Zo kan Turkije het Nederlandse bedrijven lastig maken

,,Turkije heeft een douane-unie met de Europese Unie'', zegt Gareth Davies, hoogleraar Europees Recht aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. ,,De handel met één lidstaat stoppen is juridisch niet toegestaan.'' Al zijn er uitzonderingen mogelijk. ,,Als de openbare orde of de volksgezondheid in gevaar is kan de handel worden stilgelegd bijvoorbeeld'', zegt Davies. ,,Zo'n besluit moet wel worden getoetst door het Europees Hof van Justitie.''

Uitzonderingsbepalingen

Als de Turkse regering zich op uitzonderingsbepalingen beroept zal ze hoogstwaarschijnlijk nat gaan bij de Europese rechters. ,,Zo'n zaak gaat Turkije niet winnen.''

Tijdelijk last

Mochten de Turken toch tot een boycot besluiten dan heeft Nederland wel tijdelijk last, denkt Davies. ,,Het duurt al snel negen maanden voor een zaak behandeld wordt door het Europees Hof. Een eventuele veroordeling laat dus lang op zich wachten.'' In de tussentijd kan Turkije de grens dichthouden voor bijvoorbeeld geneesmiddelen en machines, twee grote exportproducten. ,,De regering kan ook besluiten Nederlandse bedrijven tijdelijk uit te sluiten voor overheidsopdrachten.''

Extra controle

Ook op andere manieren kan Turkije het Nederland lastig maken, bijvoorbeeld door Nederlandse goederen extra te controleren. Rusland doet zoiets ook vaak. Als er spanningen zijn tussen Nederland en Rusland weten bloemhandelaren dat ze weer de pineut zijn. Russen vinden dan geheid tripsen in de bloemen, schadelijke insecten die er niet in mogen zitten. In de praktijk wordt een trips vaker aangetroffen en dat is nooit een probleem. Maar wel als er een rekening vereffend dient te worden.

Speldenprikken

Dit soort speldenprikken kan Nederland verwachten van de Turkse autoriteiten. Maar de kans op een handelsoorlog lijkt Davies ook om een andere reden klein. ,,Turkije komt dan tegenover de Europese Unie te staan. En met een handelsoorlog met de EU heeft het land niets te winnen, integendeel.''

Acties

Toch moeten Nederlandse bedrijven rekening houden met acties de komende weken. ,,President Erdogan is erg gefixeerd op het referendum in april. Hij moet nu sterk overkomen voor zijn volk.'' Als het referendum achter de rug is zal de rust weerkeren, verwacht Davies.

Spanningen

Spanningen zijn hoe dan ook niet goed voor de handel. Het Nederlandse bedrijfsleven houdt zich momenteel muisstil. ,,We volgen de ontwikkelingen nauwgezet gezien de economische belangen. Dit gebeurt in goed overleg met de Nederlandse overheid en onze leden. Maar het is een politieke kwestie tussen Nederland en Turkije. Wij blijven vanzelfsprekend de eventuele verdere ontwikkelingen goed volgen'', zegt een woordvoerder namens de werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland.

Onbegrip

Die houding leidt tot onbegrip bij Turks-Nederlandse ondernemers. Ethem Emre, voorzitter van de Kamer van Koophandel Nederland & Turkije roept de werkgeversorganisaties juist op actief te bemiddelen in het conflict. ,,We moeten kijken wat wij als ondernemers kunnen doen om die spanningen te verminderen. Bij economische sancties zijn er alleen maar verliezers.''

Samenwerken

Emre wil dat Nederlandse en Turkse werkgeversorganisaties samenwerken om de rust terug te laten keren. Bedrijven kunnen daar een belangrijke rol bij spelen, denkt Emre. ,,Dat zag je ook bij de handelssancties van Rusland tegen Turkije. Zakenlieden met invloed in beide landen hebben toen bemiddeld en zo het conflict tussen beide landen opgelost.''