Met de ‘digitale ingrediëntenlijst’ van deze ondernemers wordt recyclen een eitje

,,Er bestaat nu geen goede infrastructuur om deze data te delen”, zegt Sabur tegen het AD. ,,Dat maakt transparantie en daarmee het bevorderen van circulaire economie heel lastig. Daarnaast weigeren bedrijven ook vaak bepaalde informatie te delen. Omdat ze bang zijn dat de concurrentie ermee aan de haal gaat. Met Circularise kunnen bedrijven efficiënt en gestroomlijnd informatie uitwisselen, maar dan op een voor hun veilige manier.”

Die veiligheid wordt gecreëerd door een zogeheten blockchain, een soort database waarin transacties opgeslagen kunnen worden. Dat kunnen betalingen met een digitale munt zijn, maar dus ook belangrijke gegevens die twee partijen uitwisselen. Dit wordt vervolgens gecombineerd met een technologie genaamd ‘Zero-Knowledge Proofs’, een cryptografische manier om je eigen data geheim te houden terwijl je nog wel stellingen kan bewijzen.

Hoe televisies nu door de recyclestraat gaan is bizar

De Vos: ,,Dankzij een blockchain kan een bedrijf dus aantonen dat het aan bepaalde voorwaarden voldoet, zonder exact prijs te geven wat er in hun product verwerkt zit. Maar je kan er ook een soort digitaal paspoort opslaan waarin alle componenten staan van dat product. En als het dan gerecycled moet worden, kun je veel makkelijker achterhalen wat er allemaal inzit en hoe je dat moet recyclen.”

Die informatie krijgt een partij door vragen te stellen aan de producent. Die kan beoordelen of hij deze vraag wil beantwoorden. ,,Je moet natuurlijk altijd goed nadenken welke informatie je aan wie prijsgeeft. Want je antwoorden zijn daarna in principe min of meer openbaar”, legt Sabur uit.

,,Maar als je bedenkt hoe televisies nu door de recyclestraat gaan is dat best bizar. Allereerst worden ze met de hand uit elkaar gehaald om te kijken of er bijvoorbeeld kwik in zit. Als dat het geval is, moeten ze naar een speciale verwerker. Zo niet, kunnen ze ter plekke worden gerecycled. Maar dat zijn dus hartstikke overbodige handelingen. En dat zijn nog dingen die je met het blote oog kunt waarnemen. Maar hoe doe je dat met bepaalde brandvertragende stoffen in plastic? Die zie je niet. Daarom is de juiste data zo cruciaal.”

Blockchain van cruciaal belang

De Vos en Sabur kwamen elkaar tegen tijdens hun opleiding aan de TU Delft. In die tijd kwamen ze ook in aanraking met de term circulaire economie. Na zich daar grondig in te hebben verdiept, rees bij beiden steeds meer de vraag waarom een digitaal productpaspoort nog niet bestaat. De missie van Circularise is dan ook tweeledig. Enerzijds ervoor zorgen dat alle geproduceerde producten worden voorzien van een digitale ‘ingrediëntenlijst’ en anderzijds infrastructuur creëren om deze informatie makkelijk en veilig te kunnen delen.

Voor de veiligheid is dus de blockchain, een soort digitale kluis, van cruciaal belang. De Vos: ,,Veel bedrijven gebruiken een private blockchain. Mensen denken vaak dat deze veilig zijn, omdat niet iedereen er zomaar op kan. Maar deze private blockchains zijn niet universeel en iedereen met wie je zaken wil doen, moet deze zelfde blockchain gebruiken.”

,,Je kunt het zien als diensten als WhatsApp. Voordat je met iemand met WhatsApp kunt communiceren, moet je zelf ook WhatsApp installeren en erop vertrouwen dat Whatsapp zich aan hun eigen spelregels houdt wat betreft privacy. En als iedereen een andere blockchain gebruikt, is dat best ingewikkeld. Daarom gebruiken wij een publieke blockchain. In het dagelijks gebruik kan je dat vergelijken met het e-mail protocol. Het maakt niet uit of je Hotmail, Gmail of Yahoo gebruikt, je kunt altijd iedereen mailen ongeacht je keuze. Sommige mensen zijn nu nog huiverig voor het gebruik van deze publieke blockchains, maar met onze technologie is het zelfs veiliger dan de private blockchains.”

Elk component te achterhalen door transparante processen

Circularise heeft nu nog vooral klanten in de plasticindustrie en de autobranche. Maar de potentie is gigantisch, uiteindelijk wil de hele wereld circulair worden. ,,Onze missie is het om alle producten van een digitaal paspoort te voorzien”, legt Sabur uit. ,,Zo kunnen we de circulaire economie stimuleren, CO₂-uitstoot verminderen, maar ook de economische potentie van elk product verhogen. Want hoe meer stoffen je kunt hergebruiken, hoe waardevoller een (afgedankt) product wordt.”

De Vos gaat verder: ,,Nu is duurzaamheid vaak nog enkel een mooi verhaal. Neem bijvoorbeeld chemisch gerecycled plastic. In een laboratorium is het niet te onderscheiden van nieuw geproduceerd plastic dat vaak ook nog goedkoper is. Met Circularise kun je straks veel makkelijker aantonen dat iets ook daadwerkelijk gerecycled is. Wij maken processen transparant en zo kun je voor elk product elke component achterhalen.”

Sabur: ,,We hebben al een lange weg afgelegd. Toen we begonnen was hier totaal geen markt voor en moesten wij mensen overtuigen van de voordelen van circulaire economie en blockchains. Dat is inmiddels wel anders. Klanten zijn er voldoende, maar daarmee ook concurrentie. De komende vijf jaar worden wel heel spannend, denk ik. Maar qua kennis en techniek hebben we een redelijke voorsprong. Wij willen de lat hoog leggen, maar uiteindelijk moet je samenwerken om deze gigantische uitdaging te tackelen. Om nog maar eens de vergelijking met e-mail van stal te halen: wij werken aan de beste e-maildienst ter wereld, dat daarnaast nog andere diensten bestaan is prima. Als we maar samen hetzelfde probleem oplossen.”