Nieuws Duurzaamheid
Student Jerry bedacht handzame scanner als oplossing voor plasticprobleem
De wereld heeft een plasticprobleem, onder meer door de plasticsoep in de oceaan. Die kon mede ontstaan door de belabberde recycling op het vaste land. De 28-jarige Jerry de Vos bedacht een oplossing: een goedkope, handzame plasticscanner. Daarmee won hij, als allereerste Nederlander, een internationale James Dyson Award in de categorie duurzaamheid ter waarde van 33.000 euro.

Foto: David Stegenga voor AD
Jerry de Vos schrok zich kapot op de Malediven, zo schrijft het AD. Niet van die hagelwitte stranden, maar van dat ene eilandje waar ál het vuilnis van het vakantieparadijs werd gedumpt. Bomvol plastic dat rechtstreeks de zee in dreef.
,,Zo concreet geconfronteerd te worden met de schaduwkanten van onze levensstijl, dat hakt erin. Hetzelfde had ik op Mauritius, waar ik ook als vrijwilliger bij Precious Plastic de lokale bevolking hielp met plasticrecycling. Wat je daar ziet, is een onvoorstelbare shitzooi. Als reactie kun je je kop in het zand steken of heel verdrietig worden, maar daar schieten we geen steek mee op. Ik kom liever in actie. Het grote probleem is dat mensen daar vaak niet de kennis hebben over hoe ze verschillende soorten plastic moeten herkennen. Ik dacht: kan ik dat met mijn technische achtergrond en kennis van elektronica nu niet wat simpeler maken?”
Tekst gaat verder onder de foto.
Foto: David Stegenga voor AD
James Dyson Sustainability Award
En dat kon. In zijn studentenkamertje knutselde hij voor zijn afstudeeropdracht aan de TU Delft zijn Plastic Scanner in elkaar. Dat hij daarmee de James Dyson Sustainability Award 2021 won, komt ook door zijn begeleider. Die tipte hem dat de draagbare infraroodscanner, die binnen een seconde de meest voorkomende soorten plastic identificeert, wel eens een kanshebber voor de internationale gerenommeerde ontwerpprijs zou kunnen zijn.
Uit meer dan tweeduizend inzendingen uit 28 landen werd Jerry’s Plastic Scanner verkozen tot beste duurzame uitvinding van 2021. Eerdere winnaars van de Dyson Award, bedoeld voor de jongste generatie ontwerpers waren bijvoorbeeld eco-visnetten, een borstkankerthuistest en een fietshelm van papier.
Lees ook: Gat in de markt: deze ondernemer maakt duurzame sokken van afgedankte kleding
Slechts 14 procent van al het plastic wordt nu gerecycled
Maar wat maakt Jerry’s prototype zo bijzonder dat sir James Dyson het onthaalt als ‘een potentieel belangrijke technologie’? Allereerst het wereldwijde probleem dat momenteel slechts 14 procent van al het plastic wordt gerecycled. De rest wordt verbrand of afgestort. Het ter plaatse herkennen van het juiste type plastic is geen sinecure. Jerry de Vos: ,,Afvalverwerker Suez in Rotterdam heeft een hele installatie, en zet daarnaast portable scanners in. Alleen kosten die tussen de 30.000 en 40.000 euro. Per stuk. De mijne komt op 400 euro aan materiaalkosten.”
Dat maakt Jerry’s apparaten geschikt voor de gebieden waar volgens hem grote milieuwinst valt te halen: in lagelonenlanden, waar afvalinzameling en -verwerking nog in de kinderschoenen staan. ,,Als er al plastic wordt gescheiden voor recycling, dan gaat het sorteren op het oog, met een flinke foutmarge tot gevolg. Met een relatief goedkoop en simpel apparaat als het mijne zijn juist daar snel grote slagen te maken.” En dat is hoognodig, want elk uur belanden er nu zo’n elf olympische zwembaden aan plastic in de oceaan.
Tekst gaat verder onder de foto.
Foto: David Stegenga voor AD
‘Het apparaat werkt’
De Vos is net een week terug van een verblijf in de Westelijke Sahara, waar hij in een VN-vluchtelingenkamp zijn scanner in de praktijk testte. ,,Het apparaat werkt. De meest voorkomende soorten plastic zijn eenvoudig te herkennen, met een druk op de knop. Maar de felle zon komt de leesbaarheid van het scherm niet ten goede, dus daarvoor moet ik op zoek naar een alternatief.”
Wat gaat Jerry eigenlijk doen met het vorstelijke bedrag? Zijn studieschuld aflossen of chillen op Ibiza? Welnee: ,,Deze award opent deuren, staat geweldig op mijn cv en het belangrijkste: het genereert aandacht voor het probleem. Die prijzenpot komt eigenlijk op een tweede plaats. Maar het bedrag stelt me wél in staat om tijd vrij te maken om de Plastic Scanner door te ontwikkelen. Ik kan nu mensen inhuren die de elektronica en software gaan perfectioneren.”
Lees ook: Afwasbare kantoormok nieuwe norm: wegwerpbekertje in de ban
Rijk hoeft De Vos er niet van te worden. Sterker nog: het is bedacht als een opensource-project waarbij het ontwerp wordt weggegeven zodat mensen met eigen onderdelen zelf hun scanner in elkaar mogen sleutelen. Als een andere commerciële partij daar brood in ziet, vindt De Vos dat trouwens ook prima. ,,Stiekem is mijn droom dat de Plastic Scanner over een jaar of vijf gewoon op AliExpress te koop is.”