Hoe Eva Schram in het diepe sprong met haar eenmanszaak in Silicon Valley

Ik kan me de eerste keer dat ik Uber gebruikte nog goed herinneren. Ik was net geland op het vliegveld van San Francisco. In mijn eentje, met een grote koffer en een grote tas. Ik had mijn vaste baan in de journalistiek opgezegd, mijn appartement in Amsterdam onderverhuurd, een waanzinnig afscheidsfeest gegeven en was naar Amerika vertrokken.

Van tevoren had ik via-via een logeeradresje in San Francisco geregeld. Maar ik kende de stad niet, wist niet welke bus ik moest nemen en had gehoord dat Uber in deze stad de normaalste zaak van de wereld was. Ik downloadde de app en deed een poging.

Het lukte niet. Of althans, de Uber-chauffeur kwam wel opdagen, maar ik kon hem niet vinden. Ik holde van de ene parkeergarage naar de andere, probeerde verschillende verdiepingen, terwijl ik de boze Uber-chauffeur aan de lijn had die me in niet zo aardige bewoordingen liet weten dat ik een idioot was.

Boete van Uber

Hij vertrok, ik kreeg een boete van Uber en ik zakte in elkaar op een bankje en begon te huilen. Mijn eerste ervaring met de stad waar ik naartoe wilde verhuizen en de technologie waar ik over wilde schrijven, waren één grote teleurstelling. Als ik al niet eens een Uber kon nemen naar mijn logeeradres, hoe moest ik dan ooit een succesvolle eenmanszaak opzetten aan de Amerikaanse westkust?

Inmiddels zijn we ruim vier jaar verder en heb ik de Uber-app onder de knie gekregen. Die succesvolle eenmanszaak is er gekomen. Voor Het Financieele Dagblad schrijf ik wekelijks over technologie en innovatie, voor het Vlaamse Knack.be ben ik één van de VS-correspondenten en samen met serial entrepreneur in de Valley Wibe Wagemans heb ik net een boek uitgebracht over wat de Valley nu zo bijzonder maakt.

Geen zesjescultuur

Silicon Valley is zoveel meer dan groepjes nerds en techbro’s in hoodies en gympen (al lopen de meeste mensen er inderdaad wel zo bij). In de Valley raak je continu geïnspireerd door de overtuiging en passie waarmee mensen aan hun ideeën werken. Van een zesjescultuur is hier geen sprake. Van een ‘ja maar’-mentaliteit evenmin. Vrijwel iedereen die ik hier ken en die in tech werkt, heeft het gevoel dat ze aan een betere wereld werken. Ik zet daar als cynische journalist wel eens mijn vraagtekens bij, maar het is bijzonder inspirerend te ervaren hoe sterk verreweg de meeste Valley-inwoners geloven in hun werk.

Wat daarmee samenhangt, is dat risico nemen hier wordt toegejuicht. Als je je kop boven het maaiveld uitsteekt, wordt je aangemoedigd, niet bestraft. Dat is een hele andere situatie dan ik in Nederland gewend ben. Toen ik vertelde dat ik in mijn eentje naar San Francisco wilde om daar als freelance correspondent aan de gang te gaan, waren er mensen die openlijk twijfelden of ik dat wel moest doen. Ik had immers zo’n fijne baan en appartement in Amsterdam. Dat is nu precies het soort ‘doe maar normaal dan doe je al gek genoeg’-denken dat ik als bedrukkend ervaar.

Macht van techgiganten

In de Valley is (lang) niet alles perfect, natuurlijk. Of het nu gaat om de macht van de techgiganten die ons dagelijks leven in grote mate bepalen zonder daar veel verantwoording voor af te leggen, of om het ernstige gebrek aan diversiteit in Silicon Valley: er zijn schaduwzijden die ik als journalist nooit onbenoemd zal laten. Voor mij persoonlijk springt de enorme ongelijkheid die je in de Valley ziet het meest in het oog. Ik leef van een journalistensalaris, wat inhoudt dat ik in San Francisco en directe omgeving nooit mijn eigen huurwoning heb kunnen betalen. Ik woonde altijd met huisgenoten, en zelfs voor zo’n kamer in een gedeeld huis betaalde ik meer dan voor mijn tweekamerappartement in Amsterdam (ik ben recent wat noordelijker, op ongeveer een uur van de stad, gaan wonen, waar mijn vriend en ik wel een appartement kunnen betalen). Ik had tenminste een dak boven mijn hoofd. Er zijn duizenden werkende mensen in San Francisco en omgeving die dakloos zijn.

Die twee dingen bestaan naast elkaar in de Valley: hartverscheurende ongelijkheid en ongelooflijk inspirerende innovatie. Ze zijn niet onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ik geloof (en mijn co-auteur Wibe denkt er hetzelfde over) dat je kunt leren van wat de Valley goed doet, zonder het slechte te importeren. Nederlandse ondernemers kunnen zich laten inspireren door te leren van de grenzeloze ambitie, het gepassioneerde doorzettingsvermogen en de open cultuur in de Valley.

Wibe en ik zullen vanaf nu wekelijks afwisselend hier op De Ondernemer berichten over Silicon Valley. Over actuele ontwikkelingen, over nieuwe inzichten die we hier opdoen, en over hoe ook de Nederlandse ondernemer die niets in de technologiesector doet, daar wat aan heeft. In de tussentijd kun je alvast ons boek Het geheim van Silicon Valley lezen.