Philips 130 jaar: hoe koffiedrinken door Senseo een nieuwe betekenis kreeg

Eind jaren negentig begon koffie drinken oubollig te worden. Wie wilde er nog een complete kan koffie zetten, waar je veel te lang op moest wachten? Zeker jongeren kochten vrijwel geen pakken koffie en koffiezetapparaten meer. Er moest wat gebeuren, vond Douwe Egberts, en de International Marketing Department werd aan het werk gezet. Van de tien bedachte concepten, sloeg er eentje in als een bom: Senseo.

,,De invloed van Senseo is enorm geweest", blikt hoofdontwikkelaar Ton van der Pluijm terug. ,,Koffiedrinken werd door het gebruik van de pad weer hip en de 'portion-packed' consumptie is door Senseo mainstream geworden".

De ontwikkeling van de Senseo leest als een jongensboek, een speurtocht naar de oplossing om een lekker kopje koffie uit een 'banaanvormige' machine te krijgen. ,,We wilden koffie met een crema laag maken, die een vollere zachtere smaak had. De Senseo moest jongeren weer koffie laten drinken, met de beleving van espresso."

Senseo: 'Philips stapte op het perfecte moment in'

De nieuwe vorm van het apparaat - ontworpen door Waacs in Rotterdam - stond vast. Dat moest hip zijn en een vaste plek op het aanrecht krijgen. Aan Ton de taak om alle techniek in dat kleine volume te stoppen. ,,Toen Douwe Egberts alleen met Well design de technische ontwikkeling deed, kregen we met geen mogelijkheid alle onderdelen erin", blikt hij terug. ,,Philips stapte op het perfecte moment in. Zij hadden de kennis en kunde om alles zo te minimaliseren dat het concept grootschalig te produceren werd."

Toch duurde het nog een paar jaar voordat het perfecte kopje koffie kon worden gezet met de Senseo. Bij de eerste modellen stroomde de koffie via het tuitje niet lekker het kopje in maar druppelde het alle kanten op.

,,Dat tuitje was van polypropeen gemaakt, een vettig materiaal dat koffie afstoot, waardoor het gewoon langs het halsje weer omhoog liep. Dat was natuurlijk niet de bedoeling", lacht Van der Pluijm. Een duurder materiaal bracht uitkomst. ,,Uiteindelijk liep alles als een keurig straaltje in het kopje."

De kern van de Senseo is natuurlijk de pad met koffie - die al wel met beperkt succes voor de espresso markt gelanceerd waren - waar heet water doorheen loopt. Het gaatje in de padhouder werd een waar hoofdpijndossier voor Ton en zijn team. ,,Dat moest heel nauwkeurig worden vormgegeven. Een kleine afwijking en de koffie had geen mooi schuim." Ook de boiler zorgde voor veel kopzorgen. ,,We vonden in Japan een rijstkoker met een keramische sensor die met 220 volt rechtstreeks in het water kon meten zonder dat dit elektrisch gevaar opleverde. Dat was een doorbraak want anders moesten we die boiler veel groter maken en dat was uit den boze. Het apparaat moest klein en esthetisch zijn."

De samenwerking tussen Philips en Douwe Egberts liep goed, alleen waren er wel verschillende verwachtingen. ,,Douwe Egberts was een marketing geleide organisatie en die zagen grote roze wolken; Philips temperde die verwachtingen omdat van hun bestverkopende koffiezetter nog geen 100.000 exemplaren waren verkocht."

Douwe Egberts stopte een veelvoud van de ontwikkelingskosten van de Senseo in marketing en kreeg gelijk toen de Senseo in 2001 werd gelanceerd. ,,De precieze aantallen weet ik niet. Maar volgens mij zijn er in het eerste jaar 800.000 Senseo's verkocht", schat Van der Pluijm. Cruciaal in de marketing was om twee producten groot te lanceren: de Senseo en de pad.

,,De machine werd tegen zo laag mogelijke prijs in de markt gezet om er zoveel van te verkopen, zodat de verkoop van pads op gang kwam. Inmiddels is dat een beproefd concept, kijk maar naar printers en cartridges, maar destijds was het nieuw." Philips en Douwe Egberts sloten een goede deal met elkaar, waarbij Philips ook verdiende aan de koffiepads. ,,Beide bedrijven gunden elkaar wat. Douwe Egberts hield letterlijk bij hoeveel padjes er werden verkocht en rekende dat af met Philips."

Volgens Van der Pluijm heeft de Senseo ervoor gezorgd dat portion-packed consumptie gemeengoed is geworden.

,,Vroeger zat iedereen om 8 uur nog bij de TV om het Journaal te kijken met een grote pot koffie die werd uitgeschonken. En die momenten waren er steeds minder. De een was aan het tennissen, de ander zat achter de computer, en daarmee zakte die markt in. Je ging niet voor een of twee kopjes een pot zetten. Senseo heeft individuele momenten van consumptie mogelijk gemaakt, een revolutionaire ontwikkeling."