Start-up Wasteless gaat strijd aan tegen verspilling voedsel: slim afprijzen

Eén product, twee prijskaartjes. Eentje met de volle prijs voor een 'langer houdbaar' product, eentje met een lagere prijs. Alleen moet die wat eerder de winkel uit. Het moet vanaf volgend jaar het nieuwste en effectiefste wapen worden tegen de verspilling van voedsel. ,,Je wilt als supermarkt altijd voorkomen dat voedsel wordt weggegooid", zegt Anita Scholte op Reimer, hoofd kwaliteit en duurzaamheid bij Albert Heijn, in het AD.

Brood is waardevol

En niet alleen vanwege de kosten. ,,Voedsel wordt zo een wegwerpproduct. Een teler heeft zes tot negen maanden zijn best gedaan op zijn fruit. Een brood is een waardevol product. Zomaar iets weggooien waar maanden aan is gekweekt, kan niet meer."

In Nederland gaat volgens schattingen van Wageningen University jaarlijks 1,8 miljard, misschien wel 2,5 miljard kilo voedsel de vuilnisbak in. ,,Elk bedrijf waar een derde van de productie wordt weggegooid, gaat failliet", zegt David Kat van de Amsterdamse verspillingsstart-up Wasteless. ,,Maar in het voedselsysteem is niet één verantwoordelijke. Gelukkig komt alles in de supermarkt samen. Die heeft de contacten met leveranciers en daar komt de consument langs. Supermarkten kunnen zo de meeste invloed uitoefenen."

Zo weet bij Albert Heijn de groenteboer precies wanneer de spinazie in de bonus gaat. ,,Dan kan hij daar rekening mee houden", zegt duurzaamheidsdirecteur Scholte op Reimer. ,,Maar als de verkoop toch wat kalmer is, blijft de rest van de groente nog even op het land. Dat voorkomt dat het aan het einde van de dag moet worden weggegooid."

Buitenbeentjes

AH voedt ook de klant op. In de jaren van zorgeloos overschot gingen gemakkelijk alle rechte bananen, kromme komkommers en gedeukte tomaten direct de groentemix, soep - of het veevoer - in. Nu liggen ze als 'Buitenbeentjes' in het schap.

Alsnog gaat een flinke hoeveelheid onverkochte voedingswaar naar het goede doel; voedselbanken, kliekjesrestaurant Instock, de weggooidozen van Too good to go. Of in de afvalcontainer.

Gestickerde producten

Over tien jaar moet die hoeveelheid ten minste gehalveerd zijn, is internationaal afgesproken. Afprijzen is een van de wapens om dat te bereiken. Lidl prijst sinds kort in twintig filialen producten die tegen de uiterste verkoopdatum aan zitten af tot 50 cent. Albert Heijn doet dat met een plakker voor 35 procent korting. Het effect is beperkt. Scholte op Reimer: ,,Lang niet alle gestickerde producten worden verkocht. De klant laat ze toch vaak liggen."

Kat weet wel hoe dat komt. ,,Als je net voordat het product de vuilnisbak in moet zo'n sticker plakt, dan denkt de klant: dat is niet vers meer. Of hij vindt het voordeel niet groot genoeg."

Italiaanse hypermarkt Iper

En daar biedt de start-up van Kat een oplossing. ,,Als je ervoor kunt zorgen dat je op het juiste moment geleidelijk een beetje afprijst naarmate de houdbaarheidsdatum in zicht komt, verleid je klanten veel meer tot het kopen van een product met kortere houdbaarheid."

Bij de 21 vestigingen van de Italiaanse hypermarkt Iper doet Wasteless dat sinds dit voorjaar met kip. ,,Dat hebben we in drie weken opgezet. Het draait al acht maanden vlekkeloos. Daar is geen verspilling meer. Die productgroep is nu winstgevend. En de consument wordt beloond met een vers product dat iets korter houdbaar is."