Nieuws Technologie
Deze 3 Nederlandse ondernemers ontwikkelen succesvol medische apps
Onlangs kwam een internationaal onderzoeksrapport uit dat het aantal medische apps wereldwijd stelde op 259 duizend. De nieuwe medische apps voor de smartphone zijn beter dan die van de vorige golf ingesteld op de klant. Veel van die apps komen niet voort uit de medische wereld, maar zijn ontwikkeld door bedrijven zonder veel ervaring in de zorg, schrijft de Volkskrant.

En dat komt de acceptatie en de verspreiding ervan niet ten goede, zegt Jaco van Duivenboden van Nictiz, het expertisecentrum voor e-health. 'Juist bij medische informatie wil de consument er zeker van zijn dat het klopt en kiest dan voor de vertrouwde partijen.'
Tweede golf
We zitten, zegt Van Duivenboden, in een tweede golf als het gaat om de reikwijdte van medische zorg op de smartphone. De eerste golf - zeg gerust hype - was rond 2012/2013: veel aandacht, veel ontwikkeling, hoge verwachtingen, weinig blijvend resultaat. 'Nu gaan we naar een wat volwassener gebruik van medische apps toe', aldus Van Duivenboden. Daarbij geldt niet: wat is er mogelijk? Maar vooral: waar heeft de klant eigenlijk behoefte aan?
Lees ook: Met deze apps kunnen je klanten de portemonnee voortaan thuislaten
Gegevens
Het inzien van zijn eigen gegevens bijvoorbeeld, of alvast digitaal de eerste zorgvragen stellen. Een succesvolle app kan daarbij niet zonder samenwerking met de zorgverleners. Niet alleen leveren zij de medisch kloppende informatie voor de app, ook zijn zij vaak integraal onderdeel van de applicatie, bijvoorbeeld doordat er met hen via de app contact kan worden opgenomen.
Nuttige toepassingen
Laagdrempeliger, digitaal contact met de arts, daar gaat het om. 'We zijn gewend te whatsappen, berichtjes heen en weer te tikken, maar met de arts kan dat nog helemaal niet. Dat zullen professionals nu wel gaan moeten aanbieden', denkt Van Duivenboden. 'Nu de hype voorbij is, zie je wat de echt nuttige toepassingen zijn.'
Hieronder drie voorbeelden van Nederlandse makelij.
app 1: Moet ik naar de dokter?
Wat doet het?
Advies over een bezoek aan de huisarts
Hoeveel gebruikers?
270.000 downloads, zo'n 1.000 per dag
Wat kost het?
Gratis
Toen Gert-Jo van Doornik directeur was van de huisartsenpost in Apeldoorn, merkte hij dat veel mensen twijfelden of ze wel naar de huisarts moesten en daarom toch maar belden. Die mensen moesten slimmer en efficiënter geholpen kunnen worden, bedacht hij. De app bestaat nu vijf jaar, en alle jaren was het een 'moeizame weg' om genoeg geld te vinden om 'm in de lucht te houden. Komend jaar financieren de zorgverzekeraars de applicatie. De meest logische geldschieter, vindt Van Doornik. 'Uiteindelijk moet de app leiden tot minder onnodig artsenbezoek en dus tot een daling van de kosten.'
Veilige marge
'Het doel van de app 'Moet ik naar de dokter' is de juiste zorg op het juiste moment', zegt Van Doornik. In de app geef je op de afbeelding van een poppetje aan waar je last van hebt. De app stelt je vragen, en komt aan het eind met een advies: wel of niet de dokter bellen. Uit eerste onderzoek blijkt dat 70 tot 80 procent het antwoord van de app vertrouwt, en 40 tot 60 procent van de gebruikers het advies opvolgt, ook als dat advies luidt af te zien van doktersbezoek. Om te voorkomen dat mensen zichzelf nodige zorg onthouden, staat de app met een veilige marge ingesteld: al snel krijg je het advies een arts te raadplegen.
Onbetaalbaar
Toch heeft zijn app wel degelijk nut, denkt Van Doornik. 'Mijn droom is dat mijn kinderen en kleinkinderen dezelfde goede zorg kunnen krijgen als wij. Dat lukt alleen als we slimme dingen verzinnen, anders wordt de zorg onbetaalbaar. Deze app is een druppel op de gloeiende plaat, maar alle druppels helpen.
App 2: SkinVision
Wat doet het?
Beoordeelt foto's van verdachte moedervlekken
Hoeveel gebruikers?
1,5 miljoen, van wie 70.000 in Nederland
Wat kost het?
2 euro per foto of 25 euro per jaar (of gratis via zorgverzekeraar)
Een ander, vergaand Nederlands voorbeeld: SkinVision. Gebruikers sturen foto's van verdachte plekken op de huid naar de app, die met behulp van kunstmatige intelligentie bepaalt of hier sprake is een onschuldig plekje of een gevaarlijk melanoom. Oordeelt de app het laatste, dan beoordeelt een dermatoloog van SkinVision de plekjes nogmaals en krijgt de gebruiker het advies naar de dokter te gaan.
Ambitie
Ceo Erik de Heus heeft ambitieuze doelstellingen met zijn bedrijf. 'Ons streven is 250.000 levens te redden van mensen die zonder de app niet op tijd een dokter zouden hebben bezocht.' Dat moet bewerkstelligd worden doordat mensen minimaal twee keer per jaar - 'net als de tandarts' - preventief hun lichaam scannen op verdachte vlekjes. 'De app stuurt mensen op het juiste moment naar de dokter. Daarmee worden veel zorgkosten voorkomen. Huidkanker is de meest voorkomende kankersoort en wanneer een melanoom in een vergevorderd stadium is kunnen de behandelkosten oplopen tot 200.000 euro.'
Inkomsten
Klanten kunnen zich abonneren op de dienst, maar de belangrijkste inkomstenbron komt voort uit samenwerking met zorgverzekeraars die gebruik van de app aanbieden aan hun klanten. SkinVision heeft contracten met verzekeraars in Nieuw-Zeeland, Australië, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk. Volgend jaar sluiten ook Nederlandse zorgverzekeraars aan. De Heus hoopt nu vooral op toelating tot de markt in de Verenigde Staten.
App 3: myBody myData
Wat doet het?
Toegang tot de eigen beeld-data
Hoeveel gebruikers?
'Duizenden'
Wat kost het?
Gratis
Wouter Veldhuis, radioloog in het UMC Utrecht en naar eigen zeggen een enorme computernerd, ontwikkelde de app myBody myData. Daarmee hebben patiënten van het UMC toegang tot hun eigen radiologie-beelden en kunnen ze die doorsturen naar andere artsen, voor een second opinion of als je bijvoorbeeld in een buitenlands ziekenhuis belandt.
Beschikbaar
Ook kunnen patiënten de röntgenfoto's thuis nog eens bekijken en er aantekeningen op maken. Veldhuis zou zijn vinding graag beschikbaar maken voor patiënten van andere ziekenhuizen en is daarover in gesprek. De app kwam er op verzoek van de patiënten, zegt hij. 'Die willen toegang tot hun dossier, en beelddata zijn daar een belangrijk onderdeel van. Je kunt je eigen hoofd zien, je eigen lijf, je eigen tumor. Dat voelt heel anders dan wanneer je leest dat je bloedwaardes hoog of laag zijn.'
Het is heel lastig de enorme bestanden op een veilige en betrouwbare manier toegankelijk te maken, zegt Veldhuis. 'Daarom zie je het nog nergens anders. 90 procent van de code draait op de servers van het UMC.' Technisch een heel geregel, maar juridisch en cryptografisch helemaal dichtgetimmerd, bezweert Veldhuis. 'Wat ik leuk aan deze app vind: je zet de patiënt achter het stuur. Die bepaalt wat er met zijn data gebeurt, en daar gaat het om.