Nieuws Duurzaamheid
Deze architect gaat met slim ontwerpen 'verdozing' van landschap tegen
De vele distributiecentra (dc) in Nederland zorgen voor een ‘verdozing’ van het landschap. Om dat tegen te gaan, zijn er wereldwijd initiatieven. Architect Diederik de Jonge van Heembouw Architecten vertelde daarover tijdens een netwerkbijeenkomst over logistiek vastgoed van Vijfsterren Logistiek: ,,Het is ontwerpend bouwen, je kijkt er vanuit een ander perspectief naar. Waarom geen park waar je in kunt parkeren in plaats van parkeerplaatsen?”

Een natuurinclusief distributiecentrum, met groen erop en er direct omheen.
Wie over de snelweg rijdt en al die dozen langs de weg ziet, wordt daar niet vrolijk van. Maar als je die dozen laat opgaan in het landschap en je maakt ze veelzijdig, dan wordt het een heel ander verhaal. Er komen steeds meer dc’s bij, dat valt niet tegen te houden. Toch is die verdozing niet mooi, daar kunnen we wat aan doen.
Architect De Jonge kan het meeste doen als hij al vanaf het begin bij een project betrokken is: ,,Ik denk mee over het ontwerp vanaf de allereerste kavelstudie. Ik geef ideeën mee, ik droom mee en al schetsend komen we dan tot allerlei ideeën. Je kunt de vraag stellen: hoeveel vogelkastjes kan ik hier kwijt, maar je kunt de vraag ook omdraaien: Hoeveel vogelkastjes zijn hier nodig? En wat is er nog meer nodig om dit gebied tot een oase voor vogels en insecten te maken?”
Minder uitval van personeel door een gezonde werkplek
Als je zo te werk gaat, hebben alle levende wezens op aarde voordeel bij de ‘verdozing’. Daarnaast wordt het uitzicht veel aantrekkelijker, waardoor mensen minder moeite zullen hebben met meer dc’s. Dit helpt ook om uitval van personeel te voorkomen, daar is een goede en gezonde werkplek voor nodig. ,,Met veel glas zorg je voor veel daglicht, dat is gezonder. Ook het volgen van het dag en nachtritme is nodig voor je biologische klok. Met grote ramen laat je buiten en binnen in elkaar overgaan. Met een tuin op je dak, is er een kant en klaar park waar je personeel kan lunchen en nieuwe energie kan opdoen.”
Lees ook: Circulaire economie: anders ondernemen
Skihelling, tuin, bos….
Klanten willen steeds meer en steeds sneller hun producten. Het belang van voldoende voorraad, bleek wel tijdens de coronacrisis toen al het wc-papier bijna uitverkocht raakte. In Kopenhagen is er een skihelling op het dak van een pand gebouwd. Dat is een prima voorbeeld van een andere manier van omgaan met en vormgeven van dc’s.
,,Je kunt een daktuin of een bos op het dak maken. Daarmee verdwijnt niet alleen de doos in het landschap, maar zorg je voor biodiversiteit. Een weiland op zich is geen ecologie, vertelde een ecoloog. Dat was wel een eyeopener voor mij. Alles wat je toevoegt, een vogelhuisje bijvoorbeeld, maakt dat biodiversiteit meteen een grote sprong maakt. Zorg voor een omgeving waarin dieren kunnen leven, waar ze voedsel kunnen vinden. Een daktuin op een dc kan een mooie plek zijn voor werknemers om te lunchen, maar je kunt er ook lessen aan schoolkinderen geven over de natuur.”
Bijdrage aan de biodiversiteit en verbetering van het landschap
Een park waarin je kunt parkeren, is alleen maar een andere manier van kijken naar parkeerplaatsen. Door bomen en planten neer te zetten, creëer je een plek waar insecten en vogels kunnen leven. Dat draagt bij aan de biodiversiteit en aan een verbetering van het landschap. Moet je dan meteen alles omgooien? Het liefst wel natuurlijk, maar vergroening van de geval levert al veel winst op in het aanzicht. ,,Door samen te werken met een ecoloog krijg je niet alleen andere input, het helpt ook de natuur. In de afgelopen twee of drie jaar zijn we hier al mee bezig. Wat is een handige manier om met die dozen om te gaan? Door het landschap erin op te nemen, valt de dc minder op. We kunnen meehelpen om te voorkomen dat alle insecten straks uitgestorven zijn. Je hoeft er niet veel voor te doen.”
Sprinklertank als insectenhotel
In Utrecht staat bij het Centraal Station een sprinklertank, die tegelijk een insectenhotel is. ,,Je kunt al snel grote stappen maken in de biodiversiteit, als ik de ecoloog moet geloven is het een rechte streep omhoog. Bij het ontwerp van een dc in Aalsmeer was meteen een landschapsarchitect betrokken. Dan zie je meteen de clash tussen hem en de architect ontstaan. Het kan altijd nog wat hoger, nog een stukje breder. Maar wat voegt iets toe aan de omgeving? Het is van oorsprong een gebied vol boomgaarden, dat wilden we terugzien. Door alles samen te voegen, maak je er een hotspot van in de omgeving. Door verschillende planten en bomen toe te voegen, krijg je ook andere dieren die daar komen. Daar integreren we nestkastjes in de voorgevel die passen bij de vogels die daar zullen komen. Als je dit doet op verschillende plekken in Nederland, krijg je rustpunten, zeg maar oases, voor de dieren.” Wie een boomgaard op het dak laat groeien, kan de voedselbank daar vruchten laten plukken, letterlijk en figuurlijk.
Lees ook: Via Groen Lenen terug naar een betaalbare energierekening