Bert van Son (ceo Mud Jeans): 'Minder productie, minder fashion'

,,Wij geloven dat als je tussen de 250.000 en 500.000 broeken produceert, er een goed businessmodel staat. Daar zijn wij nog niet. Onder die omstandigheden kun je jezelf betalen, wat verdienen en een paar leuke dingen doen. Veel groter willen we ook niet worden. Dan zeggen we liever tegen iemand in Australië: dit is de blueprint, dit is hoe het werkt en zo kun je er succesvol mee worden. We hebben nu bijvoorbeeld ook veel Amerikaanse klanten. Dat proberen we tegen te houden met extra verzendkosten. We willen namelijk liever geen broeken de oceaan over sturen.” Bert van Son ten voeten uit.

,,Als jonge man van 23 wilde ik graag de wijde wereld in. Die kans kreeg ik doordat ik werd aangenomen door een internationale handelsorganisatie in de kleding. Zij plaatsten mij over naar Taiwan, naar een kantoor met slechts twee of drie Nederlanders. Daar werd ik ineens verantwoordelijk voor een afdeling van twintig Chinezen, die al jaren in die handel zaten. Daar heb ik heel veel geleerd. Ik kwam in gebieden in China waar ze voor het eerst een blanke man zagen en waar ze nog duivenkoppen aten, omdat het goed zou zijn voor het geheugen."

,,Na mijn post in Taipei en Hongkong werd ik overgeplaatst naar het Franse kantoor. Daarna ging ik voor een Turks bedrijf aan de slag, voor hen heb ik een verkoopkantoor opgezet in Frankrijk. En toen dacht ik: dat kan ik zelf ook! In 2004 ben ik daarom voor mezelf begonnen. Dat bedrijf heb ik vier jaar later, drie maanden voordat de crisis uitbrak in 2008, goed verkocht.”

'Fast fashion, daar wilde ik niet meer aan meewerken'

,,Nadat ik mijn bedrijf had verkocht, was mijn eerste gedachte was: ik heb dertig jaar heel hard gewerkt, ik ga een jaartje uitrusten. Uiteindelijk werd dat vier jaar. In die tijd heb ik veel nagedacht, onder andere over waar ik al die jaren mee bezig ben geweest. Al die containers vol met kleding… Om maar meer kleding te verkopen, kwam er op een gegeven moment, naast de zomer- en wintercollectie, ook een lente- en herfstcollectie. Tegenwoordig gaat het zelfs zo ver dat bepaalde kledingmerken elke zes weken vernieuwen. Die vorm van fast fashion, staat mij enorm tegen, daar wilde ik niet meer aan meewerken.”

,,De productie van kleding verschoof van Bangladesh, naar Birma en verder. Op een gegeven moment dacht ik: moeten we het soms op de maan gaan maken? Ik wilde met mijn opgedane kennis, ervaring en geld een positieve bijdrage leveren aan de wereld. Ik vond zonnepanelen bijvoorbeeld geweldig, maar ik kwam erachter dat ik daar te weinig vanaf wist. Mijn kennis en netwerk lagen bij kleding, dus wilde ik het grootste en vervuilendste artikel in de kledingindustrie aanpakken: de spijkerbroek. Daarom richtte ik Mud Jeans International BV op. Het idee was om jeans te maken van biologisch katoen, in fabrieken waar mensen netjes betaald worden en fijn kunnen werken en de chemicaliën niet ongestoord via de achterdeur in de rivier worden geloosd."

Lease A Jeans

,,Vervolgens werd het nog veel spannender: ik wilde me verantwoordelijk voelen voor het product dat we in de markt gingen zetten. Ik werd geïnspireerd op een bijeenkomst van MVO Nederland, waar ze spraken over de circulaire economie. Als voorbeeld noemden ze de wasmachine. Producenten maken deze op een manier zodat de machine op een bepaald moment ook weer kapotgaat. Terwijl, als je er anders over nadenkt en het gebruik van de wasmachine gaat verkopen, dan heb je een heel andere opgave als producent. Dan ben je namelijk verantwoordelijk voor het terugnemen van het product na gebruik en ga je nadenken over hoe je de grondstoffen kunt recyclen. Dit voorbeeld was mijn inspiratie om het concept ‘Lease A Jeans’ te introduceren.”

Eureka-moment

,,Die was er niet. Je wordt ouder, krijgt kinderen en gaat steeds meer nadenken over de wereld die we voor hen achterlaten. Maar er is geen concreet ‘eureka-moment’ geweest. Ik dacht wel regelmatig: waar zijn we mee bezig? Vooral als ik door een winkelstraat liep. Toch wil ik voornamelijk bezig zijn met het feit dat we met een goed, klein team, mooie en duurzame spijkerbroeken maken. En dat we open zijn over wat we doen en ook over wat we fout doen. Alle technieken om het duurzamer te doen zijn er, maar je moet er wel in willen investeren.”

Groen versus poen

,,Mensen waarderen ons duurzame karakter. Het maakt ons uniek. Inkoopkosten voor onze broeken zijn twee tot drie keer de prijs van een ‘normale’ spijkerbroek. Daardoor zit ik in een spagaat. Wij kunnen onze broeken namelijk niet verkopen voor driehonderd euro, want dan bereik ik onze klanten niet. Daarom vragen we er 119 euro voor. Mensen die zeggen dat je voor de helft van de prijs een broek kunt kopen bij de H&M, hebben daar gelijk in. Maar voor ons is dit een nette prijs waarmee we iedereen in de keten eerlijk kunnen betalen. Misschien verkopen we juist zelfs nog wel te goedkoop."

,,Met het oog op het bereiken van studenten, is leasen wellicht de oplossing geweest voor het feit dat we heel lang hebben geprobeerd de prijs kunstmatig onder de honderd euro te houden. Voor 7,50 euro per maand heb je bij ons tegenwoordig al een broek, dat is twee keer een kopje koffie. Daarbij wil ik een positief verhaal neerzetten dat draait om het feit dat onze broeken up-to-date zijn zonder kleding te bezitten, ze lekker zitten en goed gemaakt zijn. Dat moet de boventoon voeren.”

'Wij zijn in de kern dozenschuivers, van dozen met kleding'

,,Wij zijn in de kern dozenschuivers, van dozen met kleding. Al die logistieke processen moeten bij ons goed gaan. We moeten verzekerd zijn, sociale lasten afdragen, ons personeel en huur betalen en marketingacties opzetten en uitvoeren. Daar heb je marge voor nodig, om dit allemaal te kunnen doen."

,,Geld verdienen is niet verkeerd. We zijn een B Corp en hebben in onze statuten vastgelegd dat we geld willen verdienen, maar niet ten koste van mens en natuur. Geld verdienen is nodig, omdat we er volgend jaar ook nog willen zijn om te kunnen investeren in nieuwe duurzame ideeën. We willen minder productie, minder fashion. Maar hoe meer oude jeans we kunnen opruimen, hoe meer we ook kunnen recyclen. Ook andere broeken mag men bij ons inleveren. We hebben economies of scale nodig, om dit bedrijf voort te laten bestaan. Het werkt simpelweg zo dat een fabriek pas gaat draaien bij grote volumes. Anders kan het niet uit. En wij moeten ook sustainable zijn als bedrijf: wij moeten volgend jaar nog wel bestaan.”

,,Laatst had ik een markante man uit Wassenaar aan de telefoon. Die kwam eerst bij onze klantenservice uit en daar hoorde ik één van onze medewerkers zeggen: ’We verkopen niet via de telefoon.’ Toen zei ik: ‘Geef mij die telefoon maar even.’ Dat is wel de ondernemer in mij, ik kan geen ‘nee’ verkopen. Het was een man van 78, zonder internet, die kocht gewoon drie broeken van 119 euro, omdat hij gehoord had over wat wij doen. Daar word ik als ondernemer echt gelukkig van.”