Koeien verkocht en alle ballen op soja: broers Bart en Tom gooien roer om

De 75 koeien die Bart en Tom Grobben molken sinds ze het melkveebedrijf van hun ouders overnamen, zijn vorige maand verkocht. In de grote stal staat alleen nog wat jongvee. „Twee bedrijven naast elkaar runnen, was in de praktijk bijna onmogelijk. Bovendien is een melkveebedrijf met 75 koeien te klein om er voor twee man een volwaardig salaris uit te halen, we moesten kiezen”, zegt Bart Grobben (33) tegen Tubantia. „En op korte termijn uitbreiden, is gezien de onzekere situatie rond stikstof niet mogelijk voor ons.”

'Vanuit West-Nederland, vooral uit Amsterdam, worden we spontaan gebeld'

Bart en Tom Grobben richten zich volledig op De Nieuwe Melkboer. In de winter van 2020 verkochten ze hun eerste ‘sojamelk’, gefabriceerd uit de bonen die ze zelf hadden geteeld op een hectare bouwland nabij de boerderij van hun ouders. De opbrengst van één hectare was voldoende om ruim 10.000 liter sojamelk van de maken.

Café-restaurant Sam Sam in Enschede was de eerste klant. Inmiddels zijn daar tal van horecazaken bijgekomen. „Vooral in de Randstad”, zegt Tom Grobben (30). „In Twente moeten we zelf achter verkooppunten aan, maar vanuit West-Nederland, vooral uit Amsterdam, worden we spontaan gebeld.”

‘Gezonde fastfoodketen’ SLA en de bezorgdiensten Gorilla en Crisp leveranciers

Tot de leveranciers van sojamelk van De Nieuwe Melkboer horen inmiddels ook de ‘gezonde fastfoodketen’ SLA en de bezorgdiensten Gorilla en Crisp. Ook grote retailers zijn langs geweest. „Maar die willen zodanig grote volumes dat we die niet kunnen leveren. Daarvoor zijn we nu nog te klein.”

Afgelopen jaar oogstten de broers 7,5 ton sojabonen op drie hectare eigen land in Enschede en kochten ze ook nog 12.000 kilo bonen in; samen goed voor een kleine 100.000 literflessen sojamelk. De verkoopprijs van een liter bedraagt 2,99 euro; 1,50 euro meer dan een liter halfvolle Campina-melk bij AH momenteel kost.

Markt wordt beheerst door grote spelers als Alpro uit België en Oatly uit Zweden

De productie doen ze zelf bij ‘Bolscher meer dan vlees’ in Enschede. In de bijna lege stal naast de ouderlijke boerderij, nabij Het Rutbeek, willen ze binnen een jaar een tweede productieruimte inrichten. „Maximaal 300 vierkante meter”, zegt Tom. Dat is nodig omdat de groei erin zit. Om die groei te versnellen heeft zuivelcoöperatie Friesland Campina vorige maand een minderheidsbelang genomen in De Nieuwe Melkboer. De broers Grobben zijn er blij mee. Niet alleen om het groeikapitaal, maar vooral ook om de kennis van productie die bij Campina aanwezig is, benadrukt Tom.

„De markt voor plantaardige zuivelalternatieven groeit elk jaar met 7 tot 12 procent. Er liggen hier grote kansen, maar voorlopig zijn wij nog de enige Nederlandse producent. De markt wordt beheerst door grote spelers als Alpro uit België en Oatly uit Zweden, een producent van havermelk.”

Dezelfde eigenaren als dessertfabrikant De Zuivelhoeve

Bart: „Die grote jongens kopen hun sojabonen over de hele wereld, de eiwitteelt is uit Nederland bijna verdwenen. Wij willen maximaal tot vijf hectare eigen bonen telen en de rest inkopen. Uitsluitend in Nederland, daarom zijn we betrokken bij een initiatief voor oprichting van een vereniging van sojatelers.''

Zelf hebben ze plannen om ook zuivelalternatieven van haver en veldbonen te ontwikkelen. En sinds afgelopen week is er sojayoghurt van De Nieuwe Melkboer te koop. Hanninks Dientje in Usselo had de primeur. Al mag dat officieel geen yoghurt heten. Tom: „Naturel, zonder conserverings- en verdikkingsmiddelen, verpakt in glazen potten waarop statiegeld zit.” Hanninks Dientje heeft dezelfde eigenaren als dessertfabrikant De Zuivelhoeve en men heeft er dus verstand van zuivel. „We leveren de sojayoghurt naturel aan, zij voegen er in Usselo zelf een gelei met verschillende smaken aan toe.”

Aan de keukentafel smeren de broers toastjes met Okara-spread, een op filet americain lijkend vegan-smeersel in twee smaken, gemaakt van vezels van sojabonen. De vezels blijven over bij de productie van sojamelk. De toegevoegde tandoori- en de ras el hanout-kruiden geven pit aan deze nieuwe producten. Tom: „We hebben nog veel meer ideeën en plannen, maar komen tijd tekort. Wij beheersen nu de hele keten: van plant tot klant. Dat komt nauwelijks voor in de voedingsmiddelensector. In die zin zijn we wel een bijzonder bedrijf.”