Nieuws Groei
Jipke (15) heeft een eigen ijsfiets: zeven tips voor jonge ondernemers
In sommige kinderen blijkt al op jonge leeftijd een echte ondernemer te huizen. Ouders zijn daar tot aan hun achttiende wel verantwoordelijk voor. Tips voor ondernemende tieners en hun ouders. ,,Volwassen ondernemers zien elkaar vaker als concurrent. Kinderen gebruiken juist elkaars kennis.''

Foto boven: Jipke Hazenberg. Onder: Jipke en haar moeder, met wie ze de ijsjeshandel bedacht. Foto: Henri van der Beek
Waarom zou je een folderwijk nemen als je ook op een leukere manier geld kunt verdienen, dacht Jipke Hazenberg (15) uit het Gelderse Hattem. Sinds twee jaar rijdt ze door de straten van Hattem met haar eigen ijsfiets, of verkoopt ze haar ijsjes op evenementen en verjaardagen. ,,In de zomer komen er veel toeristen naar Hattem. Ik dacht: daar moet ik iets mee doen’’, zegt de jonge ondernemer in het AD.
Jipke bedacht de ijsjeshandel samen met haar moeder Anne-Marie (48). Via een kennis van haar moeder kon Jipke de fiets lenen en weer iemand anders leverde het ‘ambachtelijk Italiaanse schepijs’. Eigenlijk was de vrieskist van 600 euro de enige grote investering die Jipke moest doen, maar die had ze al snel terugverdiend.
Lees ook: Jonge ondernemers Yasin (11) en Soufian (9) scoren met mondkapjes
KVK: sterke toename jonge ondernemers
Het aantal jonge ondernemers is afgelopen zes jaar verdrievoudigd, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel (KVK). In 2018 schreven 3876 starters tot 18 jaar oud zich in; vorig jaar waren dat er 6.572. Kinderen komen nu op jonge leeftijd al in aanraking met het ondernemerschap, ziet Angèle Magré-de Monyé, adviseur voor startende ondernemers bij de KVK, als verklaring. ,,In het onderwijs is steeds meer aandacht voor ondernemerschap. Bovendien zijn veel ouders ook ondernemer, waardoor jongeren thuis al zien dat ondernemen ook gewoon een vorm van geld verdienen is.’’
Behalve dat het voor kinderen leuk is om te ondernemen, kunnen ouders er ook veel van leren, meent Magré-de Monyé. ,,De manier waarop kinderen kansen zien en durven grijpen, werkt aanstekelijk. Bovendien zijn kinderen veel socialer in het ondernemen. Volwassen ondernemers zien elkaar vaker als concurrent. Kinderen gebruiken juist elkaars kennis die ze bijvoorbeeld delen via online platforms. Hun idee is dat je door samen te werken verder kunt komen.’’
''Vaak willen kinderen producten verkopen die ze zelf leuk vinden. Maar het is belangrijk je af te vragen of er ook genoeg belangstelling van anderen voor is’’
Waar moet je als ouders op letten als je kind wil ondernemen? Zeven tips van Magré-de Monyé.
1. Zijn jullie wel ondernemers?
Als eerste is het belangrijk om uit te zoeken of het idee om een bedrijfje te beginnen niet slechts een bevlieging is, zegt Magré-de Monyé. ,,Voer goede gesprekken samen en kom erachter welke kwaliteiten nodig zijn voor de onderneming en of je die samen kunt verwezenlijken.’’ Als een ouder bijvoorbeeld al als administratief medewerker bij een bedrijf werkzaam is, kan dat helpen bij de onderneming.
Voordat Jipke begon met haar ijsfiets, hebben zij en haar moeder uitvoerige gesprekken gevoerd over het idee. ,,Samen hebben we een businessplan opgesteld’’, zegt Jipke. ,,Zo moest ik bedenken hoe ik de fiets gereed kon maken voor de verkoop, hoe ik het ijs op de goede temperatuur kon houden en hoe ik een logo kon bedenken voor Jip’s ijsfiets.’’
2. Onderzoek een verdienmodel
Als alle neuzen binnen de familie dezelfde kant op staan, is het tijd om de doelgroep voor je dienst of product en de markt te onderzoeken. ,,Probeer zo helder mogelijk te krijgen wat je precies wilt aanbieden, welke concurrenten er al zijn en hoe je je publiek gaat vinden’’, zegt Magré-de Monyé. ,,Vaak willen kinderen producten verkopen die ze zelf leuk vinden. Maar het is belangrijk je af te vragen of er ook genoeg belangstelling van anderen voor is.’’
Jipke deed inspiratie op bij bestaande ijssalons. Daar vroeg ze naar nuttige tips en informatie. Zo leerde ze dat mooi weer niet automatisch ‘ijsweer’ is. Als het 25 graden of warmer is, kiezen mensen eerder voor een waterijsje, weet ze nu. Dus op zulke warme dagen stapt ze niet op de ijsfiets.
Kosten en inkomsten ijsfiets
Jipke investeerde ongeveer 1.250 euro in haar onderneming, onder meer in een diepvries (603 euro), een aggregaat (229 euro), aanpassing van de fiets en aanhanger (135 euro), kleding (146 euro) en een goede ijsschep (105 euro). Daarnaast koopt ze ijs, hoorntjes, lepeltjes en servetten in. Een ijsje kost 1,25 euro per bolletje. Gemiddeld verkoopt Jipke 25 ijsjes per uur, wat haar 31,25 euro bruto oplevert. Als ze alle kosten (afschrijving spullen plus inkoop) eraf haalt, verdient ze ongeveer 11 euro per uur, zo heeft ze berekend.
3. Regel de aansprakelijkheid
Voor jongeren tot 16 jaar oud zijn de ouders of verzorgers altijd hoofdelijk aansprakelijk. Zij zijn eindverantwoordelijk voor alle zogenoemde rechtshandelingen, zoals het openen van een bankrekening, het afsluiten van contracten en het doen van bestellingen. Vanaf 16 jaar kan een ‘handlichting’ worden aangevraagd bij de rechtbank, waarmee de ouders of verzorgers niet meer aansprakelijk zijn. Vanaf 18 jaar oud zijn ondernemers officieel volwassen en zelfstandig.
Het al dan niet aanvragen van een handlichting kan een lastige keuze zijn, weet Magré-de Monyé. ,,Voor ouders is het het natuurlijk wel spannend de verantwoordelijkheid meer los te laten. Maar daarmee geef je 16- of 17-jarige wel een stuk vertrouwen. Die kan dan ook eerder serieus worden genomen door mensen die zaken willen doen. ’’
4. Zorg dat je gezien wordt
Promotie en marketing zijn belangrijk voor elke ondernemer en dus ook voor een tiener. ,,Maak kenbaar dat je er bent’’, zegt Magré-de Monyé. ,,Investeer in promotie via sociale media als YouTube en Instagram en zorg dat klanten je kunnen vinden. Wacht niet af totdat de mensen naar jou toe komen.’’
Als het op promotie voor haar bedrijf aankomt, neemt Jipke een actieve houding aan. Zo belt ze zelf naar mogelijke nieuwe klanten en evenementen om te vragen of ze daar haar ijs mag verkopen. Ook heeft Jipke een eigen website en weten mensen haar te bereiken via haar Facebook-pagina.
Lees ook: Steeds meer (piep)jonge ondernemers: wat zijn hun uitdagingen?
5. Bijhouden
Als het verdienmodel klopt, kan er omzet en ook winst worden gemaakt. Zorg ervoor dat de administratie altijd up-to-date is, dat is belangrijk voor de aangifte omzetbelasting en de aangifte inkomstenbelasting. Plan bijvoorbeeld een vast moment in voor het doorspreken van de administratieve zaken van de onderneming.
Alle inkomsten en uitgaven van Jip’s ijsfiets worden bijgehouden in een Excel-sheet. ,,Jipke snapt precies hoe alles werkt en wat er binnen de onderneming gebeurt’’, vertelt moeder Anne-Marie. Samen zitten de twee regelmatig om tafel om de stand van zaken en de planning voor evenementen door te nemen.
6. Loop niet te hard van stapel
Ouders moeten de tijd die hun kind in het bedrijf steekt bewaken, zodat er nog genoeg tijd overblijft voor school en huiswerk. Magré-de Monyé: ,,Ook al gaat het nu goed met de onderneming: anticipeer op de toekomst. Soms liften jonge ondernemers mee op een hype, maar die kan ook zo weer over zijn.’’ Zorg er dus voor dat je kind wel een diploma haalt.
Ook kunnen er gevolgen zijn voor het recht op studiefinanciering als de onderneming te veel winst maakt. Als je op het mbo zit of onder het oude leenstelsel valt, geldt namelijk een bijverdiengrens van 15.003,05 euro per jaar. Maar valt je kind onder het nieuwe stelsel en zit het op het voorgezet onderwijs, de hbo of universiteit, dan hebben de bijverdiensten geen gevolgen voor de studiefinanciering. Ook hebben die geen invloed op de kinderbijslag.
Lees ook: De franchise van Rens (14) wordt gerund door alleen maar tieners
7. Het is niet altijd leuk
Niet alle werkzaamheden die bij het bedrijf horen zijn leuk, daar moeten kinderen ook rekening mee houden. ,,Het is bijvoorbeeld prima als de ouders eerst de administratie op zich nemen’’, zegt Magré-de Monyé. ,,Maar uiteindelijk moet die wel worden overgedragen. Alleen zo leren kinderen echt wat ondernemen inhoudt.’’
Ondernemen is hard werken, weet Jipke. Voor sommige evenementen moet ze al om zeven uur ’s ochtends opstaan, en de avond ervoor moet ze de spullen klaarzetten. Dat vergt flink wat tijd en dat is niet altijd leuk. Anne-Marie vindt het goed dat haar dochter zo meer leert over de waarde van geld. ,,Op het terras zitten met vriendinnen is leuk, maar Jipke weet nu wel dat ze daar eerst een paar uur ijs voor moet scheppen.’’
Ook maakt Jipke wel eens mee dat kinderen haar ijsfiets zo leuk vinden dat ze erop willen spelen. ,,Als ouders daar niks van zeggen, spreek ik de kinderen zelf toe. Dan zeg ik bijvoorbeeld: ‘volgens mij is dit geen klimrek’. Ik probeer natuurlijk wel altijd aardig te blijven, want de klant is koning.’’
Ze zit nu in het eindexamenjaar van de mavo, waardoor ze verwacht minder tijd te hebben om ijs te scheppen. Gelukkig zit de ondernemerszin duidelijk in het bloed van de hele familie Hazenberg: broertje Okke (12) vindt het ook leuk om met de ijsfiets op pad te gaan.