Ondernemer Giancarlo (36) wil energiemarkt opschudden: 'Nederland is al te laat'

,,Het is toch te gek dat jij zonne-energie opwekt en dat jij die stroom aan het energiebedrijf móet leveren tegen de prijs die dat bedrijf bepaalt, en dat je niets te kiezen hebt?" Rotterdammer Giancarlo Stanco (36) wil dat met zijn bedrijf EnergySwap veranderen, vertelt hij aan hetAD.

De grote energiebedrijven kopen de opgewekte zonnestroom nu van hun klanten voor 5 tot 9 cent per kWh en verkopen die bij wijze van spreken aan de buurman voor 30 tot 40 cent inclusief belastingen en heffingen. Je kunt als consument nu niet zelf bepalen aan wie je verkoopt, en er is geen enkele mogelijkheid om zelf de prijs te bepalen. De energieleverancier heeft alle macht. De laatste maanden introduceren de energiebedrijven zelfs heffingen om mensen die veel zonnestroom produceren, extra te laten betalen.

'Letterlijk power to the people'

Dat verandert met energiedelen. Dat werkt als volgt: wie zonnepanelen heeft, meldt zich aan bij EnergySwap en zegt hoeveel kWh hij kan leveren en tegen welke prijs. Het bedrijf van Stanco zoekt een klant en de deal is gesloten. EnergySwap regelt met de netbeheerder dat exact wordt bijgehouden via de slimme meters hoeveel stroom er wordt geleverd dan wel wordt afgenomen. Het is letterlijk Power to the People, zonder tussenkomst van grote energieleveranciers.

EnergySwap is sinds kort actief in België. Daar is energiedelen lucratief, omdat het land geen salderingsregeling kent. Wie in Nederland zonnepanelen heeft, mag aan het eind van het jaar de geleverde stroom wegstrepen tegen de gekochte stroom, maar dat systeem gaat vanaf 2025 op de helling. En dan wordt energiedelen ook hier interessant.

,,In België betalen energiebedrijven 4 tot 5 cent voor de stroom die een particulier teruglevert. Bij de eerste contracten tussen particulieren is de prijs zo’n 16 cent, exclusief belasting, en ook zonder btw want die hoeven particulieren onderling niet te betalen. Dat is voor beide partijen lucratief. Er is geen verplichting om de stroom te leveren of af te nemen." EnergySwap vraagt 15 procent van de opbrengst van de verkoper.

Jonge kinderen

Stanco, van huis uit fiscaal jurist, gaf een carrière als btw- en digitaal-platformspecialist bij een adviesbureau op om EnergySwap te beginnen. ,,Ik heb jonge kinderen en wilde met mijn kennis iets doen met meer zingeving; iets doen om te helpen een deel van de klimaatproblemen van mijn generatie op te lossen."

,,Mijn visie is dat iedereen moet kunnen profiteren van groene stroom. Nu is het zo dat mensen met geld, en dus ook vaak een huis met een groot dak, zonnepanelen kunnen laten plaatsen en profiteren. Kopers zonder zonnepanelen profiteren via EnergySwap van een voordelige prijs."

Stanco wil de Europese energiemarkt opschudden met zijn platformbedrijf. ,,We willen complexe techniek heel simpel houden voor de mensen. We zijn een Marktplaats voor groene stroom."

Zijn bedrijf, waar nu zo’n tien mensen werken, zit nog in de startupfase, maar draait al wel. Een paar honderd Belgische deelnemers hebben zich aangemeld en tientallen van hen delen hun zonne-energie inmiddels. ,,Dat is heel belangrijk voor investeerders. We bestaan niet alleen in mijn hoofd, we draaien al."

Uitvoering van regelgeving

Dat gaat niet zonder horten of stoten. Regelmatig stapt Stanco op de trein naar België om met ambtenaren of grote klanten te praten over de uitvoering van de regelgeving. En de energiebedrijven met miljardenomzetten lijken op zijn zachtst gezegd niet blij met de Stanco’s initiatief; het is David tegen Goliath.

,,Sommige bedrijven verhogen nu hun administratiekosten voor de klanten die via ons energiedelen, met wel 100 euro, zonder te onderbouwen wat daarvoor de basis is." Dat betekent dus klagen bij de Belgische Autoriteit Consument & Markt. En een enkele klant toonde zich al bereid desnoods naar het Europees Hof van Justitie te stappen om die administratiekosten van tafel te krijgen.

,,Europese richtlijnen schrijven voor dat het mogelijk moet zijn om zonder enige belemmeringen de door jezelf opgewekte zonne-energie te verkopen aan wie je wilt. De energiemarkt moet eenvoudiger en open, stelt Brussel, om eerlijke prijzen te waarborgen: dus geen belemmeringen voor energiedelen of het gebruik van batterijen. Nederland gaat dat met de nieuwe energiewet regelen, maar met het demissionaire kabinet en de verkiezingen voor de Tweede Kamer gaat het nog wel anderhalf jaar duren voor het zover is."

'Nederland is al te laat'

Stanco’s telefoon trilt. ,,Haha, Micky Adriaansens volgt ons nu op Instagram. Heel goed." Micky Adriaansens, de demissionair minister van Economische Zaken en Klimaat, moet samen met haar collega Rob Jetten de Europese richtlijnen vertalen naar Nederlands wetgeving. ,,We moeten veel rumoer en bekendheid krijgen om energiedelen in Nederland zo snel mogelijk te realiseren. Nederland is namelijk al te laat. Andere landen zijn al verder, met België voorop."

Volgens Stanco zijn de nieuwe mogelijkheden groot. Zo kan het bijvoorbeeld mogelijk worden zelf je leverancier of klant te kiezen. Ouders met een groot huis kunnen dan zonnestroom leveren aan bijvoorbeeld hun dochter die in een appartement in de stad woont.

,,En door energiedelen gaat de marktprijs van groene stroom omhoog, waardoor de terugverdientijd van zonnepanelen daalt. Misschien worden de kleine molentjes voor op het dak eindelijk rendabel als je de daarmee opgewekte elektriciteit voor een goede prijs kunt verkopen."