeeld koffiedik in, waar we biobased producten van maken. Dit materiaal heeft bijna elk bedrijf en kunnen we na afdanken hergebruiken in nieuwe producten.''

,,Winkels hebben daarnaast jaarlijks duizenden vierkante meter etalagedoek over. Wij verwerken dat in Beat the Bag-tassen, maar gaan ook met bedrijven in gesprek over hoe het duurzamer kan. Ze kunnen het doek bijvoorbeeld aan twee kanten bedrukken, wat al de helft aan materiaal scheelt. Op termijn kunnen ze overstappen op andere toepassingen, zoals digitale etalageschermen."

Zijn er dingen die je anders zou doen dan de auteurs aanraden?

,,Ik ben wel kritisch op hun visie op consumptie. Ze stellen dat we met de cradle-to-cradle-benadering ons huidige consumptiepatroon kunnen voortzetten, met anders ontworpen producten. Daar ben ik het niet mee eens. Ik denk dat we juist scherp naar ons consumptiepatroon moeten kijken en op veel vlakken moeten minderen. De uitbundigheid die zij voorstaan kunnen we doseren."

Wat betekent het boek tien jaar na dato voor je?

,,Toen ik het las, was er nog bijna niemand bezig met hoe je de ideeën in praktijk kunt brengen. Dat heb ik met Verdraaid Goed gedaan. Inmiddels heeft een aantal ontwerpstudies in deze sector vakken over ontwerpen voor hergebruik. Wij hebben zelfs studiemateriaal geleverd voor hoe je dat aanpakt en worden regelmatig benaderd voor stages en gastcolleges op universiteiten en hogescholen. Het onderwerp is veel meer mainstream geworden."