Windunie-directeur Posthumus over duurzame energie: 'Over vijf jaar is de knop om'

Axel Posthumus onderging 'een persoonlijke transitie' en doorliep vervolgens met zijn voltallige personeel bij Windunie eenzelfde traject. Nu is dat alles in een nieuwe balans en werpt oud-commando zich als aanjager van een camping in Duitsland en als leidsman van een getransformeerd Windunie op als regisseur van de regionale energietransitie.

Hij benoemt zijn koppige geest en Fries-Duitse komaf met een glimlach. ,,Ik kom uit een wereld van de coöperaties, met leden. Gericht op samenwerking. Na mijn studie Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit ben ik gaan werken. Ervaring opdoen. Ik ben weliswaar ongelooflijk eigenwijs, maar ook creatief en bereid om te leren. Dat deed ik bijvoorbeeld door een opleiding bij ITIP. En vervolgens doorliep ik met Windunie eenzelfde transitieproces.”

Op zijn vijfendertigste werd Posthumus ondernemer, toen hij met zijn vrouw een camping overnam in Duitsland (in de deelstaat Hessen, nabij Marburg). ,,Samenwerken is mijn DNA. Op de camping en bij Windunie hanteren we dan ook de coöperatieve vorm, met boeren en burgers. Ik geloof daarin. Ik heb een bedrijf om de camping heen gebouwd en er mensen bij gezocht. En bij Windunie hebben we met het voltallige personeel een transitieproces doorlopen.”

,,Als mensen niet gelukkig zijn in een bedrijf, heb je het niet ‘gemaakt’. Mensen moeten zelf hun ambities en dromen kunnen waarmaken. Ze moeten zich zo veilig voelen. Je haalt het beste uit mensen als ze optimaal kunnen samenwerken, in vertrouwen, in verbinding met elkaar en met bezieling. Daar willen we met Windunie naartoe. Zo willen we de energietransitie te versnellen. Niet alleen door duurzame energie, maar ook door slim netbeheer.”

De ambities van Windunie zijn groot. Toch wil Posthumus zich niet vastleggen. ,,Het is gevaarlijk om je vast te leggen. Er spelen veel belangen, waarbij systeemintegratie een belangrijke rol speelt. De rol van Windunie daarin is partijen bij elkaar brengen, verbinden. De coöperatieve vorm die boeren en boerencoöperaties in Windunie hanteren, is daarvoor zeer geschikt.”

,,De stip op de horizon is voor mij duurzame energie in lokaal eigendom. Proberen de juiste mensen op het juiste moment bij elkaar te brengen. En er zijn technische oplossingen, zoals energie vasthouden en later gebruiken, batterijen als opslag, omzetten in gas, slim produceren (real-time en lokaal). En ook zijn er politiek-bestuurlijke oplossingen, waarbij het administratief en financieel systeem juridisch moet worden aangepast (nieuwe wetgeving).”

Er dienen zich gecompliceerde vraagstukken aan waarbij Posthumus een rol voor Windunie ziet. ,,Bijvoorbeeld in het vervoer, dat steeds meer elektrisch wordt. Hoe kunnen we geproduceerde stroom vasthouden, zodat die later gebruikt kan worden? Hoe kunnen we een accu of een batterij als opslagvat gebruiken?”

,,Ik voel grote betrokkenheid bij het thema duurzaamheid. Die betrokkenheid probeer ik gebalanceerd mee te nemen in mijn werk.” Met Windunie wil hij als verbinder een sleutelrol spelen in de energietransitie. Maar hij ziet ook obstakels: het administratief-financieel systeem is ongeschikt, wetgeving verbiedt netbeheerders noodzakelijke aanpassingen door te voeren en het subsidiesysteem biedt geen voordelen voor duurzame energie.

,,Er moet nog veel gebeuren. Met Windunie doen we dat van onderop”, vervolgt Posthumus. “Maar ook politiek, bestuurlijk en juridisch is er nog veel werk te doen. Daar zie ik in de toekomst weer een passie aankomen. En aan mijn passie en gedrevenheid zit ook een keerzijde: oogkleppen. Ik ben soms een beetje van ‘het doel heiligt de middelen’. Ik kan zeer veeleisend zijn, naar mezelf, maar ook mijn vrouw en kinderen. Dat is de keerzijde van m’n passie. Dat ik een blinde vlek ontwikkel.”

'Mentale transitie is het sleutelwoord'

Een drietal trefwoorden inspireren Posthumus bij de regierol die hij met Windunie ambieert: boek, bezieling en bewondering. ,,Bewondering heb ik voor Angela Merkel. Voor wat zij doet voor Europa. Voor de visie en de bezieling die daar uit spreken. En ook voor Karakter van Bordewijk. Dat zijn mijn inspiratiebronnen. “

,,Over vijf jaar is in Nederland de knop om wat betreft de transitie naar duurzame energie. De vraag is niet langer óf, maar hóe we het gaan doen. Ik vind de mentale transitie daarin het sleutelwoord. De weg van een centrale energievoorziening naar een lokale en onafhankelijke energievoorziening. Wat zou het mooi zijn wanneer stroom straks lokaal en onafhankelijk van derden beschikbaar is. Windunie zet vol in op deze koers.”